UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przyczernić

Chronologizacja

1654, KorBa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przyczernię	przyczernimy
2 os.	przyczernisz	przyczernicie
3 os.	przyczerni	przyczernią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyczerniłem +(e)m przyczernił	przyczerniłam +(e)m przyczerniła	przyczerniłom +(e)m przyczerniło	przyczerniliśmy +(e)śmy przyczernili	przyczerniłyśmy +(e)śmy przyczerniły
2 os.	przyczerniłeś +(e)ś przyczernił	przyczerniłaś +(e)ś przyczerniła	przyczerniłoś +(e)ś przyczerniło	przyczerniliście +(e)ście przyczernili	przyczerniłyście +(e)ście przyczerniły
3 os.	przyczernił	przyczerniła	przyczerniło	przyczernili	przyczerniły

bezosobnik: przyczerniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyczernijmy przyczerńmy
2 os.	przyczernij przyczerń	przyczernijcie przyczerńcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyczerniłbym bym przyczernił	przyczerniłabym bym przyczerniła	przyczerniłobym bym przyczerniło	przyczernilibyśmy byśmy przyczernili	przyczerniłybyśmy byśmy przyczerniły
2 os.	przyczerniłbyś byś przyczernił	przyczerniłabyś byś przyczerniła	przyczerniłobyś byś przyczerniło	przyczernilibyście byście przyczernili	przyczerniłybyście byście przyczerniły
3 os.	przyczerniłby by przyczernił	przyczerniłaby by przyczerniła	przyczerniłoby by przyczerniło	przyczerniliby by przyczernili	przyczerniłyby by przyczerniły

bezosobnik: przyczerniono by

bezokolicznik: przyczernić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

przyczerniwszy

gerundium: przyczernienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyczernienie	przyczernienia
D.	przyczernienia	przyczernień
C.	przyczernieniu	przyczernieniom
B.	przyczernienie	przyczernienia
N.	przyczernieniem	przyczernieniami
Ms.	przyczernieniu	przyczernieniach
W.	przyczernienie	przyczernienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyczerniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyczerniony	przyczerniony	przyczerniony	przyczernione	przyczerniona
D.	przyczernionego	przyczernionego	przyczernionego	przyczernionego	przyczernionej
C.	przyczernionemu	przyczernionemu	przyczernionemu	przyczernionemu	przyczernionej
B.	przyczernionego	przyczernionego	przyczerniony	przyczernione	przyczernioną
N.	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym	przyczernioną
Ms.	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyczernieni	przyczernieni	przyczernione	przyczernione
D.	przyczernionych	przyczernionych	przyczernionych	przyczernionych
C.	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym	przyczernionym
B.	przyczernionych	przyczernionych	przyczernionych	przyczernione
N.	przyczernionymi	przyczernionymi	przyczernionymi	przyczernionymi
Ms.	przyczernionych	przyczernionych	przyczernionych	przyczernionych

odpowiednik aspektowy: przyczerniać

Pochodzenie

Zob. czarny I

1. wąsy

Definicja

spowodować, że coś stało się bardziej czarne lub ciemniejsze niż wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

przyczernić brwi, wąsy, włosy
przyczernione wąsy, włosy

Cytaty

[...] sięgnęła natychmiast do torebki, wyjęła grzebień i moje dawno niestrzyżone włosy uczesała w dziewczęcą fryzurkę z grzywką, potem przyczerniła mi węglem brwi [...].

źródło: NKJP: Andrzej Czcibor-Piotrowski: Cud w Esfahanie, 2001

Prezentuje się jak prawdziwy sołtys. Ma długie, zakręcone wąsy, przyczernione farbą włosy, nosi okulary, podczas uroczystości wystąpił w czarnej marynarce, białych spodniach i kolorowym, jedwabnym szaliku.

źródło: NKJP: Beata Polakiewicz: Sołtys roku 2003, Gazeta Krakowska, 2004-03-20

[...] gdy rano wymiatał popiół, znalazł pierścionek przyczerniony od sadzy, z pękniętym szkiełkiem, ale cały.

źródło: KWJP: Agnieszka Fulińska: Ostatnia bitwa Franza Maira, 2019

Składnia

przyczernić

(CO) + (CZYM)

2. czyjś wizerunek

Definicja

przedstawić kogoś lub coś w niekorzystny sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

przyczernić czyjś obraz, wizerunek

Cytaty

Fatalnie ją zawiódł [...]. Przyczernił obraz II RP, wybrał teksty z tamtych czasów mówiące o nędzy, stagnacji, zacofaniu, rodzimej odmianie faszyzmu, strzelaniu do robotników, internowaniach w rządowym pensjonacie Bereza Kartuska.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Ułani lustrują, strzelcy maszerują, Polityka, 2000-01-08

Jeśli zostaliśmy przyczernieni przez „życzliwą” konkurencję, wówczas z pewnością nasz klient będzie zainteresowany tym, abyśmy odnieśli się do postawionych zarzutów.

źródło: NKJP: Grzegorz Całek: Oczerniają? Wybielajmy!, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-05-26

Składnia

przyczernić

(KOGO/CO)

Data ostatniej modyfikacji: 10.01.2025