Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | serwitut |
serwituty |
|
| D. | serwitutu |
serwitutów |
|
| C. | serwitutowi |
serwitutom |
|
| B. | serwitut |
serwituty |
|
| N. | serwitutem |
serwitutami |
|
| Ms. | serwitucie |
serwitutach |
|
| W. | serwitucie |
serwituty |
Inne uwagi
Zwykle lm
Pochodzenie
łac. servitus, servitutis 'służenie, służba'
1. prawo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | służebnictwo, służebność | |
| hiperonimy: | prawo |
Połączenia
- serwituty leśne, pastwiskowe
- likwidacja serwitutów
- zlikwidować, znieść serwituty
- obciążony serwitutami
Cytaty
|
W 1912 r. pozostało jeszcze w Królestwie 2,7 tys. majątków obciążonych różnymi serwitutami na rzecz 102 tys. gospodarzy. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
Dyrekcja Wigierskiego Parku Narodowego chce uchylenia wszystkich wyroków sądów przywracających rolnikom prawo do serwitutów - czyli połowu ryb w jeziorze Wigry. źródło: NKJP: AMK: Tygodniówka, Dziennik Polski, 2005-02-26 |
|
|
W czasach, kiedy lasy były jeszcze królewskie, tutejsi osadnicy mieli prawo do pozyskania drewna na cele budowlane i opałowe. Habsburgowie, chcąc te sprawy uporządkować, postanowili znieść serwitut na cele budowlane przysługujący miejscowej ludności, oddając jej w zamian część lasów. źródło: NKJP: Tomasz Dębiec: Praca przy Królowej Beskidów, Las Polski, 2009-06-01 |
|
|
Współcześnie nie wykorzystuje się raczej instytucji dzierżawy dla dania przedsiębiorcom przesyłowym możności korzystania z nieruchomości w zakresie potrzebnym dla przesyłu. Dzierżawę, jak się wydaje słusznie, zastąpiono tutaj serwitutami. źródło: Mateusz Sokół: Korytarze przesyłowe w ustawodawstwie Stanów Zjednoczonych Ameryki, Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, 2017 (ikar.wz.uw.edu.pl) |
2. grunt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | grunt |
Cytaty
|
Po uwłaszczeniu chłopów w Galicji w XIX w. włościanom przypadły serwituty, na których mieli prawo wypasać bydło i zbierać chrust. źródło: NKJP: Henryk Szewczyk: Tęsknota za serwitutami, Gazeta Krakowska, 2004-10-29 |
|
|
[Był] zwyczaj gromadnego roszenia słomy lnianej na serwitucie [...]. źródło: Materiały Zachodniopomorskie, 1967 (books.google.pl) |
3. polityczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | obowiązek |
Połączenia
- ideologiczne, moralne, polityczne serwituty
- spłacać serwituty
- obciążony serwitutami
Cytaty
|
Obarczanie literatury obowiązkiem towarzyszenia chwili bieżącej byłoby błędem i wypaczaniem jej funkcji. Nie darmo każde obarczanie literatury serwitutami należy zawsze do okresów błędów i wypaczeń. źródło: NKJP: Zbigniew Bieńkowski: Przyszłość… przeszłości, 1996 |
|
|
Górski bronił prawa swobodnego rozwoju sztuki jako wartości bezspornej, niezależnej od obciążających ją serwitutów moralnych i politycznych. źródło: NKJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1998 |
|
|
Jak wszyscy chcący funkcjonować w nowej Polsce, także redakcja musiała spłacać serwituty na rzecz umacniających się komunistycznych rządów. Ale dzięki odnotowywanym na pierwszych stronach „Przekroju” oficjalnym uroczystościom i decyzjom mogli na kolejnych kolumnach próbować tworzyć pismo, jakie sobie wymarzyli. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008 |
|
|
Nie udało mi się zyskać przyjaciela nawet za cenę podpowiadania i ściągaczek; koledzy korzystali chętnie z moich usług, traktowali je jako naturalny serwitut i wcale ich nie obchodziło, ile mnie kosztuje dzielenie się nabytą z wielkim trudem wiedzą. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |