UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozmnożyć

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

ogsł. *orz-mъnožiti

Zob.  mnogi 

1. żywe organizmy

Definicja

spowodować powstanie organizmów potomnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozrodzić

Połączenia

  • rozmnożyć drzewo, głóg, krzew, sadzonki; gupiki, osobniki, ryby, skalary, zające; zagrożone gatunki; kolonię bakterii
  • rozmnożyć z nasion

Cytaty

Głogi dziko rosnące łatwo rozmnożyć z nasion, natomiast odmiany ogrodowe wymagają szczepienia.

źródło: KWSJP:Włodzimierz Wałęza: Drzewa i krzewy, Kwietnik, 1995, nr 7

Wiele roślin rozmnożono metodą przenoszenia sadzonek, czasami z jednego krańca świata na drugi.

źródło: KWSJP: Bronisław Dostatni: Na plantacjach roślin tropikalnych, 1986

Jeśli chcemy rozmnożyć daktylowiec, wyjmujemy go z doniczki, odcinamy odrost, a następnie sadzimy obie rośliny w osobnych doniczkach.

źródło: KWSJP: Aleksandra Dominiewska, Piotr Kardasz: Od pestki, Kwietnik, 1995, nr 6

Nie ma już tematów tabu. „Świerszczyk” pisze o AIDS […]. „Kwak” informuje, na czym polega pleśniawka i dlaczego do rozmnożenia rybek „welonów” potrzebne są dwa samce i jedna samica.

źródło: KWSJP: Piotr Sarzyński; Igor Sarzyński: Nasiąkanie skorupki, Polityka, 1995, nr 22

Klonem z dawien dawna nazywało się osobniki rozmnożone drogą podziału z jednego osobnika - to utrwalony w nauce termin, który teraz nagle został spopularyzowany.

źródło: KWSJP: Damian Strączek (red.): Klonowanie, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmnożę
 rozmnożymy
2 os. rozmnożysz
 rozmnożycie
3 os. rozmnoży
 rozmnożą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmnożyłem
+(e)m rozmnożył
 rozmnożyłam
+(e)m rozmnożyła
 rozmnożyłom
+(e)m rozmnożyło
 rozmnożyliśmy
+(e)śmy rozmnożyli
 rozmnożyłyśmy
+(e)śmy rozmnożyły
2 os. rozmnożyłeś
+(e)ś rozmnożył
 rozmnożyłaś
+(e)ś rozmnożyła
 rozmnożyłoś
+(e)ś rozmnożyło
 rozmnożyliście
+(e)ście rozmnożyli
 rozmnożyłyście
+(e)ście rozmnożyły
3 os. rozmnożył
 rozmnożyła
 rozmnożyło
 rozmnożyli
 rozmnożyły

bezosobnik: rozmnożono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmnóżmy
2 os. rozmnóż
 rozmnóżcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmnożyłbym
bym rozmnożył
 rozmnożyłabym
bym rozmnożyła
 rozmnożyłobym
bym rozmnożyło
 rozmnożylibyśmy
byśmy rozmnożyli
 rozmnożyłybyśmy
byśmy rozmnożyły
2 os. rozmnożyłbyś
byś rozmnożył
 rozmnożyłabyś
byś rozmnożyła
 rozmnożyłobyś
byś rozmnożyło
 rozmnożylibyście
byście rozmnożyli
 rozmnożyłybyście
byście rozmnożyły
3 os. rozmnożyłby
by rozmnożył
 rozmnożyłaby
by rozmnożyła
 rozmnożyłoby
by rozmnożyło
 rozmnożyliby
by rozmnożyli
 rozmnożyłyby
by rozmnożyły

bezosobnik: rozmnożono by

bezokolicznik: rozmnożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozmnożywszy

gerundium: rozmnożenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozmnożony

odpowiednik aspektowy: rozmnażać

Składnia

Rzosobowy + rozmnożyć +
CO

2. majątek

Definicja

spowodować, że coś staje się liczniejsze

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pomnożyć

Połączenia

  • rozmnożyć chleb, majątek, pieniądze

Cytaty

Chciałbyś spać na pieniądzach, ale nie wiesz jak je rozmnożyć?

źródło: KWSJP: Oszczędzaj z głową, CKM, 2000, nr 11

Słuchała uważnie, bez gestu, bez słowa, tylko w oczach znać było ostre napięcie myśli, jak pomóc, jak rozmnożyć te jeszcze wówczas wątłe kadry kobiet wstępujących do wojska.

źródło: KWSJP: Józef Czapski: Na nieludzkiej ziemi, 1947

Następca tronu, król Bazyli, postanowił unieważnić rozmnożone przez ojca talary i wprowadzić inny pieniądz.

źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Opowieści kosmopilota Patryka, 1984

Potem padną telewizyjne ośrodki regionalne (które zresztą rozmnożono ponad potrzebę), a to, co pozostanie, będzie musiało pójść w coraz bardziej agresywną komercję, by w ogóle przetrwać.

źródło: KWSJP: Janina Paradowska: Zatrucie eterem, Polityka, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmnożę
 rozmnożymy
2 os. rozmnożysz
 rozmnożycie
3 os. rozmnoży
 rozmnożą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmnożyłem
+(e)m rozmnożył
 rozmnożyłam
+(e)m rozmnożyła
 rozmnożyłom
+(e)m rozmnożyło
 rozmnożyliśmy
+(e)śmy rozmnożyli
 rozmnożyłyśmy
+(e)śmy rozmnożyły
2 os. rozmnożyłeś
+(e)ś rozmnożył
 rozmnożyłaś
+(e)ś rozmnożyła
 rozmnożyłoś
+(e)ś rozmnożyło
 rozmnożyliście
+(e)ście rozmnożyli
 rozmnożyłyście
+(e)ście rozmnożyły
3 os. rozmnożył
 rozmnożyła
 rozmnożyło
 rozmnożyli
 rozmnożyły

bezosobnik: rozmnożono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozmnóżmy
2 os. rozmnóż
 rozmnóżcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozmnożyłbym
bym rozmnożył
 rozmnożyłabym
bym rozmnożyła
 rozmnożyłobym
bym rozmnożyło
 rozmnożylibyśmy
byśmy rozmnożyli
 rozmnożyłybyśmy
byśmy rozmnożyły
2 os. rozmnożyłbyś
byś rozmnożył
 rozmnożyłabyś
byś rozmnożyła
 rozmnożyłobyś
byś rozmnożyło
 rozmnożylibyście
byście rozmnożyli
 rozmnożyłybyście
byście rozmnożyły
3 os. rozmnożyłby
by rozmnożył
 rozmnożyłaby
by rozmnożyła
 rozmnożyłoby
by rozmnożyło
 rozmnożyliby
by rozmnożyli
 rozmnożyłyby
by rozmnożyły

bezosobnik: rozmnożono by

bezokolicznik: rozmnożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozmnożywszy

gerundium: rozmnożenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozmnożony

odpowiednik aspektowy: rozmnażać

Składnia

Rzosobowy + rozmnożyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 19.09.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN