Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | smętarz |
smętarze |
|
| D. | smętarza |
smętarzy |
|
| C. | smętarzowi |
smętarzom |
|
| B. | smętarz |
smętarze |
|
| N. | smętarzem |
smętarzami |
|
| Ms. | smętarzu |
smętarzach |
|
| W. | smętarzu |
smętarze |
Pochodzenie
Postać smętarz powstała na zasadzie adideacji zapożyczonego wyrazu cmentarz (zob.) do rodzimego smętek (zob.).
1. dla zmarłych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | cmentarz, cmentarzysko, miasto umarłych, nekropolia, park sztywnych, smętarzysko |
Cytaty
|
Lato było gorące, więc szybko pochowali biedaczkę, a jego związanego położyli w stodole. Wierz pani czy nie, wieczorem porwał sznury, poleciał na smętarz i gołymi rękami rozkopał mogiłę, otworzył sam trumnę, żeby ostatni raz popatrzeć na pannę młodą. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
|
|
Podobnie, przypominam sobie, postępują wiejskie kobiety, co po długim dniu roboty biegną w przedwieczerz na smętarz, szepcząc zdrowaśki, pielęgnują swoje groby, i o zmroku zbiegają się przy studni, stoją w ścisłym kółku i cicho gwarzą tyleż ze sobą, co z duchami swoich stąpających w ciemnościach bliskich. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002 |
|
|
Indiański cmentarz w słynnym „Smętarzu dla zwierzaków” Stephena Kinga animuje demony z powodu zadawnionych krzywd, jakich doświadczyło plemię Micmaców od białych osadników. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Okropne filmy, Polityka, 2005 |
2. przy kościele
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | cmentarz |
Cytaty
|
Cmentarz przykościelny (obecnie już nieistniejący) - jednym z ostatnich tu pochowanych „na smętarzu przy kościele” był w 1810 r. podpułkownik Adam z Bużenina Mojaczewski (1769–1810), który zmarł w Krągoli od ran odniesionych w bitwie pod Tczewem. źródło: NKJP: Internet |