UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

naprzeciw II

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. na , przeciw

1. w stronę kogoś / czegoś

Definicja

w kierunku kogoś/czegoś tak, by zmniejszyć odległość od kogoś/czegoś, o kim/czym wiemy, że też się porusza w kierunku przeciwnym do tego, w którym się poruszamy

Kategoria znaczeniowa

wykładnik relacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

w stronę

Cytaty

Wyszedł mi naprzeciw w szarawarach i kurtce z prostego płótna.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany książę Poniatowski, 1960

Zbiegał wtedy po stromych schodkach, śpieszył naprzeciw dziewczynie.

źródło: NKJP: Klechdy domowe, 1996

Odeszła ulicą wzdłuż siatki, naprzeciw chmurom, które wiatr gnał nad naszymi głowami.

źródło: NKJP: Tadeusz Borowski: Pożegnanie z Marią, 1988

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

KOMU / CZEMU naprzeciw w pozycji lewostronnej: Cz. ruchu ukierunkowanego
szyk: zmienny: neutralna postpozycja, nacechowana antepozycja bezpośrednia antepozycja postpozycja względem frazy rzeczownikowej

2. na wprost kogoś / czegoś

Definicja

w takim miejscu, że – gdy patrzy się przed siebie – widać z niego kogoś/coś, kto też może nas widzieć i nie zmienia się od kogoś/czegoś odległości

Kategoria znaczeniowa

wykładnik relacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	naprzeciwko II, vis-a-vis III
	(quasi)synonimy:	na wprost II

Cytaty

Mieszka w domu naprzeciw pawilonu handlowego.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997

W jesienne pogodne popołudnia słońce znajdowało się naprzeciw wejścia.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995

Tuż naprzeciw Tadeusza wisiał wypchany jeleni łeb.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy. Zdrada, 1993

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

naprzeciw KOGO / CZEGO
szyk: stały: antepozycja bezpośrednia antepozycja względem frazy rzeczownikowej

Data ostatniej modyfikacji: 11.09.2014