UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dostawać

Chronologizacja

XV w., SStp

1. pieniądze

Definicja

zaczynać być właścicielem określonego przedmiotu lub móc z niego korzystać w wyniku przekazania go przez osobę, do której wcześniej należał

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

otrzymywać

Połączenia

dostawać czekoladę, czekoladki, jeść, kawałek czegoś, książkę, kwiaty, list, mięso, paczkę, pić, prezent, przesyłkę, telegram, złotówkę

Cytaty

Wolę dostawać kwiaty cięte, mają w sobie więcej uroku niż doniczkowe.

źródło: NKJP: Kwiaty, Czas Ostrzeszowski, nr 200633, 2006

- Kiedyś na gwiazdkę często dostawałem drobne prezenciki od zaprzyjaźnionych pań - mówi skromnie pan Lech.

źródło: NKJP: Agnieszka Gospodarczyk, Express Ilustrowany, 2003-10-31

Przed wojną okoliczni chłopi dostawali od rzeźni złotówkę za kilogram dostarczonej świni, dziś jest to ok. 2,60 zł.

źródło: NKJP: Krystyna Naszkowska: Przemysł mięsny, Gazeta Wyborcza, 1995-12-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CO + (od KOGO)

2. pracę

Definicja

zaczynać znajdować się w sytuacji, w której coś, co dana osoba chciała mieć, staje się dla niej dostępne w wyniku czyjejś decyzji i może ona z tego korzystać zgodnie ze swoimi potrzebami

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

otrzymywać

Połączenia

dostawać kontrakt, nagrodę, obywatelstwo, paszport, pensję, posadę, pracę, prawo, premię, przepustkę, przywilej, stypendium, wizę, wynagrodzenie, wypłatę, zlecenie

Cytaty

Bieda w mieście, a włodarz miasta dostaje podwyżkę [...].

źródło: NKJP: Julita Pasikowska-Karlitz: Honor rady, Gazeta Poznańska, 2005-07-02

Według kontrolerów dostawali oni mniejsze wynagrodzenie od etatowych pracowników zatrudnionych na tych samych stanowiskach.

źródło: NKJP: (LUK): Grzywna..., Gazeta Wrocławska, 2006-07-26

Imigranci dostają pracę, ale są z reguły nieubezpieczeni (a więc nie zarabiają na emerytury) i pracują o wiele taniej aniżeli lokalni mieszkańcy.

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Symetria obrazu, Polityka, 2000-09-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

3. rozkaz

Definicja

stawać się odbiorcą czyjegoś działania

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

otrzymywać

Połączenia

dostawać brawa, gratulacje, polecenie, rozkaz, zakaz

Cytaty

Aktorka wchodzi sama na wielką pustą scenę i zanim jeszcze wypowie pierwszą kwestię, dostaje brawa.

źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik: Usługi dla ludności, Polityka, 2001-05-05

- Harcerze dostają rozkaz i muszą go wykonać - mówi podharcmistrz [...].

źródło: NKJP: (patg): Harcerski dryll!, Dziennik Zachodni, 2001-05-14

[...] kibic, który dostaje zakaz wstępu na stadion, ma wszczepiony odpowiedni chip, który nie pozwala mu wejść na stadion.

źródło: NKJP: Mistrz bez kibiców?, Gazeta Poznańska, 2006-05-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

4. imię

Definicja

zostawać nazwanym w określony sposób tak, że dana nazwa przysługuje od tej pory danemu obiektowi

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

dostawać imię, nazwisko, pseudonim

Cytaty

W Zimbabwe dzieci wciąż dostają angielskie imiona [...].

źródło: NKJP: Afryka została daleko, Dziennik Polski, 2008-05-16

Trzy lata później Jurek wstępuje do Armii Krajowej. „Tata walczył, więc i ja powinienem” – tłumaczy przerażonej matce. Dostaje pseudonim Cichy, służy u por. „Groma” – Władysława Kitowskiego [...].

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Epitafium dla „moich” kobiet, Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

5. obiad

Definicja

kupować lub wynajmować coś za określoną sumę pieniędzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Cytaty

- Doszliśmy do wniosku, że prywatyzacja idzie zbyt wolno. Każdy, kto przez 40 lat budował Polskę, musi mieć szansę na prywatyzację. Ale dziś jedni dostają tanio akcje, bo pracują w prywatyzowanej fabryce, a inni drogo.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Prywatyzacja na egzaminie, Gazeta Wyborcza, 1994-04-20

[...] dostają obiad za 1,50 zł.

źródło: Internet: brzeg24.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CO + (za ILE)

6. kataru

Definicja

zaczynać doznawać czegoś dokuczliwego i nieprzyjemnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nabawiać się

Połączenia

dostawać alergii, anemii, anginy, choroby, czkawki, depresji, gorączki, gruźlicy, grypy, kataru, krwotoku, nerwicy, niestrawności, wrzodów, zapalenia czegoś, zawrotów głowy

Cytaty

Od zapachu siana dostaje alergicznego kataru i puchnie mu nos.

źródło: NKJP: Indiańska bransoletka, Dziennik Polski, 2001-01-12

Pewien poznaniak dostawał czkawki, ilekroć głośno się zaśmiał.

źródło: NKJP: Mało śmieszne skurcze, Głos Wielkopolski, 2007-03-18

Pracoholicy nie odczuwają satysfakcji z pracy, która jest wszak obsesją i najważniejszą sprawą w ich życiu. I to jest bodaj najdziwniejsza ich cecha. Są zmęczeni i prędzej czy później dostają wrzodów, wieńcówki, grożą im zawały, udary i ogólna wrakowatość.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Tyrania tytanów, Polityka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CZEGO

7. piegów

Definicja

zaczynać charakteryzować się jakąś cechą

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Posiadaczki rudych włosów uznawane są więc za prawdziwe seksbomby, szczęście mają również te z nas, które dostają piegów wraz z promieniami słońca.

źródło: Internet: trendy.allani.pl

Bardzo istotne jest to, żeby tę roślinę dobrze prowadzić, kwiaty te w momencie przekwitania wycinamy przy liściach, z których wyrastają. Kiedy to cięcie powinno nastąpić? W momencie, kiedy kwiat lub okwiat zaczyna przebarwiać nam się na zielono lub dostaje brązowych plam [...].

źródło: NKJP: ELKA: Pasje, Gazeta Poznańska, 2001-12-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

8. lekarstwo

Definicja

zaczynać znajdować się w sytuacji, w której lekarz zaleca zażywanie jakiegoś leku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

dostawać antybiotyk, lek, lekarstwo, maść, jakiś środek, tabletkę
dostawać coś od lekarza

Cytaty

Jak wygląda współpraca lekarzy z laboratoriami mikrobiologicznymi, wie każdy pacjent, który trafi do poradni z przeziębieniem lub grypą. Dostaje antybiotyk bez żadnych badań mogących ustalić źródło infekcji.

źródło: NKJP: „Gorączka i dreszcze”, Polityka, 2001-11-10

Co tydzień chodzi do laryngologa. Dostaje recepty ma maści i lekarstwa [...].

źródło: NKJP: Edyta Banasik - Kosowska: Nieustanne życie na kredyt, Gazeta Krakowska, 2003-03-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

9. burę

Definicja

doznawać czegoś dla siebie niekorzystnego lub krzywdzącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obrywać

Połączenia

dostawać burę, karę, naganę, nauczkę, uwagę, wyrok

Cytaty

Gdy pies dostaje burę za wysypywanie śmieci z kubła, które naprawdę rozsypuje kot, tylko przez chwilę zastanawia się, jak sobie z tym poradzić.

źródło: NKJP: Krystyna Lubelska: Ser, woda czy polisa?, Polityka, 2000-08-19

[...] Santos i Profesor Tishiba dostają od niego solidną nauczkę.

źródło: NKJP: Internet

W więzieniach chorwackich do dzisiaj przebywa około 1400 Serbów [...]. Są torturowani i męczeni, a w procesach w trybie doraźnym dostają bardzo wysokie wyroki.

źródło: NKJP: Dawid Warszawski: Rozmowa z Ivanem Zvonimirem Ciciakiem..., Gazeta Wyborcza, 1996-03-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CO + (za CO)

10. guwernera

Definicja

zaczynać znajdować się w sytuacji, w której ktoś uczy daną osobę lub sprawuje nad nią opiekę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Cytaty

[...] uczniowie nie radzą sobie ze stresem i lękiem. Cierpią na depresje. Aby skończyć szkołę - dostają nauczyciela do domu.

źródło: Internet: radiopoznan.fm/informacje/pozostale/gdy-dziecko-boi-sie-szkoly.html

Każdy nowy współpracownik dostaje opiekuna i zaczyna pracę w jego biurze.

źródło: NKJP: Aleksandra Wysocka-Zańko: O korporacyjnym ładzie i nadmiarze szczęścia, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-11-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

KOGO

11. po głowie

Definicja

pot.

być uderzanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

dostawać cios, lanie, uderzenie
dostawać butelką, kamieniem, kijem, nożem, pałką, pięścią, piłką
dostawać po gębie, po głowie, po łapach, po łbie, po mordzie, po nosie, po pysku, po tyłku, po twarzy, po zębach
dostawać w brzuch, w dupę, w nogę, w nos, w pysk, w ryj, w twarz, w ucho

Cytaty

[...] nieoczekiwanie dostaje cios w plecy, właśnie od Żywiny.

źródło: NKJP: Rafał A Ziemkiewicz: Żywina, 2008

Za płacz w nocy dostają kijem po głowie.

źródło: NKJP: Internet

[...] za przekroczenie normy dostają po łbie od przywódcy [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dostający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostający	dostający	dostający	dostające	dostająca
D.	dostającego	dostającego	dostającego	dostającego	dostającej
C.	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającemu	dostającej
B.	dostającego	dostającego	dostający	dostające	dostającą
N.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającą
Ms.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym	dostającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostający	dostający	dostające	dostające
D.	dostających	dostających	dostających	dostających
C.	dostającym	dostającym	dostającym	dostającym
B.	dostających	dostających	dostających	dostające
N.	dostającymi	dostającymi	dostającymi	dostającymi
Ms.	dostających	dostających	dostających	dostających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dostawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dostawany	dostawany	dostawany	dostawane	dostawana
D.	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanego	dostawanej
C.	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanemu	dostawanej
B.	dostawanego	dostawanego	dostawany	dostawane	dostawaną
N.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawaną
Ms.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dostawani	dostawani	dostawane	dostawane
D.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych
C.	dostawanym	dostawanym	dostawanym	dostawanym
B.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawane
N.	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi	dostawanymi
Ms.	dostawanych	dostawanych	dostawanych	dostawanych

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

	+	dostawać	+	(CO) + (CZYM) + (od KOGO)
	+	dostawać	+	(CZYM) + (po CZYM \| w CO) + (od KOGO)

12. do ziemi

Definicja

przest.

dosięgać - wyciągając rękę, nogę, głowę zbliżać ją do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dosięgać

Cytaty

Na komisariacie okazało się, że Kuba nie dostaje z krzesła nogami do podłogi.

źródło: NKJP: Katarzyna Kobylarczyk: Zrobił się zbir, Dziennik Polski, 2006-09-01

Dostaje rękami do blatu stołu, stojąc na palcach [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CZYM + do CZEGO

13. z szafy

Definicja

przest.

wydobywać - wydostawać coś na wierzch

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wydobywać

Cytaty

[...] wziąłem się dostawać z szafy łachy na dzień [...].

źródło: Anthony Burgess: Mechaniczna Pomarańcza, 1962 (doci.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dostaję	dostajemy
2 os.	dostajesz	dostajecie
3 os.	dostaje	dostają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałem +(e)m dostawał	dostawałam +(e)m dostawała	dostawałom +(e)m dostawało	dostawaliśmy +(e)śmy dostawali	dostawałyśmy +(e)śmy dostawały
2 os.	dostawałeś +(e)ś dostawał	dostawałaś +(e)ś dostawała	dostawałoś +(e)ś dostawało	dostawaliście +(e)ście dostawali	dostawałyście +(e)ście dostawały
3 os.	dostawał	dostawała	dostawało	dostawali	dostawały

bezosobnik: dostawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dostawał będę dostawać	będę dostawała będę dostawać	będę dostawało będę dostawać	będziemy dostawali będziemy dostawać	będziemy dostawały będziemy dostawać
2 os.	będziesz dostawał będziesz dostawać	będziesz dostawała będziesz dostawać	będziesz dostawało będziesz dostawać	będziecie dostawali będziecie dostawać	będziecie dostawały będziecie dostawać
3 os.	będzie dostawał będzie dostawać	będzie dostawała będzie dostawać	będzie dostawało będzie dostawać	będą dostawali będą dostawać	będą dostawały będą dostawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dostawajmy
2 os.	dostawaj	dostawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dostawałbym bym dostawał	dostawałabym bym dostawała	dostawałobym bym dostawało	dostawalibyśmy byśmy dostawali	dostawałybyśmy byśmy dostawały
2 os.	dostawałbyś byś dostawał	dostawałabyś byś dostawała	dostawałobyś byś dostawało	dostawalibyście byście dostawali	dostawałybyście byście dostawały
3 os.	dostawałby by dostawał	dostawałaby by dostawała	dostawałoby by dostawało	dostawaliby by dostawali	dostawałyby by dostawały

bezosobnik: dostawano by

bezokolicznik: dostawać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

dostając

gerundium: dostawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dostawanie	dostawania
D.	dostawania	dostawań
C.	dostawaniu	dostawaniom
B.	dostawanie	dostawania
N.	dostawaniem	dostawaniami
Ms.	dostawaniu	dostawaniach
W.	dostawanie	dostawania

odpowiednik aspektowy: dostać

Składnia

dostawać

CO + SKĄD

Frazeologizmy

ktoś dostaje kosza od kogoś
ktoś dostaje kota
ktoś dostaje małpiego rozumu
ktoś dostaje obuchem w głowę
ktoś dostaje obuchem w łeb
ktoś dostaje po kieszeni
ktoś dostaje po łapach
ktoś dostaje po uszach
ktoś dostaje po nosie
ktoś dostaje po łbie
ktoś dostaje po dupie
ktoś dostaje skrzydeł
ktoś dostaje w kość
ktoś dostaje w łapę
ktoś dostaje w skórę
ktoś dostaje wycisk
ktoś dostaje za swoje
ktoś łapie wiatr w żagle
ktoś dostaje wiatr w żagle

Data ostatniej modyfikacji: 15.10.2018