Chronologizacja
Pochodzenie
Wyraz pochodny od st.pol. pęp 'pępek', które jest kontynuantem psł. *pǫpъ 'nabrzmienie, napęcznienie, wypukłość'
1. w macicy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Połączenia
- krótka pępowina
- pępowina dziecka
- kikut pępowiny
- pępowina odpadła;
- odpadnięcie, wypadnięcie, zaciśnięcie pępowiny
- odciąć, przeciąć/przecinać, przegryźć pępowinę
- przecięcie/przecinanie pępowiny
- odciąć dziecko od pępowiny
Cytaty
|
Zdziwiłam się, że pępowina jest taka gruba. źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza - Listy, 1994-06-07 |
|
|
Przeciwnicy klonowania twierdzą, że klonowanie embrionów można zastąpić pobieraniem komórek macierzystych od dorosłych lub z pępowiny noworodka. źródło: NKJP: (PAP): Legalne klonowanie, Dziennik Polski - Świat, 2001-01-24 |
|
|
Mąż był trochę zestresowany, ale wszystko poszło znakomicie. Z dumą i wzruszeniem przeciął pępowinę swego pierworodnego i od razu poszedł oznajmić radosną nowinę naszym najbliższym. źródło: NKJP: E.H.: Noworoczny bocian, Nowiny Raciborskie, 2004-01-06 |
|
|
Pierwszego udanego rozdzielenia pary syjamskiej dokonano w 1689 r. Z dzisiejszej perspektywy tamto rozdzielenie wydaje się śmiesznie łatwe, bo dzieci zrośnięte były jedynie pępowiną, ale wówczas był to znaczący krok w medycynie. źródło: NKJP: Wbrew woli natury, Dziennik Polski - Magazyn, 1999-10-29 |
|
|
Ginekolog z biłgorajskiego szpitala, badając kobietę nagle drgnął. Zauważył w łożysku macicy nie jedną, a dwie pępowiny... źródło: NKJP: Karol Rebs: Obyczaje, prasa, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pępowina |
pępowiny |
|
| D. | pępowiny |
pępowin |
|
| C. | pępowinie |
pępowinom |
|
| B. | pępowinę |
pępowiny |
|
| N. | pępowiną |
pępowinami |
|
| Ms. | pępowinie |
pępowinach |
|
| W. | pępowino |
pępowiny |
2. więzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- niewidzialna pępowina; pępowina łącząca kogoś/coś z kimś/czymś
- odciąć, przeciąć, zerwać pępowinę; odciąć pępowinę od czegoś
- ktoś połączony pępowiną z kimś/czymś
- odciąć się/odcinać się od pępowiny
Cytaty
|
Młodzi reformatorzy z Labour chcieliby wreszcie przeciąć pępowinę z ruchem związkowym. źródło: NKJP: Marek Rybarcyk: Rozwód partii ze związkami, Gazeta Wyborcza 1994-09-12 |
|
|
Sprawa powszechnego dostępu do akt pojawia się w opinii publicznej co najmniej od 1989 r. Jest to rzeczywiście, [...] kwestia pewnego zadośćuczynienia [...] czy nawet odcięcia owej pępowiny łączącej ze złowrogą przeszłością. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.04.1998 |
|
|
Stoimy dziś przed historyczną szansą ostatecznego przecięcia pępowiny łączącej III Rzeczpospolitą z totalitarnym, kolaboranckim tworem, jakim był PRL. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.10.1999 |
|
|
[...] ale potem pępowina między administracją a NFI się bezpowrotnie urywa. źródło: NKJP: Janusz Lewandowski: Inwestycja a nie loteria, Gazeta Wyborcza 1992-09/-30 |
|
|
W kolejce na giełdę chciało ustawić się Zagłębie Lubin, połączone finansową pępowiną z bogatym KGHM. źródło: NKJP: Jan Kozowski: Ruch na parkiecie |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pępowina |
pępowiny |
|
| D. | pępowiny |
pępowin |
|
| C. | pępowinie |
pępowinom |
|
| B. | pępowinę |
pępowiny |
|
| N. | pępowiną |
pępowinami |
|
| Ms. | pępowinie |
pępowinach |
|
| W. | pępowino |
pępowiny |