Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
kładę się |
kładziemy się |
|||
| 2 os. |
kładziesz się |
kładziecie się |
|||
| 3 os. |
kładzie się |
kładą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kładłem się +(e)m się kładł |
kładłam się +(e)m się kładła |
kładłom się +(e)m się kładło |
kładliśmy się +(e)śmy się kładli |
kładłyśmy się +(e)śmy się kładły |
| 2 os. |
kładłeś się +(e)ś się kładł |
kładłaś się +(e)ś się kładła |
kładłoś się +(e)ś się kładło |
kładliście się +(e)ście się kładli |
kładłyście się +(e)ście się kładły |
| 3 os. |
kładł się |
kładła się |
kładło się |
kładli się |
kładły się |
bezosobnik: kładziono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się kładł będę się kłaść |
będę się kładła będę się kłaść |
będę się kładło będę się kłaść |
będziemy się kładli będziemy się kłaść |
będziemy się kładły będziemy się kłaść |
| 2 os. |
będziesz się kładł będziesz się kłaść |
będziesz się kładła będziesz się kłaść |
będziesz się kładło będziesz się kłaść |
będziecie się kładli będziecie się kłaść |
będziecie się kładły będziecie się kłaść |
| 3 os. |
będzie się kładł będzie się kłaść |
będzie się kładła będzie się kłaść |
będzie się kładło będzie się kłaść |
będą się kładli będą się kłaść |
będą się kładły będą się kłaść |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
kładźmy się |
|
| 2 os. |
kładź się |
kładźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
kładłbym się bym się kładł |
kładłabym się bym się kładła |
kładłobym się bym się kładło |
kładlibyśmy się byśmy się kładli |
kładłybyśmy się byśmy się kładły |
| 2 os. |
kładłbyś się byś się kładł |
kładłabyś się byś się kładła |
kładłobyś się byś się kładło |
kładlibyście się byście się kładli |
kładłybyście się byście się kładły |
| 3 os. |
kładłby się by się kładł |
kładłaby się by się kładła |
kładłoby się by się kładło |
kładliby się by się kładli |
kładłyby się by się kładły |
bezosobnik: kładziono by się
bezokolicznik: kłaść się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kładąc się
gerundium: kładzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | kładzenie się |
kładzenia się |
| D. | kładzenia się |
kładzeń się |
| C. | kładzeniu się |
kładzeniom się |
| B. | kładzenie się |
kładzenia się |
| N. | kładzeniem się |
kładzeniami się |
| Ms. | kładzeniu się |
kładzeniach się |
| W. | kładzenie się |
kładzenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kładący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | kładący się |
kładący się |
kładący się |
kładące się |
kładąca się |
| D. | kładącego się |
kładącego się |
kładącego się |
kładącego się |
kładącej się |
| C. | kładącemu się |
kładącemu się |
kładącemu się |
kładącemu się |
kładącej się |
| B. | kładącego się |
kładącego się |
kładący się |
kładące się |
kładącą się |
| N. | kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
kładącą się |
| Ms. | kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
kładącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | kładący się |
kładący się |
kładące się |
kładące się |
| D. | kładących się |
kładących się |
kładących się |
kładących się |
| C. | kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
kładącym się |
| B. | kładących się |
kładących się |
kładących się |
kładące się |
| N. | kładącymi się |
kładącymi się |
kładącymi się |
kładącymi się |
| Ms. | kładących się |
kładących się |
kładących się |
kładących się |
odpowiednik aspektowy: położyć się
Pochodzenie
Zob. kłaść
1. na łóżku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zalegać | |
| antonimy: | podnosić się, wstawać |
Połączenia
- kłaść się obok; wieczorem
- kłaść się na grzbiecie, na plecach; na kozetce, na łóżku, na tapczanie
- kłaść się do łóżka
- kłaść się krzyżem, na wznak, płasko, wygodnie
Cytaty
|
Pies Szarik posłusznie kładł się na dywanie i ziewając opędzał się od natrętnych jesiennych much. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
|
Jej mama opowiadała, że położna kładła się na niej, żeby przyspieszyć poród. źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik ciężarowca, 2007 |
|
|
Faceci po prostu nie zauważają (tak długo, jak tylko się da), że kładą się do śmierdzącego łóżka. źródło: NKJP: Złe zachowanie, Cosmopolitan, 2001 |
|
|
Kładę się na lód przede mną, przywieram ciałem, rozkładam ręce. źródło: NKJP: Marek Kamiński, Wojciech Moskal, Sławomir Swerpel: Nie tylko biegun, 1996 |
|
|
Trenować możemy w parach, kładąc się obok partnera i koncentrując uwagę na naszych ustach, których partner właśnie dotyka. źródło: NKJP: Sławomir Mizerski: Wakacje z duchami, Polityka, 2004-07-31 |
Składnia
| Rzżywotny | + | kłaść się | + |
GDZIE
|
2. do szpitala
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie miejsca i instytucje związane z leczeniem
Połączenia
- kłaść się do szpitala
Cytaty
|
A kiedy kładła się do szpitala, pan Stanisław, żeby być bliżej żony (i zaoszczędzić na hotelu), spał w samochodzie na szpitalnym parkingu. źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Poza ustrojem, Gazeta Wyborcza, 1992-03-06 |
|
|
Po raz pierwszy w ofercie konkursowej na 2008 r. dajemy diabetologom możliwość otwarcia takich mikroszpitalnych ośrodków, gdzie pacjenci mogliby w ciągu jednego dnia wyrównywać swoją cukrzycę, zamiast kłaść się na oddział. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Zlikwidujmy ten Fundusz, Polityka, 2007-09-29 |
Składnia
| Rzosobowy | + | kłaść się | + |
GDZIE
|
3. do snu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | wstawać |
Połączenia
- kłaść się do snu
- kłaść się wcześnie
- kłaść się spać
Cytaty
|
Zmęczeni drogą kładziemy się przed jedenastą. źródło: NKJP: Leopold R. Nowak: Nasi korespondenci, Przekrój, 1966 |
|
|
Kładł się o dziewiątej, walił ćwiartkę nitrazepamu i zasypiał. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Nastawiam budzik i kładę się spać. źródło: NKJP: Leszek Literski: Jeden dzień z życia taksówkarza, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 1999-10-22 |
|
|
Nie wyglądał na zaspanego, a więc nie kładł się wcale, do końca pewnie medytując o interesach, o których zwyczajni ludzie blade mają pojęcie. źródło: NKJP: Andrzej Bart: Fabryka Muchłapek, 2008 |
Składnia
| Rzżywotny | + | kłaść się | + |
(KIEDY)
|
| Rzżywotny | + | kłaść się | + |
BEZOKOLICZNIK
|
4. o drzewie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pokładać się, przechylać się, przewracać się | |
| antonimy: | podnosić się |
Cytaty
|
Wiatr nadal szarpał trzciny wzdłuż brzegu stawu, aż kładły się na ziemię, skrzypiąc i szeleszcząc. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
|
|
Konstrukcje te były przy tym tak wytrzymałe, że nie zagrażał im najstraszniejszy tajfun, i tak giętkie, że kładły się niczym morska trawa, targana podmuchami bryzy. źródło: NKJP: Neal Stephenson: Diamentowy wiek, Esensja, 2007-06 |
|
|
To jednak auto przeznaczone do poruszania się głównie po asfaltowych drogach i przy konstruowaniu zawieszenia trzeba było pomyśleć choćby o tym, żeby wysokie nadwozie nie kładło się zbyt mocno w zakrętach. źródło: NKJP: Piotr Myszor: Skok w bok, Trybuna Śląska, 2002-05-16 |
Składnia
| Rznieżywotny | + | kłaść się | + |
GDZIE
|
5. o mgle
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozsnuwać się, rozścielać się, rozściełać się, słać się, ścielić się |
Połączenia
- blask, słońce kładzie się; światła kładą się
Cytaty
|
Któregoś wieczora, kiedy siedziała w swojej najładniejszej sukience, z nieodłącznym rozkładem jazdy na kolanach, a zachód słońca kładł się czerwonym blaskiem na jej postaci, Jerzy powiedział: - Wyglądasz tak pięknie, chciałbym namalować twój portret. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Lekki wiaterek przelatywał poprzez plecione ściany i szeleścił w cetynowym dachu, a światło kładło się jasnymi pręgami na twarzach chłopców. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962 |
|
|
Długie włosy opadały mu kosmykami na oczy i kładły się na ramionach. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion, czyli chłopcy z Mielczarskiego, 1999 |
|
|
Wieczorem mgły kładły się na jeziorze, szumiały trzciny, tafla się marszczyła, a ja szedłem przy brzegu, po dnie, krzycząc: „Widzicie?! Płynę, płynę!”. źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008 |
Składnia
| Rznieżywotny | + | kłaść się | + |
(CZYM) +
GDZIE
|