Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. prawda
1. o prognozie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- program, scenariusz, sen sprawdził się; prognoza, teoria, sprawdziła się; porzekadło, powiedzenie, przysłowie sprawdziło się; informacje, nadzieje, obawy, słowa, oczekiwania, pogłoski, pragnienia, przeczucia, przewidywania, założenia, zapowiedzi sprawdziły się
- sprawdzić się w jakimś przypadku
- sprawdzić się całkowicie, szybko; co do joty
- sprawdzić się jak amen w pacierzu
Cytaty
Sprawdziła się maksyma Towarzysza Mausera, której nigdy nie wygłosił publicznie, że tłumy, czy te na wolności, czy w niewoli, najbardziej podnieca głośne przeczytanie testamentu przywódcy. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2006 |
|
Opowiedziałem jej o zdarzeniu na górze zamkowej. - A więc moje przewidywania sprawdziły się wcześniej, niż przypuszczałem - powiedziałem z triumfem. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
Hasło: „Kto nie rabotajet, tot nie kuszajet” w jej przypadku sprawdziło się co do joty, siedziała w norze i nikomu nie przychodziło do głowy, aby przynieść jej cokolwiek do jedzenia. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992 |
|
Nie po raz pierwszy sprawdziło się, że w chwilach największego zagrożenia ludzie okazują swoje serca i śpieszą innym z pomocą. źródło: NKJP: Powódź niszczy i... jednoczy, Dziennik Polski, 2001-08-06 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
sprawdzę się |
sprawdzimy się |
|||
2 os. |
sprawdzisz się |
sprawdzicie się |
|||
3 os. |
sprawdzi się |
sprawdzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłem się +(e)m się sprawdził |
sprawdziłam się +(e)m się sprawdziła |
sprawdziłom się +(e)m się sprawdziło |
sprawdziliśmy się +(e)śmy się sprawdzili |
sprawdziłyśmy się +(e)śmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłeś się +(e)ś się sprawdził |
sprawdziłaś się +(e)ś się sprawdziła |
sprawdziłoś się +(e)ś się sprawdziło |
sprawdziliście się +(e)ście się sprawdzili |
sprawdziłyście się +(e)ście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdził się |
sprawdziła się |
sprawdziło się |
sprawdzili się |
sprawdziły się |
bezosobnik: sprawdzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
sprawdźmy się |
|
2 os. |
sprawdź się |
sprawdźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłbym się bym się sprawdził |
sprawdziłabym się bym się sprawdziła |
sprawdziłobym się bym się sprawdziło |
sprawdzilibyśmy się byśmy się sprawdzili |
sprawdziłybyśmy się byśmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłbyś się byś się sprawdził |
sprawdziłabyś się byś się sprawdziła |
sprawdziłobyś się byś się sprawdziło |
sprawdzilibyście się byście się sprawdzili |
sprawdziłybyście się byście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdziłby się by się sprawdził |
sprawdziłaby się by się sprawdziła |
sprawdziłoby się by się sprawdziło |
sprawdziliby się by się sprawdzili |
sprawdziłyby się by się sprawdziły |
bezosobnik: sprawdzono by się
bezokolicznik: sprawdzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
sprawdziwszy się
gerundium: sprawdzenie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
D. | sprawdzenia się |
sprawdzeń się |
C. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniom się |
B. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
N. | sprawdzeniem się |
sprawdzeniami się |
Ms. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniach się |
W. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
odpowiednik aspektowy: sprawdzać się
Składnia
Rznieżywotny | + | sprawdzić się | + | |
Ø | + | sprawdzić się | + |
że ZDANIE
|
2. o metodzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- model, pomysł, system, wynalazek sprawdził się; idea, formuła, koncepcja, metoda, taktyka, sprawdziła się; rozwiązanie sprawdziło się
- sprawdzić się w praktyce, w jakichś warunkach
- sprawdzić się doskonale, idealnie, wielokrotnie, znakomicie; w pełni
Cytaty
Jeśli monitoring sprawdzi się, najpierw będzie instalowany w nowoczesnych tramwajach i autobusach. źródło: NKJP: (MR): Łódź pierwsza w Europie? Pasażerowie pod okiem kamery, Express Ilustrowany, 2001-11-19 |
|
Przyjęte rozwiązania, bazujące na doświadczeniach rozwiniętych krajów o gospodarce rynkowej, sprawdziły się w praktyce. źródło: NKJP: Bogusław Pietrzak, Zbigniew Polański (red.): System finansowy w Polsce, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
sprawdzę się |
sprawdzimy się |
|||
2 os. |
sprawdzisz się |
sprawdzicie się |
|||
3 os. |
sprawdzi się |
sprawdzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłem się +(e)m się sprawdził |
sprawdziłam się +(e)m się sprawdziła |
sprawdziłom się +(e)m się sprawdziło |
sprawdziliśmy się +(e)śmy się sprawdzili |
sprawdziłyśmy się +(e)śmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłeś się +(e)ś się sprawdził |
sprawdziłaś się +(e)ś się sprawdziła |
sprawdziłoś się +(e)ś się sprawdziło |
sprawdziliście się +(e)ście się sprawdzili |
sprawdziłyście się +(e)ście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdził się |
sprawdziła się |
sprawdziło się |
sprawdzili się |
sprawdziły się |
bezosobnik: sprawdzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
sprawdźmy się |
|
2 os. |
sprawdź się |
sprawdźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłbym się bym się sprawdził |
sprawdziłabym się bym się sprawdziła |
sprawdziłobym się bym się sprawdziło |
sprawdzilibyśmy się byśmy się sprawdzili |
sprawdziłybyśmy się byśmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłbyś się byś się sprawdził |
sprawdziłabyś się byś się sprawdziła |
sprawdziłobyś się byś się sprawdziło |
sprawdzilibyście się byście się sprawdzili |
sprawdziłybyście się byście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdziłby się by się sprawdził |
sprawdziłaby się by się sprawdziła |
sprawdziłoby się by się sprawdziło |
sprawdziliby się by się sprawdzili |
sprawdziłyby się by się sprawdziły |
bezosobnik: sprawdzono by się
bezokolicznik: sprawdzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
sprawdziwszy się
gerundium: sprawdzenie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
D. | sprawdzenia się |
sprawdzeń się |
C. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniom się |
B. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
N. | sprawdzeniem się |
sprawdzeniami się |
Ms. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniach się |
W. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
odpowiednik aspektowy: sprawdzać się
Składnia
Rznieżywotny | + | sprawdzić się | + |
3. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- pracownik sprawdził się; piłkarze sprawdzili się
- sprawdzić się w biznesie, w działaniu, w konfrontacji z kimś, w konkursie, w walce; w jakiejś dziedzinie, roli, sytuacji...
- sprawdzić się dobrze, doskonale, świetnie, znakomicie
- chcieć, móc, mieć możliwość, okazję, szansę..., musieć, postanowić, pragnąć, starać się sprawdzić się
Cytaty
Myślę jednak, że rozwód jest pewnego rodzaju porażką. Oznacza przecież, że nie sprawdziliśmy się w jakiejś relacji. źródło: NKJP: Henryka Bochniarz, Jacek Santorski: Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003 |
|
Czasem osoba uważana za mniej odważną potrafi sprawdzić się w sytuacjach zagrożenia, bo np. ma szybki refleks, jest spostrzegawcza, opanowana itp. źródło: NKJP: Magdalena Grochowalska: Nie zakochałam się w strażaku, Express Ilustrowany, 2003-09-06 |
|
Chile to było dla mnie wyzwanie, możliwość sprawdzenia się w nowej dziedzinie, to Ameryka Łacińska, która mnie zawsze interesowała. źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002 |
|
Fryderyk nie sprawdził się jako polityk ani jako prawnik, nie został artystą, nie pomnożył majątku, nie założył nawet rodziny. źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009 |
|
Znał, jak wiadomo, język francuski, miał za sobą wieloletni epizod górniczy we Francji, a ponadto sprawdził się w Belgii jako działacz emigracyjny oddany bez żadnych zastrzeżeń nowej Polsce. źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
sprawdzę się |
sprawdzimy się |
|||
2 os. |
sprawdzisz się |
sprawdzicie się |
|||
3 os. |
sprawdzi się |
sprawdzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłem się +(e)m się sprawdził |
sprawdziłam się +(e)m się sprawdziła |
sprawdziłom się +(e)m się sprawdziło |
sprawdziliśmy się +(e)śmy się sprawdzili |
sprawdziłyśmy się +(e)śmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłeś się +(e)ś się sprawdził |
sprawdziłaś się +(e)ś się sprawdziła |
sprawdziłoś się +(e)ś się sprawdziło |
sprawdziliście się +(e)ście się sprawdzili |
sprawdziłyście się +(e)ście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdził się |
sprawdziła się |
sprawdziło się |
sprawdzili się |
sprawdziły się |
bezosobnik: sprawdzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
sprawdźmy się |
|
2 os. |
sprawdź się |
sprawdźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
sprawdziłbym się bym się sprawdził |
sprawdziłabym się bym się sprawdziła |
sprawdziłobym się bym się sprawdziło |
sprawdzilibyśmy się byśmy się sprawdzili |
sprawdziłybyśmy się byśmy się sprawdziły |
2 os. |
sprawdziłbyś się byś się sprawdził |
sprawdziłabyś się byś się sprawdziła |
sprawdziłobyś się byś się sprawdziło |
sprawdzilibyście się byście się sprawdzili |
sprawdziłybyście się byście się sprawdziły |
3 os. |
sprawdziłby się by się sprawdził |
sprawdziłaby się by się sprawdziła |
sprawdziłoby się by się sprawdziło |
sprawdziliby się by się sprawdzili |
sprawdziłyby się by się sprawdziły |
bezosobnik: sprawdzono by się
bezokolicznik: sprawdzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
sprawdziwszy się
gerundium: sprawdzenie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
D. | sprawdzenia się |
sprawdzeń się |
C. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniom się |
B. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
N. | sprawdzeniem się |
sprawdzeniami się |
Ms. | sprawdzeniu się |
sprawdzeniach się |
W. | sprawdzenie się |
sprawdzenia się |
odpowiednik aspektowy: sprawdzać się
Składnia
Rzżywotny | + | sprawdzić się | + |
(w CZYM | jako KTO)
|