UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

płoza

Chronologizacja

1574, SPXVI
Inne znaczenie: 'część pługa'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	płoza	płozy
D.	płozy	płoz płóz

C.	płozie	płozom
B.	płozę	płozy
N.	płozą	płozami
Ms.	płozie	płozach
W.	płozo	płozy

Pochodzenie

psł. *polza 'długa, płaska powierzchnia ułatwiająca ślizganie, przesuwanie jakiegoś przedmiotu'

Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od psł. *pelzti, *pľ̥zǫ czy *pľ̥zti, *pelzǫ 'pełzać, czołgać się' z wymianą rdzennego *-el- > *-ol-; zob. pełzać

1. sań

Definicja

jedna z dwóch długich listew z przodu lekko wygiętych do góry, umieszczonych pod podwoziem, na których pojazd przesuwa się po śniegu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kopanica

Cytaty

W zimie jeździło się saniami. Były to wspaniałe wielkie sanie. Prócz normalnych płóz miały jeszcze płozy boczne, ustawione poziomo.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

W blasku księżyca widoczne były ślady płóz jej sanek.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Woźnice strzelili z bata i już po chwili pojazdy na płozach ruszyły po gładkim, gęsto ubitym śniegu lotem błyskawicy w stronę Wrocławia.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

2. samolotu

Definicja

lotn.

umieszczona pod kadłubem szybowca lub samolotu listwa, służąca do ochrony kadłuba w czasie startu i lądowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kil

Cytaty

	Po dotknięciu ziemi szybowiec ślizgał się długo na płozie. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	Płoza szurnęła po zdeptanej trawie zbocza. I cud w naszych oczach. Szybowiec odrywa się od ziemi. Daje szusa, wbrew sile ciężkości, w przestwór. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007
	Pas startowy na okoliczność tej wizyty odśnieżono, premiera zdziwiły jednak samoloty na płozach, bo w centrum Polski nie panują jednak tak alaskańskie warunki jak na Podhalu. źródło: NKJP: (ASZ): 20 minut z premierem, Dziennik Polski, 2006-01-30
	Lądowanie maszyny miało odbywać się na specjalnych płozach umieszczonych pod kadłubem i silnikami chroniącymi jednocześnie jednostki napędowe przed uszkodzeniem. źródło: NKJP: Internet

3. fotela

Definicja

jedna z dwóch wygiętych listew, na których opiera się konstrukcja krzesła, fotela lub innego przedmiotu, zastępująca nogi tego przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Cytaty

Bardzo modne są obecnie fotele na płozach, będące imitacją fotela bujanego – w przeciwieństwie do wiklinowych bujaków pasują do każdego rodzaju wnętrza.

źródło: NKJP: Wypoczynkowa para, Polska. Głos Wielkopolski, 2004-11-22

Rodzina krzeseł conversa składa się z bogatej kolekcji modeli, począwszy od krzeseł na czterech nogach, poprzez krzesła na płozach, skończywszy na modelach obrotowych.

źródło: NKJP: Nagrodzone w konkursie, Dziennik Polski, 2002-10-02

4. narty

Definicja

sport.

część narty wykonana z drewna lub tworzywa sztucznego, umożliwiająca ślizganie się po śniegu lub wodzie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Cytaty

Nic nie zastąpi bólu płonących mięśni, rozgrzanego śniegu pod płozami nart i mocnego łyku Grappy u podnóża góry – twierdzi z całym przekonaniem.

źródło: NKJP: Mariola Woszkowska: Sportowe pasje, Trybuna Śląska, 2002-07-19

Konstrukcja płozy ogranicza też poślizg boczny, a przy tym sprawia, że sprzęt może być bez obaw używany na płytkiej wodzie. Dodatkową zaletą jest masa i rozmiary nart.

źródło: NKJP: Narty do biegania po wodzie, Dziennik Polski, 1998-06-26

Skibob to pojazd składający się z siodełka osadzonego na płozach nart i kierownicy umożliwiającej sterowanie.

źródło: NKJP: (klm): Jak na rowerze, Dziennik Zachodni, 2001-12-19

5. łyżwy

Definicja

sport.

stalowa część łyżwy służąca do ślizgania się po lodzie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Cytaty

W Holandii wynaleziono nowe panczeny do jazdy szybkiej, które odchylają się od pięty w czasie jazdy, powodując odbicie się całą płozą łyżwy.

źródło: NKJP: Ewaryst Świtek: Igrzyska, Gazeta Wyborcza, 1998-01-30

Budowa samej łyżwy (płozy) zależy od dyscypliny, w której są wykorzystywane.

źródło: NKJP: Internet

Na łyżwach z nowymi płozami nie pobiegł źle, zajął 20. lokatę.

źródło: NKJP: Potknięcie na wirażu, Dziennik Polski, 2002-01-05

Data ostatniej modyfikacji: 31.03.2018