Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
niszczę się |
niszczymy się |
|||
2 os. |
niszczysz się |
niszczycie się |
|||
3 os. |
niszczy się |
niszczą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
niszczyłem się +(e)m się niszczył |
niszczyłam się +(e)m się niszczyła |
niszczyłom się +(e)m się niszczyło |
niszczyliśmy się +(e)śmy się niszczyli |
niszczyłyśmy się +(e)śmy się niszczyły |
2 os. |
niszczyłeś się +(e)ś się niszczył |
niszczyłaś się +(e)ś się niszczyła |
niszczyłoś się +(e)ś się niszczyło |
niszczyliście się +(e)ście się niszczyli |
niszczyłyście się +(e)ście się niszczyły |
3 os. |
niszczył się |
niszczyła się |
niszczyło się |
niszczyli się |
niszczyły się |
bezosobnik: niszczono się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się niszczył będę się niszczyć |
będę się niszczyła będę się niszczyć |
będę się niszczyło będę się niszczyć |
będziemy się niszczyli będziemy się niszczyć |
będziemy się niszczyły będziemy się niszczyć |
2 os. |
będziesz się niszczył będziesz się niszczyć |
będziesz się niszczyła będziesz się niszczyć |
będziesz się niszczyło będziesz się niszczyć |
będziecie się niszczyli będziecie się niszczyć |
będziecie się niszczyły będziecie się niszczyć |
3 os. |
będzie się niszczył będzie się niszczyć |
będzie się niszczyła będzie się niszczyć |
będzie się niszczyło będzie się niszczyć |
będą się niszczyli będą się niszczyć |
będą się niszczyły będą się niszczyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
niszczmy się |
|
2 os. |
niszcz się |
niszczcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
niszczyłbym się bym się niszczył |
niszczyłabym się bym się niszczyła |
niszczyłobym się bym się niszczyło |
niszczylibyśmy się byśmy się niszczyli |
niszczyłybyśmy się byśmy się niszczyły |
2 os. |
niszczyłbyś się byś się niszczył |
niszczyłabyś się byś się niszczyła |
niszczyłobyś się byś się niszczyło |
niszczylibyście się byście się niszczyli |
niszczyłybyście się byście się niszczyły |
3 os. |
niszczyłby się by się niszczył |
niszczyłaby się by się niszczyła |
niszczyłoby się by się niszczyło |
niszczyliby się by się niszczyli |
niszczyłyby się by się niszczyły |
bezosobnik: niszczono by się
bezokolicznik: niszczyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
niszcząc się
gerundium: niszczenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | niszczenie się |
niszczenia się |
D. | niszczenia się |
niszczeń się |
C. | niszczeniu się |
niszczeniom się |
B. | niszczenie się |
niszczenia się |
N. | niszczeniem się |
niszczeniami się |
Ms. | niszczeniu się |
niszczeniach się |
W. | niszczenie się |
niszczenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: niszczący się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | niszczący się |
niszczący się |
niszczący się |
niszczące się |
niszcząca się |
D. | niszczącego się |
niszczącego się |
niszczącego się |
niszczącego się |
niszczącej się |
C. | niszczącemu się |
niszczącemu się |
niszczącemu się |
niszczącemu się |
niszczącej się |
B. | niszczącego się |
niszczącego się |
niszczący się |
niszczące się |
niszczącą się |
N. | niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącą się |
Ms. | niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | niszczący się |
niszczący się |
niszczące się |
niszczące się |
D. | niszczących się |
niszczących się |
niszczących się |
niszczących się |
C. | niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
niszczącym się |
B. | niszczących się |
niszczących się |
niszczących się |
niszczące się |
N. | niszczącymi się |
niszczącymi się |
niszczącymi się |
niszczącymi się |
Ms. | niszczących się |
niszczących się |
niszczących się |
niszczących się |
odpowiednik aspektowy: zniszczyć się
Pochodzenie
Zob. niszczyć
1. samego siebie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Zrobiło mi się żal Julii, że niszczy się i truje chyba od czasu, gdy brakło Wojtka. źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007 |
|
Miał pieniądze i miał mnóstwo czasu, pokus nie musiał szukać. Pojawiały się same, a on się przed nimi nie bronił. - Pod koniec życia sam się niszczył. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006 |
|
Jeszcze później pracował w jakichś magazynach przy szpitalu, ale i stamtąd go wyrzucili. A najgorsze było to, że tak sam, z własnej woli się niszczył. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005 |
2. wzajemnie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zżerać się |
Połączenia
- niszczyć się nawzajem, wzajemnie
Cytaty
Zamiast sobie pomagać, niszczymy się wzajemnie. źródło: NKJP: (aa): Zdegustowani goście, Dziennik Zachodni, 2001-05-14 |
|
Politycy nie załatwiają spraw społecznie istotnych, a zajmują się wzajemnym niszczeniem się. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Więcej dziatek – mniejszy podatek, Polityka nr 2618, 2007-09-01 |
|
Boli mnie to, że ludzie coraz bardziej oddalają się od siebie i niszczą się wzajemnie. źródło: NKJP: Śni mi się, że występuję, Dziennik Polski, 2001-03-30 |
|
Pałac dzielił się na frakcje i koterie, które toczyły ze sobą nieubłagane wojny osłabiając i niszcząc się nawzajem. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Cesarz, 2005 |
|
Małżonkowie dają popis nienawiści. Niszczą się, poniżają, każdy cios poniżej pasa. Lubią to lub nie mają odwagi, by od siebie odejść. źródło: NKJP: Lida Ostałowska: Świat według Bundych, Gazeta Wyborcza, 1997-02-01 |
3. ulegać zniszczeniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Cytaty
Samochody osobowe niszczą się na dziurach, i to bardzo. źródło: NKJP: Nakielski Czas, 2005-04-27 |
|
Zamek niszczy się wewnątrz „przez używanie”. W zeszłym roku przewinęło się przez sale zamkowe 170 tysięcy zwiedzających. źródło: NKJP: Elżbieta Mosingiewicz: Zamek w Książu nie ma instalacji przeciwpożarowej, zawaliło się 40 metrów murów oporowych, 1 marca ..., Gazeta Wyborcza, 1995-03-24 |
|
Maszyny i urządzenia niszczą się i stają się przestarzałe – wiedza pracowników ma natomiast tendencję do dezaktualizacji. źródło: NKJP: Marek Śliperski: To jest kapitał!, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2007-02-27 |
|
Dzisiaj wyrzuca się stare korale. Sztuczna biżuteria niszczy się, wyciera, po lutowaniu zostają ślady. Łatwiej wyrzucić rozerwane koraliki i kupić za kilka złotych nowe źródło: NKJP: Monika Redzisz: Damskie prace ręczne, Polityka nr 2364, 2002-08-24 |