UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

samodzielny

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Por. st.pol. samodział od XV w. ‘sukno domowej roboty’, stąd początkowo samodzielny 'wykonany własnoręcznie'.
Zob. sam + dzielny

1.a człowiek

Definicja

taki, który działa bez odwoływania się do pomocy lub współpracy innych osób lub instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

samodzielny byt; pracownik; bank, uniwersytet, zakład; organ; samodzielna instytucja, jednostka, placówka, spółka, uczelnia; gmina; samodzielne przedsiębiorstwo
samodzielny w myśleniu, w podejmowaniu decyzji
samodzielny finansowo
samodzielny i autonomiczny, samodzielny i niezależny, samodzielny i odpowiedzialny, samodzielny i samorządny, samodzielny i samowystarczalny, samodzielny i zaradny
całkowicie, zupełnie; względnie samodzielny

Cytaty

Dlaczego miałaby pozbawiać się przyjemności bycia z własnym dzieckiem? Coraz doroślejszym i coraz samodzielniejszym.

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, 1997

W Kościanie i Rawiczu rzecznik jest samodzielnym pracownikiem starostwa, natomiast w Starostwie Powiatowym w Lesznie funkcjonuje w ramach Wydziału Spraw Obywatelskich.

źródło: NKJP: (HUB): Rzecznik chce zmian, Gazeta Poznańska, 2003-02-24

Na początku klub nie był samodzielną instytucją pozarządową, został stworzony przez Poradnię Profilaktyki i Lecznictwa Odwykowego w Oświęcimiu.

źródło: NKJP: (taj): Żyć w trzeźwości, Dziennik Zachodni, 2001-11-14

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna
D.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnej
C.	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnej
B.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielny	samodzielne	samodzielną
N.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielną
Ms.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnej
W.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne
D.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
C.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym
B.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielne
N.	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi
Ms.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
W.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejsza
D.	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszej
C.	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszej
B.	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejszą
N.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszą
Ms.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszej
W.	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielniejsi	samodzielniejsi	samodzielniejsze	samodzielniejsze
D.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych
C.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym
B.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejsze
N.	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi
Ms.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych
W.	samodzielniejsi	samodzielniejsi	samodzielniejsze	samodzielniejsze

1.b decyzja

Definicja

wynikający z działań osoby, która robi coś bez odwoływania się do pomocy lub współpracy innych osób lub instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

samodzielna decyzja; działalność gospodarcza, praca; egzystencja; samodzielne życie; stanowisko; samodzielne działania
samodzielne decydowanie, funkcjonowanie

Cytaty

Biegli psychiatrzy badający przed laty przypadek Brygidy S. stwierdzili, że ze względu na swoje upośledzenie nie miała ona możliwości ani samodzielnego decydowania o swoim losie, ani zmiany swojego trudnego położenia.

źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Polski Fritzl nie ma piwnicy, Polityka, 2008-06-28

Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.

źródło: NKJP: Beata Wolańska: O każdy grosz, Trybuna Śląska, 2004-06-19

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna
D.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnej
C.	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnej
B.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielny	samodzielne	samodzielną
N.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielną
Ms.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnej
W.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne
D.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
C.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym
B.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielne
N.	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi
Ms.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
W.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejsza
D.	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszej
C.	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszemu	samodzielniejszej
B.	samodzielniejszego	samodzielniejszego	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejszą
N.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszą
Ms.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszej
W.	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejszy	samodzielniejsze	samodzielniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielniejsi	samodzielniejsi	samodzielniejsze	samodzielniejsze
D.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych
C.	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym	samodzielniejszym
B.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejsze
N.	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi	samodzielniejszymi
Ms.	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych	samodzielniejszych
W.	samodzielniejsi	samodzielniejsi	samodzielniejsze	samodzielniejsze

2. dzieło

Definicja

niebędący kopią, podróbką, przeróbką lub naśladownictwem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

samodzielny utwór; samodzielne dzieło; samodzielne prace
samodzielny i oryginalny
samodzielne wykonanie

Cytaty

Termin nadsyłani prac - które muszą być oryginalne, samodzielne i dotychczas niepublikowane ani nagradzane - mija 30 września.

źródło: NKJP: (jd): Zaproszenia, Gazeta Radomszczańska, 2009-05-13

Na nagranym w 1977 roku albumie [...] znalazła się też pierwsza samodzielna kompozycja przyszłej gwiazdy [...] dedykowana znanemu w Skandynawii malarzowi.

źródło: NKJP: Maciej Wesołowski: Björk, Cosmopolitan nr 10, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna
D.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnej
C.	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnej
B.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielny	samodzielne	samodzielną
N.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielną
Ms.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnej
W.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne
D.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
C.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym
B.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielne
N.	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi
Ms.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
W.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne

3. lokal

Definicja

stanowiący niezależną, odrębną całość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

samodzielny lokal, pokój; samodzielne gospodarstwo, mieszkanie

Cytaty

Kiedy wróciła, czekał już na nią samodzielny pokój z biurkiem i gwoździem na płaszcz.

źródło: NKJP: Agnieszka Baranowska, Igor T. Miecik: Uwaga mobbing!, Polityka, 2004-01-17

Zamieszkali w pokoju, który miał oddzielne wejście z klatki schodowej, a więc mógł stanowić samodzielny lokal mieszkalny.

źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Panienka w PRL-u, 2007

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna
D.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnej
C.	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnej
B.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielny	samodzielne	samodzielną
N.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielną
Ms.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnej
W.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne
D.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
C.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym
B.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielne
N.	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi
Ms.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
W.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne

4. kraj

Definicja

taki, który nie zależy pod względem politycznym od innego państwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa

Połączenia

samodzielne państwo
samodzielny i suwerenny

Cytaty

Naddniestrze swą niezależność od Mołdawii zadeklarowało, nim ta stała się samodzielnym krajem (2 września 1990).

źródło: NKJP: Wojciech Śmieja: Mołdawia. Przewodnik Turystyczny, 2007

Rynek ubezpieczeniowy Białorusi rozpoczął swoje formowanie w 1991 r., po uzyskaniu przez Republikę statusu samodzielnego państwa, powstałego w wyniku rozpadu ZSRR.

źródło: NKJP: Białoruski rynek ubezpieczeniowy, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-04-29

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna
D.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnego	samodzielnej
C.	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnemu	samodzielnej
B.	samodzielnego	samodzielnego	samodzielny	samodzielne	samodzielną
N.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielną
Ms.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnej
W.	samodzielny	samodzielny	samodzielny	samodzielne	samodzielna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne
D.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
C.	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym	samodzielnym
B.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielne
N.	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi	samodzielnymi
Ms.	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych	samodzielnych
W.	samodzielni	samodzielni	samodzielne	samodzielne

Frazeologizmy

samodzielny pracownik naukowy
samodzielny pracownik nauki

Data ostatniej modyfikacji: 12.10.2012