Chronologizacja
Pochodzenie
fr. énerver
Nagłosowe d- być może pojawiło się w polszczyźnie pod wpływem synonimicznego czas. deranżować (również pochodzenia francuskiego), rozpowszechnionego w XIX w.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ktoś/coś działa na nerwy komuś |
Połączenia
- absurd, biurokracja, frazesy, głupota, hałas, czyjeś gadanie, czyjaś naiwność, pedanteria, postawa, jakaś sprawa, upór denerwuje; czyjeś argumenty, zachowania; dzieci, sąsiedzi denerwują kogoś
- denerwować innych, klientów, ludzi, mieszkańców, nauczycieli, przechodniów, rodziców, sąsiadów, szefa, władze, wyborców
- denerwować kogoś swoim zachowaniem, swoimi uwagami
- denerwować kogoś bardzo; niepotrzebnie
- przestać, zacząć; nie można, nie trzeba, nie wolno kogoś denerwować
- denerwować i intrygować, denerwować i martwić, denerwować i prowokować, denerwować i rozpraszać
Cytaty
Denerwował nas i nadal denerwuje nieformalny układ koalicyjny w mieście. źródło: NKJP: Piela Romuald: Rozdarta lewica, Gazeta Wrocławska, 2001-12-14 |
|
Swoim zachowaniem denerwował mnie coraz bardziej, nic więc dziwnego, że stopniowo przechodziłem na stronę matki. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Denerwowało mnie, że przygląda się uważnie moim rozdygotanym dłoniom, które nie mogły utrzymać szklanki z wodą. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005 |
|
- Gdyby to był sen...- głośno do siebie powiedziała Marta. - Po angielsku, po angielsku - przypomniał Peter, którego denerwowało, gdy wracała do ojczystego języka. źródło: NKJP: Kazimierz Kaz Ostaszewicz: Południowy wiatr Arizony, 2006 |
|
Mówi, że go denerwuje, jak się pan wierci. źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Opowieści przebrane, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
denerwuję |
denerwujemy |
|||
2 os. |
denerwujesz |
denerwujecie |
|||
3 os. |
denerwuje |
denerwują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
denerwowałem +(e)m denerwował |
denerwowałam +(e)m denerwowała |
denerwowałom +(e)m denerwowało |
denerwowaliśmy +(e)śmy denerwowali |
denerwowałyśmy +(e)śmy denerwowały |
2 os. |
denerwowałeś +(e)ś denerwował |
denerwowałaś +(e)ś denerwowała |
denerwowałoś +(e)ś denerwowało |
denerwowaliście +(e)ście denerwowali |
denerwowałyście +(e)ście denerwowały |
3 os. |
denerwował |
denerwowała |
denerwowało |
denerwowali |
denerwowały |
bezosobnik: denerwowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę denerwował będę denerwować |
będę denerwowała będę denerwować |
będę denerwowało będę denerwować |
będziemy denerwowali będziemy denerwować |
będziemy denerwowały będziemy denerwować |
2 os. |
będziesz denerwował będziesz denerwować |
będziesz denerwowała będziesz denerwować |
będziesz denerwowało będziesz denerwować |
będziecie denerwowali będziecie denerwować |
będziecie denerwowały będziecie denerwować |
3 os. |
będzie denerwował będzie denerwować |
będzie denerwowała będzie denerwować |
będzie denerwowało będzie denerwować |
będą denerwowali będą denerwować |
będą denerwowały będą denerwować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
denerwujmy |
|
2 os. |
denerwuj |
denerwujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
denerwowałbym bym denerwował |
denerwowałabym bym denerwowała |
denerwowałobym bym denerwowało |
denerwowalibyśmy byśmy denerwowali |
denerwowałybyśmy byśmy denerwowały |
2 os. |
denerwowałbyś byś denerwował |
denerwowałabyś byś denerwowała |
denerwowałobyś byś denerwowało |
denerwowalibyście byście denerwowali |
denerwowałybyście byście denerwowały |
3 os. |
denerwowałby by denerwował |
denerwowałaby by denerwowała |
denerwowałoby by denerwowało |
denerwowaliby by denerwowali |
denerwowałyby by denerwowały |
bezosobnik: denerwowano by
bezokolicznik: denerwować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
denerwując
gerundium: denerwowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | denerwowanie |
denerwowania |
D. | denerwowania |
denerwowań |
C. | denerwowaniu |
denerwowaniom |
B. | denerwowanie |
denerwowania |
N. | denerwowaniem |
denerwowaniami |
Ms. | denerwowaniu |
denerwowaniach |
W. | denerwowanie |
denerwowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: denerwujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | denerwujący |
denerwujący |
denerwujący |
denerwujące |
denerwująca |
D. | denerwującego |
denerwującego |
denerwującego |
denerwującego |
denerwującej |
C. | denerwującemu |
denerwującemu |
denerwującemu |
denerwującemu |
denerwującej |
B. | denerwującego |
denerwującego |
denerwujący |
denerwujące |
denerwującą |
N. | denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
denerwującą |
Ms. | denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
denerwującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | denerwujący |
denerwujący |
denerwujące |
denerwujące |
D. | denerwujących |
denerwujących |
denerwujących |
denerwujących |
C. | denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
denerwującym |
B. | denerwujących |
denerwujących |
denerwujących |
denerwujące |
N. | denerwującymi |
denerwującymi |
denerwującymi |
denerwującymi |
Ms. | denerwujących |
denerwujących |
denerwujących |
denerwujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: denerwowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | denerwowany |
denerwowany |
denerwowany |
denerwowane |
denerwowana |
D. | denerwowanego |
denerwowanego |
denerwowanego |
denerwowanego |
denerwowanej |
C. | denerwowanemu |
denerwowanemu |
denerwowanemu |
denerwowanemu |
denerwowanej |
B. | denerwowanego |
denerwowanego |
denerwowany |
denerwowane |
denerwowaną |
N. | denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowaną |
Ms. | denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | denerwowani |
denerwowani |
denerwowane |
denerwowane |
D. | denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowanych |
C. | denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
denerwowanym |
B. | denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowane |
N. | denerwowanymi |
denerwowanymi |
denerwowanymi |
denerwowanymi |
Ms. | denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowanych |
denerwowanych |
odpowiednik aspektowy: zdenerwować
Składnia
Rzosobowy | + | denerwować | + |
KOGO +
(CZYM)
|
Rznieżywotny | + | denerwować | + |
KOGO
|
(to), że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE | + | denerwować | + |
KOGO
|