Chronologizacja
Pochodzenie
łac. Oceanus
z gr. Ōkeanós
1. woda
Definicja
Noty o użyciu
W nazwach własnych piszemy wielką literą, np.: Ocean Spokojny, Ocean Atlantycki, Ocean Indyjski.
Wymowa
[oce-an] lub [oce-an]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Połączenia
- błękitny, granatowy, lazurowy; głęboki; ciepły, lodowaty; burzliwy, bezwzględny, groźny, jednostajny, rozszalały, spokojny; bezkresny, nieskończony, niezmierzony; piaszczysty; słony ocean; otwarte; straszliwe; ziemskie oceany
- oceany (całego) świata
- ocean i wyspy; oceany i morza; oceany i góry; oceany i kontynenty; oceany i wody morskie; słońce i ocean; plaża i ocean; rzeki i oceany; kontynenty, rzeki, zatoki i oceany; lądy i oceany
- brzeg; dno, głębiny; fale, tafla; ogrom, przestrzeń, nieskończoność; równowaga termiczna oceanu; surowce użyteczne; wody; zwierzęta; przypływy i odpływy wód oceanów
- wiatr od oceanu; informacje, wieści, wydarzenia; wiatr; gość/goście, partner, przybysz; powrót zza oceanu
- podróż przez ocean; loty, wojaże, wyjazd/wyjazdy, wyprawa; ucieczka za ocean
- pobyt za oceanem
- tajfun; wyspy na oceanie; połowy ryb na oceanach; pływanie po oceanach; poziom wody; fauna i flora w oceanach
- płynąć oceanem
- rzucić coś; runąć, spaść, wpadać do oceanu; wypłynąć; wydobyte z oceanu; przyjechać/przyjeżdżać, przypłynąć; importowane, przywieziony zza oceanu
- skądś roztacza się panorama na ocean; pływać przez ocean; ściągnąć kogoś; przetransportować coś; wyemigrować/emigrować, odlecieć, przenieść się, wyjechać/jechać, wyrwać się, wybierać się; wysłać coś za ocean; patrzeć w ocean
- przelecieć; położony nad oceanem; mieć bliskich, krewnych, znajomych; coś odbija się echem; coś jest wielkim przebojem; spędzić kilka lat; zrobić karierę za oceanem
- zatonąć na oceanie; płynąć, żeglować po oceanie; zaginąć; żyć w oceanie
- cisza jak (bezkresny) ocean; temat jak ocean
Cytaty
|
Jeśli w najbliższych latach szybkość topnienia lodów w tej części Antarktydy utrzyma się w obecnym tempie, to poziom wody w oceanach i morzach w ciągu życia kilku pokoleń podniesie się o pięć metrów. źródło: NKJP: (PAP): Topniejąca Antarktyda, Dziennik Polski 2001-02-14 |
|
|
Ciepły ocean daje oddech. Otwierają się zakrzepłe skrzela i wsysamy ożywczy, morski tlen. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Światowidz, 1998 |
|
|
Zza oceanu napływają informacje, że Nowy Jork, który jeszcze nie tak dawno należał do bardzo niebezpiecznych miejsc na świecie, obecnie można zaliczyć do najbezpieczniejszych wielkich miast amerykańskich. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.07.1999 |
|
|
Kilka tysięcy agencji rekrutacyjnych, pozostających w porozumieniu z przemysłowcami i kompaniami żeglugowymi działało pośród proletariatu europejskiego zachęcając do emigracji za ocean. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ocean |
oceany |
|
| D. | oceanu |
oceanów |
|
| C. | oceanowi |
oceanom |
|
| B. | ocean |
oceany |
|
| N. | oceanem |
oceanami |
|
| Ms. | oceanie |
oceanach |
|
| W. | oceanie |
oceany |
Skróty
2. bardzo dużo czegoś
Definicja
Wymowa
[oce-an] lub [oce-an]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- ocean alkoholu, napojów; lasu, trawy, zieloności; dymu; ludzkich głów, twarzy; łez; wylanej krwi; biedy, bezrobocia, chorób, nędzy, problemów, wojen; korupcji; miłości; muzyki; wiecznego życia, wieczności
Cytaty
|
Szum w głowie. Szum słów, śmiechów – mały ocean śródludzki, ocean dymu, alkoholu i twarzy. Było coraz głośniej, coraz odważniej i niebezpieczniej. źródło: NKJO: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2004 |
|
|
Po dziewiątej ulicami Zakopanego pędził na spotkanie z Adamem Małyszem prawdziwy ludzki ocean głów. źródło: NKJP: Paweł Pełka: Zakopane wygrało na skokach, Dziennik Polski - Podhale, 2002-01-21 |
|
|
Europa Zachodnia, z którą chcemy się integrować, to jest wyspa bogactwa, wyspa dobrobytu na światowym oceanie nędzy, bezrobocia, wojen etnicznych, chorób epidemicznych. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.05.1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ocean |
oceany |
|
| D. | oceanu |
oceanów |
|
| C. | oceanowi |
oceanom |
|
| B. | ocean |
oceany |
|
| N. | oceanem |
oceanami |
|
| Ms. | oceanie |
oceanach |
|
| W. | oceanie |
oceany |