Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. raczyć
1. kawą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | częstować się | |
| hiperonimy: | spożywać |
Połączenia
- raczyć się bigosem, jajecznicą, kiełbasą; alkoholem, gorzałką, herbatą, kawą, piwem, śliwowicą, winem, wódką; jadłem, napitkami, potrawami, przysmakami
- raczyć się przed telewizorem
- raczyć się w domu
- raczyć się spokojnie, wspólnie
- chcieć, lubić raczyć się; można raczyć się czymś
- siedzieć i raczyć się czymś
Cytaty
|
Siedzą z Hanką na górze w jej pokoju i raczą się koniakiem. źródło: KJ PWN: Maria Nurowska: Panny i wdowy. Zdrada, 1993 |
|
|
Podczas imprezy można będzie raczyć się potrawami regionalnymi. źródło: KJ PWN: Tygodnik Podhalański Nr: 31/1999 |
|
|
Dorośli pili piwo, dzieci raczyły się lodami oraz kręciły się na karuzelach. źródło: KJ PWN: Rzeczpospolita Nr: 05.15/1999 |
|
|
Uczeni rychło stwierdzili, że osoby, które raczą się okazjonalnym drinkiem, mają ryzyko choroby serca o 20 proc. niższe niż abstynenci. źródło: KJ PWN: Polityka Nr: 21/2000 |
|
|
Publiczność, zgodnie z panującą „modą”, masowo raczącą się popcornem, spotkało podwójne zaskoczenie. źródło: KWSJP: Justyna Fryźlewicz, Maciek Fryźlewicz: Sześciofilm pięciodniowy (po polsku), Tygodnik Podhalański, nr 49, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
raczę się |
raczymy się |
|||
| 2 os. |
raczysz się |
raczycie się |
|||
| 3 os. |
raczy się |
raczą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
raczyłem się +(e)m się raczył |
raczyłam się +(e)m się raczyła |
raczyłom się +(e)m się raczyło |
raczyliśmy się +(e)śmy się raczyli |
raczyłyśmy się +(e)śmy się raczyły |
| 2 os. |
raczyłeś się +(e)ś się raczył |
raczyłaś się +(e)ś się raczyła |
raczyłoś się +(e)ś się raczyło |
raczyliście się +(e)ście się raczyli |
raczyłyście się +(e)ście się raczyły |
| 3 os. |
raczył się |
raczyła się |
raczyło się |
raczyli się |
raczyły się |
bezosobnik: raczono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się raczył będę się raczyć |
będę się raczyła będę się raczyć |
będę się raczyło będę się raczyć |
będziemy się raczyli będziemy się raczyć |
będziemy się raczyły będziemy się raczyć |
| 2 os. |
będziesz się raczył będziesz się raczyć |
będziesz się raczyła będziesz się raczyć |
będziesz się raczyło będziesz się raczyć |
będziecie się raczyli będziecie się raczyć |
będziecie się raczyły będziecie się raczyć |
| 3 os. |
będzie się raczył będzie się raczyć |
będzie się raczyła będzie się raczyć |
będzie się raczyło będzie się raczyć |
będą się raczyli będą się raczyć |
będą się raczyły będą się raczyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
raczmy się |
|
| 2 os. |
racz się |
raczcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
raczyłbym się bym się raczył |
raczyłabym się bym się raczyła |
raczyłobym się bym się raczyło |
raczylibyśmy się byśmy się raczyli |
raczyłybyśmy się byśmy się raczyły |
| 2 os. |
raczyłbyś się byś się raczył |
raczyłabyś się byś się raczyła |
raczyłobyś się byś się raczyło |
raczylibyście się byście się raczyli |
raczyłybyście się byście się raczyły |
| 3 os. |
raczyłby się by się raczył |
raczyłaby się by się raczyła |
raczyłoby się by się raczyło |
raczyliby się by się raczyli |
raczyłyby się by się raczyły |
bezosobnik: raczono by się
bezokolicznik: raczyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
racząc się
gerundium: raczenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | raczenie się |
raczenia się |
| D. | raczenia się |
raczeń się |
| C. | raczeniu się |
raczeniom się |
| B. | raczenie się |
raczenia się |
| N. | raczeniem się |
raczeniami się |
| Ms. | raczeniu się |
raczeniach się |
| W. | raczenie się |
raczenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: raczący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | raczący się |
raczący się |
raczący się |
raczące się |
racząca się |
| D. | raczącego się |
raczącego się |
raczącego się |
raczącego się |
raczącej się |
| C. | raczącemu się |
raczącemu się |
raczącemu się |
raczącemu się |
raczącej się |
| B. | raczącego się |
raczącego się |
raczący się |
raczące się |
raczącą się |
| N. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącą się |
| Ms. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | raczący się |
raczący się |
raczące się |
raczące się |
| D. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczących się |
| C. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
| B. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczące się |
| N. | raczącymi się |
raczącymi się |
raczącymi się |
raczącymi się |
| Ms. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczących się |
odpowiednik aspektowy: uraczyć się
Składnia
| Rzosobowy | + | raczyć się | + |
CZYM
|
2. uśmiechem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | delektować się, lubować się |
Połączenia
- raczyć się opowieścią, rozmową
Cytaty
|
Teraz też raczą się tą opowieścią, szczególnie gdy dopada ich nostalgia za epoką, w której ludzie dostawali sedesy. źródło: KJ PWN: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005 |
|
|
„Heniu - powiedziałem - ty upatrujesz w młodzieży coś, czego w niej nie ma. To wcale nie obojętni, to wcale nie bezideowcy, chcący się raczyć tylko przyjemnościami”. źródło: KJ PWN: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962 |
|
|
Najpierw trzeba stać się samemu czujnym, nasłuchującym [...], a nie raczyć się drętwymi kawałkami o Północnym, o wytęsknionym człowieku. źródło: KJ PWN: Mariusz Sieniewiczł: Czwarte niebo, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
raczę się |
raczymy się |
|||
| 2 os. |
raczysz się |
raczycie się |
|||
| 3 os. |
raczy się |
raczą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
raczyłem się +(e)m się raczył |
raczyłam się +(e)m się raczyła |
raczyłom się +(e)m się raczyło |
raczyliśmy się +(e)śmy się raczyli |
raczyłyśmy się +(e)śmy się raczyły |
| 2 os. |
raczyłeś się +(e)ś się raczył |
raczyłaś się +(e)ś się raczyła |
raczyłoś się +(e)ś się raczyło |
raczyliście się +(e)ście się raczyli |
raczyłyście się +(e)ście się raczyły |
| 3 os. |
raczył się |
raczyła się |
raczyło się |
raczyli się |
raczyły się |
bezosobnik: raczono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się raczył będę się raczyć |
będę się raczyła będę się raczyć |
będę się raczyło będę się raczyć |
będziemy się raczyli będziemy się raczyć |
będziemy się raczyły będziemy się raczyć |
| 2 os. |
będziesz się raczył będziesz się raczyć |
będziesz się raczyła będziesz się raczyć |
będziesz się raczyło będziesz się raczyć |
będziecie się raczyli będziecie się raczyć |
będziecie się raczyły będziecie się raczyć |
| 3 os. |
będzie się raczył będzie się raczyć |
będzie się raczyła będzie się raczyć |
będzie się raczyło będzie się raczyć |
będą się raczyli będą się raczyć |
będą się raczyły będą się raczyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
raczmy się |
|
| 2 os. |
racz się |
raczcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
raczyłbym się bym się raczył |
raczyłabym się bym się raczyła |
raczyłobym się bym się raczyło |
raczylibyśmy się byśmy się raczyli |
raczyłybyśmy się byśmy się raczyły |
| 2 os. |
raczyłbyś się byś się raczył |
raczyłabyś się byś się raczyła |
raczyłobyś się byś się raczyło |
raczylibyście się byście się raczyli |
raczyłybyście się byście się raczyły |
| 3 os. |
raczyłby się by się raczył |
raczyłaby się by się raczyła |
raczyłoby się by się raczyło |
raczyliby się by się raczyli |
raczyłyby się by się raczyły |
bezosobnik: raczono by się
bezokolicznik: raczyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
racząc się
gerundium: raczenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | raczenie się |
raczenia się |
| D. | raczenia się |
raczeń się |
| C. | raczeniu się |
raczeniom się |
| B. | raczenie się |
raczenia się |
| N. | raczeniem się |
raczeniami się |
| Ms. | raczeniu się |
raczeniach się |
| W. | raczenie się |
raczenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: raczący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | raczący się |
raczący się |
raczący się |
raczące się |
racząca się |
| D. | raczącego się |
raczącego się |
raczącego się |
raczącego się |
raczącej się |
| C. | raczącemu się |
raczącemu się |
raczącemu się |
raczącemu się |
raczącej się |
| B. | raczącego się |
raczącego się |
raczący się |
raczące się |
raczącą się |
| N. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącą się |
| Ms. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | raczący się |
raczący się |
raczące się |
raczące się |
| D. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczących się |
| C. | raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
raczącym się |
| B. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczące się |
| N. | raczącymi się |
raczącymi się |
raczącymi się |
raczącymi się |
| Ms. | raczących się |
raczących się |
raczących się |
raczących się |
odpowiednik aspektowy: uraczyć się
Składnia
| Rzosobowy | + | raczyć się | + |
CZYM
|