UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozszerzać

Chronologizacja

1440, SStp

Pochodzenie

ogsł. *orz-širjati

Zob. szeroki

1. źrenice

Definicja

powodować, że szerokość, średnica lub powierzchnia czegoś zwiększa się

Wymowa

[rosszerzać] lub pot. [roszszerzać]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

rozszerzać naczynia krwionośne; oczy, źrenice; dziurę, pory, otwór, wlot

Cytaty

	W alergii stosujemy leki rozszerzające oskrzela. źródło: KWSJP: Pediatra radzi, EKO-U Nas, 2001, nr 9
	Uważaj jednak, aby preparat nie miał zbyt dużych ziaren, które mogłyby pozostawać w porach i jeszcze bardziej je rozszerzać. źródło: KWSJP: Uroda życia, prasa, 1999
	- Doktor mówił mi, że jego stan jest poważny. Ola na to nic nie odpowiedziała, tylko spojrzała na kierowniczkę, rozszerzając oczy. źródło: NKJP:Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania. Kochankowie, 2006
	Strój ulicznego artysty był zresztą dobrze dobrany: czarna kurtka ze sztucznej skóry i czarne, rozszerzane spodnie również miały niebieskie wstawki. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozszerzam	rozszerzamy
2 os.	rozszerzasz	rozszerzacie
3 os.	rozszerza	rozszerzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszerzałem +(e)m rozszerzał	rozszerzałam +(e)m rozszerzała	rozszerzałom +(e)m rozszerzało	rozszerzaliśmy +(e)śmy rozszerzali	rozszerzałyśmy +(e)śmy rozszerzały
2 os.	rozszerzałeś +(e)ś rozszerzał	rozszerzałaś +(e)ś rozszerzała	rozszerzałoś +(e)ś rozszerzało	rozszerzaliście +(e)ście rozszerzali	rozszerzałyście +(e)ście rozszerzały
3 os.	rozszerzał	rozszerzała	rozszerzało	rozszerzali	rozszerzały

bezosobnik: rozszerzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozszerzał będę rozszerzać	będę rozszerzała będę rozszerzać	będę rozszerzało będę rozszerzać	będziemy rozszerzali będziemy rozszerzać	będziemy rozszerzały będziemy rozszerzać
2 os.	będziesz rozszerzał będziesz rozszerzać	będziesz rozszerzała będziesz rozszerzać	będziesz rozszerzało będziesz rozszerzać	będziecie rozszerzali będziecie rozszerzać	będziecie rozszerzały będziecie rozszerzać
3 os.	będzie rozszerzał będzie rozszerzać	będzie rozszerzała będzie rozszerzać	będzie rozszerzało będzie rozszerzać	będą rozszerzali będą rozszerzać	będą rozszerzały będą rozszerzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozszerzajmy
2 os.	rozszerzaj	rozszerzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszerzałbym bym rozszerzał	rozszerzałabym bym rozszerzała	rozszerzałobym bym rozszerzało	rozszerzalibyśmy byśmy rozszerzali	rozszerzałybyśmy byśmy rozszerzały
2 os.	rozszerzałbyś byś rozszerzał	rozszerzałabyś byś rozszerzała	rozszerzałobyś byś rozszerzało	rozszerzalibyście byście rozszerzali	rozszerzałybyście byście rozszerzały
3 os.	rozszerzałby by rozszerzał	rozszerzałaby by rozszerzała	rozszerzałoby by rozszerzało	rozszerzaliby by rozszerzali	rozszerzałyby by rozszerzały

bezosobnik: rozszerzano by

bezokolicznik: rozszerzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozszerzając

gerundium: rozszerzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozszerzanie	rozszerzania
D.	rozszerzania	rozszerzań
C.	rozszerzaniu	rozszerzaniom
B.	rozszerzanie	rozszerzania
N.	rozszerzaniem	rozszerzaniami
Ms.	rozszerzaniu	rozszerzaniach
W.	rozszerzanie	rozszerzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozszerzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzająca
D.	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającej
C.	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającej
B.	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzającą
N.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającą
Ms.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzające
D.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających
C.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym
B.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzające
N.	rozszerzającymi	rozszerzającymi	rozszerzającymi	rozszerzającymi
Ms.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozszerzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszerzany	rozszerzany	rozszerzany	rozszerzane	rozszerzana
D.	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanej
C.	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanej
B.	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzany	rozszerzane	rozszerzaną
N.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzaną
Ms.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszerzani	rozszerzani	rozszerzane	rozszerzane
D.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych
C.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym
B.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzane
N.	rozszerzanymi	rozszerzanymi	rozszerzanymi	rozszerzanymi
Ms.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych

odpowiednik aspektowy: rozszerzyć

Składnia

rozszerzać

2. zakres

Definicja

zwiększać zakres lub wielkość czegoś, włączając nowe elementy lub osoby

Wymowa

[rosszerzać] lub pot. [roszszerzać]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

rozszerzać działalność, jurysdykcję, wpływy; grono, katalog, kontakty, krąg (zagadnień, przyjaciół...), listę, ofertę, skład, zestaw, zbiór; klasyfikację, typologię; wiedzę, wykształcenie
matura rozszerzona

Cytaty

	Zaleski widział konieczność rozszerzania treści traktatu, a więc potrzebę dalszych rokowań. źródło: NKJP: Michowicz Waldemar: Historia dyplomacji polskiej, 1995
	Niektóre czasopisma rozszerzały działalność wydawniczą, wydając własne „biblioteki”. źródło: KWSJP: Alina Brodzka, Lidia Burska (red.): Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej, 1998
	Poznanie każdego nowego pisarza było dla mnie przeżyciem, gdyż rozszerzało krąg moich znajomości w środowisku literackim i nobilitowało mnie we własnych oczach. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995
	[...] młody Monnet miał liczne okazje, aby przekonać się osobiście, że obcokrajowcy nie są gorsi od Francuzów [...], że dobrobyt jego rodaków zależał od dobrobytu innych krajów i od pokojowych z nimi stosunków. Utwierdza się w swych poglądach i rozszerza swoje horyzonty myślowe, kiedy zamieszkuje na pewien czas w Londynie. źródło: NKJP: Jerzy Łukaszewski: Cel: Europa. Dziewięć esejów o budowniczych jedności europejskiej, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozszerzam	rozszerzamy
2 os.	rozszerzasz	rozszerzacie
3 os.	rozszerza	rozszerzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszerzałem +(e)m rozszerzał	rozszerzałam +(e)m rozszerzała	rozszerzałom +(e)m rozszerzało	rozszerzaliśmy +(e)śmy rozszerzali	rozszerzałyśmy +(e)śmy rozszerzały
2 os.	rozszerzałeś +(e)ś rozszerzał	rozszerzałaś +(e)ś rozszerzała	rozszerzałoś +(e)ś rozszerzało	rozszerzaliście +(e)ście rozszerzali	rozszerzałyście +(e)ście rozszerzały
3 os.	rozszerzał	rozszerzała	rozszerzało	rozszerzali	rozszerzały

bezosobnik: rozszerzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozszerzał będę rozszerzać	będę rozszerzała będę rozszerzać	będę rozszerzało będę rozszerzać	będziemy rozszerzali będziemy rozszerzać	będziemy rozszerzały będziemy rozszerzać
2 os.	będziesz rozszerzał będziesz rozszerzać	będziesz rozszerzała będziesz rozszerzać	będziesz rozszerzało będziesz rozszerzać	będziecie rozszerzali będziecie rozszerzać	będziecie rozszerzały będziecie rozszerzać
3 os.	będzie rozszerzał będzie rozszerzać	będzie rozszerzała będzie rozszerzać	będzie rozszerzało będzie rozszerzać	będą rozszerzali będą rozszerzać	będą rozszerzały będą rozszerzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozszerzajmy
2 os.	rozszerzaj	rozszerzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozszerzałbym bym rozszerzał	rozszerzałabym bym rozszerzała	rozszerzałobym bym rozszerzało	rozszerzalibyśmy byśmy rozszerzali	rozszerzałybyśmy byśmy rozszerzały
2 os.	rozszerzałbyś byś rozszerzał	rozszerzałabyś byś rozszerzała	rozszerzałobyś byś rozszerzało	rozszerzalibyście byście rozszerzali	rozszerzałybyście byście rozszerzały
3 os.	rozszerzałby by rozszerzał	rozszerzałaby by rozszerzała	rozszerzałoby by rozszerzało	rozszerzaliby by rozszerzali	rozszerzałyby by rozszerzały

bezosobnik: rozszerzano by

bezokolicznik: rozszerzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozszerzając

gerundium: rozszerzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozszerzanie	rozszerzania
D.	rozszerzania	rozszerzań
C.	rozszerzaniu	rozszerzaniom
B.	rozszerzanie	rozszerzania
N.	rozszerzaniem	rozszerzaniami
Ms.	rozszerzaniu	rozszerzaniach
W.	rozszerzanie	rozszerzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozszerzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzająca
D.	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzającej
C.	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającemu	rozszerzającej
B.	rozszerzającego	rozszerzającego	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzającą
N.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającą
Ms.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszerzający	rozszerzający	rozszerzające	rozszerzające
D.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających
C.	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym	rozszerzającym
B.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzające
N.	rozszerzającymi	rozszerzającymi	rozszerzającymi	rozszerzającymi
Ms.	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających	rozszerzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozszerzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozszerzany	rozszerzany	rozszerzany	rozszerzane	rozszerzana
D.	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzanej
C.	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanemu	rozszerzanej
B.	rozszerzanego	rozszerzanego	rozszerzany	rozszerzane	rozszerzaną
N.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzaną
Ms.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozszerzani	rozszerzani	rozszerzane	rozszerzane
D.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych
C.	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym	rozszerzanym
B.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzane
N.	rozszerzanymi	rozszerzanymi	rozszerzanymi	rozszerzanymi
Ms.	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych	rozszerzanych

odpowiednik aspektowy: rozszerzyć

Składnia

rozszerzać

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w znaczeniu 'wzmacniać, pogłębiać'

Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2018