Chronologizacja
Współczesna postać bezokolicznika nowsza wobec śrpol. popsować się
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
popsuję się |
popsujemy się |
|||
2 os. |
popsujesz się |
popsujecie się |
|||
3 os. |
popsuje się |
popsują się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
popsułem się +(e)m się popsuł |
popsułam się +(e)m się popsuła |
popsułom się +(e)m się popsuło |
popsuliśmy się +(e)śmy się popsuli |
popsułyśmy się +(e)śmy się popsuły |
2 os. |
popsułeś się +(e)ś się popsuł |
popsułaś się +(e)ś się popsuła |
popsułoś się +(e)ś się popsuło |
popsuliście się +(e)ście się popsuli |
popsułyście się +(e)ście się popsuły |
3 os. |
popsuł się |
popsuła się |
popsuło się |
popsuli się |
popsuły się |
bezosobnik: popsuto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
popsujmy się |
|
2 os. |
popsuj się |
popsujcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
popsułbym się bym się popsuł |
popsułabym się bym się popsuła |
popsułobym się bym się popsuło |
popsulibyśmy się byśmy się popsuli |
popsułybyśmy się byśmy się popsuły |
2 os. |
popsułbyś się byś się popsuł |
popsułabyś się byś się popsuła |
popsułobyś się byś się popsuło |
popsulibyście się byście się popsuli |
popsułybyście się byście się popsuły |
3 os. |
popsułby się by się popsuł |
popsułaby się by się popsuła |
popsułoby się by się popsuło |
popsuliby się by się popsuli |
popsułyby się by się popsuły |
bezosobnik: popsuto by się
bezokolicznik: popsuć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
popsuwszy się
gerundium: popsucie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | popsucie się |
popsucia się |
D. | popsucia się |
popsuć się |
C. | popsuciu się |
popsuciom się |
B. | popsucie się |
popsucia się |
N. | popsuciem się |
popsuciami się |
Ms. | popsuciu się |
popsuciach się |
W. | popsucie się |
popsucia się |
odpowiednik aspektowy: psuć się
Pochodzenie
Zob. psuć
1. o urządzeniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- samochód, tramwaj; mechanizm, silnik; kompas, licznik; komputer, telewizor popsuł się; winda; pralka popsuła się; radio popsuło się
Cytaty
Nie można jej w żaden sposób zatrzymać ani nawet sprawdzić, na którym piętrze aktualnie się znajduje, ponieważ popsuł się licznik. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: East Side Story: Van Gogh morduje w windzie, Esensja, 2008-06 |
|
Kupił już biały statek rzeczny. Płynął z Berlina do Bielić, ale na polskiej granicy popsuł się silnik. źródło: NKJP: Włodzimierz Nowak: Obwód głowy, 2007 |
|
Urządzenia szybko się popsuły, każde niemal było innego producenta, nikt ich nie chciał konserwować i naprawiać. źródło: NKJP: (JAZ): Domofony są, ale działa jeden na pięć, Express Ilustrowany, 2003-01-04 |
2. o zdrowiu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zepsuć się |
Cytaty
Wcale jeszcze niestarej krawcowej nagle popsuł się wzrok. I to tak, że w ogóle mało co widziała. źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007 |
|
[...] popsuło się zdrowie. Najpierw tarczyca, operacja, potem udar mózgu. I lewostronny paraliż. Może by i wróciła do zdrowia, gdyby opieka medyczna była lepsza. źródło: Internet: gazetaprawna.pl |
3. o humorze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | popitolić się, skopać się, skrochmalić się, skulawić się, spitolić się, zepsuć się, zmaścić się |
Połączenia
- humor popsuł się; koniunktura, pogoda popsuła się; relacje, stosunki; nastroje popsuły się
Cytaty
Parę dni temu popsuła się pogoda, parno było dalej, ale niebo zaciągnęło się dziwnymi chmurami, z mgły, spalin albo i kurzu. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Ojciec nie był właściwie jej ojcem, a od czasu ucieczki do Stanisława jej i tak nie najlepsze stosunki z Suzanne, popsuły się jeszcze bardziej. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1993 |
|
Kiedy więc w 2007 r. koniunktura gospodarcza w USA i Europie Zachodniej popsuła się, fundusze inwestycyjne zaczęły uciekać z rynku akcji, szukając lepszych miejsc do zarobku. źródło: NKJP: Adam Grzeszak: A to byli spekulanci, Polityka, 2008-11-22 |
|
Popsuło się po ślubie. Kowalscy pobrali się w maju 2004 roku [...]. W małżeństwie jednak nie bardzo się układało, rozstali się więc, ale po 8 miesiącach postanowili spróbować raz jeszcze. źródło: NKJP: Magdalena Buchalska: Publiczna sprawa prywatna, Dziennik Łódzki,2006-05-05 |
Składnia
⌀ | + | popsuć się | + |
4. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zepsuć się |
Cytaty
[...] jak teraz Monika się popsuła, to będziemy chwalić Dankę. Nie popsuła się, już nie mów że się popsuła [...]. źródło: NKJP: Pogadanki rodzinne u dziadków |
|
Królowie nie popsuli się; bywali jeszcze gorsi, zwłaszcza Hanowerczycy: Jerzy I miał dwie niemieckie kochanki, jego syn był notorycznym kobieciarzem, Fryderyk, książę Walii - po prostu rozpustnikiem. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Jej Dyplomowana Wysokość, Polityka, 2004-11-13 |
5. o żywności
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zepsuć się |
Cytaty
Zabrane z Moint zapasy popsuły się w spiekocie i trzeba było wyrzucić je do morza. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003 |
|
- Za grube, za sztywne - narzekał, mnąc w palcach próbki tkanin z nowych partii towaru. - Wszystko nie to. Zawiódł się także na kartoflach: przysporzywszy mu przedtem samych korzyści, popsuły się w magazynie, nim wyciągnął z nich resztę należnego zysku. - źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998 |