Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zrywam się |
zrywamy się |
|||
2 os. |
zrywasz się |
zrywacie się |
|||
3 os. |
zrywa się |
zrywają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zrywałem się +(e)m się zrywał |
zrywałam się +(e)m się zrywała |
zrywałom się +(e)m się zrywało |
zrywaliśmy się +(e)śmy się zrywali |
zrywałyśmy się +(e)śmy się zrywały |
2 os. |
zrywałeś się +(e)ś się zrywał |
zrywałaś się +(e)ś się zrywała |
zrywałoś się +(e)ś się zrywało |
zrywaliście się +(e)ście się zrywali |
zrywałyście się +(e)ście się zrywały |
3 os. |
zrywał się |
zrywała się |
zrywało się |
zrywali się |
zrywały się |
bezosobnik: zrywano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się zrywał będę się zrywać |
będę się zrywała będę się zrywać |
będę się zrywało będę się zrywać |
będziemy się zrywali będziemy się zrywać |
będziemy się zrywały będziemy się zrywać |
2 os. |
będziesz się zrywał będziesz się zrywać |
będziesz się zrywała będziesz się zrywać |
będziesz się zrywało będziesz się zrywać |
będziecie się zrywali będziecie się zrywać |
będziecie się zrywały będziecie się zrywać |
3 os. |
będzie się zrywał będzie się zrywać |
będzie się zrywała będzie się zrywać |
będzie się zrywało będzie się zrywać |
będą się zrywali będą się zrywać |
będą się zrywały będą się zrywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zrywajmy się |
|
2 os. |
zrywaj się |
zrywajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zrywałbym się bym się zrywał |
zrywałabym się bym się zrywała |
zrywałobym się bym się zrywało |
zrywalibyśmy się byśmy się zrywali |
zrywałybyśmy się byśmy się zrywały |
2 os. |
zrywałbyś się byś się zrywał |
zrywałabyś się byś się zrywała |
zrywałobyś się byś się zrywało |
zrywalibyście się byście się zrywali |
zrywałybyście się byście się zrywały |
3 os. |
zrywałby się by się zrywał |
zrywałaby się by się zrywała |
zrywałoby się by się zrywało |
zrywaliby się by się zrywali |
zrywałyby się by się zrywały |
bezosobnik: zrywano by się
bezokolicznik: zrywać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zrywając się
gerundium: zrywanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zrywanie się |
zrywania się |
D. | zrywania się |
zrywań się |
C. | zrywaniu się |
zrywaniom się |
B. | zrywanie się |
zrywania się |
N. | zrywaniem się |
zrywaniami się |
Ms. | zrywaniu się |
zrywaniach się |
W. | zrywanie się |
zrywania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zrywający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zrywający się |
zrywający się |
zrywający się |
zrywające się |
zrywająca się |
D. | zrywającego się |
zrywającego się |
zrywającego się |
zrywającego się |
zrywającej się |
C. | zrywającemu się |
zrywającemu się |
zrywającemu się |
zrywającemu się |
zrywającej się |
B. | zrywającego się |
zrywającego się |
zrywający się |
zrywające się |
zrywającą się |
N. | zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającą się |
Ms. | zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zrywający się |
zrywający się |
zrywające się |
zrywające się |
D. | zrywających się |
zrywających się |
zrywających się |
zrywających się |
C. | zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
zrywającym się |
B. | zrywających się |
zrywających się |
zrywających się |
zrywające się |
N. | zrywającymi się |
zrywającymi się |
zrywającymi się |
zrywającymi się |
Ms. | zrywających się |
zrywających się |
zrywających się |
zrywających się |
odpowiednik aspektowy: zerwać się
Pochodzenie
Od: psł. *-ryvati (sę); zob. rwać
1. o łańcuchu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Cytaty
Liny z początku wieku - plecione ręcznie konopne powrozy - często zrywały się pod ciężarem alpinisty. źródło: NKJP: Dawid Kaszlikowski: Wielki lot, CKM, 05/05, 2000 |
|
W pierwszych dwóch biegach zrywały się łańcuszki sprzęgłowe, a później szwankował gaźnik. źródło: NKJP: PAW: Krótki dystans, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2005-08-25 |
|
Nasłuchiwali trzasków, z jakimi zrywają się włókna, gdy drzewo zaczyna swój powolny upadek. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie,1995 |
2. z łańcucha
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | urywać się |
Połączenia
- zrywać się z łańcucha, z uwięzi; ze smyczy
Cytaty
Psy ciągle się zrywają z uwięzi, wybiegają z posesji. źródło: NKJP: Zbigniew Juśkiewicz: Niezłomni..., Tygodnik Siedlecki, 2007-09-19 |
|
Wiele psów na dźwięk petard i rac zrywa się ze smyczy. źródło: NKJP: (masz): Schronisko pełne uciekinierów, Dziennik Łódzki, 2007-01-03 |
|
Krakowscy aeronauci niejednokrotnie byli świadkami zrywania się krów z łańcuchów, ich dzikiej galopady. źródło: NKJP: Romantyczni turyści, Dziennik Polski, 1999-08-21 |
Składnia
![]() |
+ | zrywać się | + |
z CZEGO
|
3. o przyjaźni
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
Największe uczucia stygną, najprawdziwsze przyjaźnie nie wytrzymują próby, najsilniejsze więzy się zrywają. źródło: NKJP: Tadeusz Loska SJ: Wszystkie moje źródła są w Tobie: nabożeństwa eucharystyczne: godziny święte-spotkania modlitewne. Tom 2, 1999 |
|
[...] można przypuszczać, że klerowi polskiemu zależało raczej na dojściu do jakiegoś modus vivendi z rządem rosyjskim właśnie wtedy, gdy zrywały się dotychczasowe stosunki między Watykanem a rządem pruskim. źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Sojusz trzech cesarzy. Walka o pokój europejski 1872–1878, 2010 |
|
[...] widzę, jak wokół mnie zrywają się przyjaźnie, jak trzeba ciągle przepraszać za to, że się żyje. źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza, 1995-09-13 |
4. o wietrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Połączenia
- burza, wiatr, wicher, wichura zrywa się; oklaski zrywają się
Cytaty
Sypie drobny śnieg, zrywa się zawieja. źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009 |
|
Zebrani słuchają z uwagą, często zrywają się oklaski, a błyskotliwe powiedzenia mówcy natychmiast znajdują oddźwięk wśród zebranych. źródło: NKJP: Jedność ideologiczna [...], Trybuna Ludu, 1948 |
|
Na stole leży moja mała kamera cyfrowa, okno otwarte, zrywa się burza, kamerę porywa wiatr. źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005 |
5. z krzesła
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | wstawać |
Połączenia
- zrywać się z fotela, z krzesła, z łóżka
- zrywać się gwałtownie
Cytaty
PIOTR wchodzi do salonu. MAGDA po chwili zrywa się z sofy i zdecydowanie idzie za nim. źródło: NKJP: Radosław Figura: Magda M, 2006 |
|
Profesor zrywał się z krzesła i biegł, jako pierwszy, do aktorów, z gratulacjami, a może nawet z krótką recenzją - pan koło osiemdziesiątki. źródło: NKJP: Piotr Parandowski: Mitologia wspomnień, 2008 |
|
Lekarze zalecają: po przebudzeniu się w nocy nie zrywaj się gwałtownie, tylko podnieś się, posiedź trochę, „podpompuj krew” i dopiero wtedy idź do ubikacji. źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Proste badania pomogą ustalić, czy są groźne, Dziennik Bałtycki, 2006-07-22 |
Składnia
![]() |
+ | zrywać się | + |
(SKĄD)
|
6. do walki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- zrywać się do biegu, do galopu, do lotu, do ucieczki, do walki
Cytaty
Bo oto potulne zazwyczaj zwierzę zrywa się nagle do galopu, parska wściekle, pędzi coraz szybciej, nie chce się zatrzymać. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
|
W każdym pokoleniu patrioci zrywali się do walki o odzyskanie niepodległości. źródło: NKJP: Jolanta Flach: Uroczyście pod Babią Górą, Tygodnik Podhalański, 1999 |
|
Olo puścił Monikę, doskoczył do prawych drzwiczek. Tylko po to, by od razu zawrócić i złapać za włosy zrywającą się do ucieczki dziewczynę. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
Składnia
![]() |
+ | zrywać się | + |
do CZEGO
|
7. rano
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | wstawać |
Połączenia
- zrywać się rano, wcześnie
Cytaty
Zrywaliśmy się wcześnie rano, by biec, przed próbą, do lasu na grzyby. źródło: NKJP: Żegnaj, Andrzeju, Tygodnik Siedlecki, 2009-06-28 |
|
Gdy były żniwa, o świcie się zrywałem, a o północy wracałem do domu. źródło: NKJP: Strusie i ludzie, Dziennik Polski, 2002-04-13 |
|
Niedzielny poranek. Jedyna szansa, by pospać trochę dłużej, bez konieczności zrywania się do pracy. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Maluchy, marsz do garów, czyli małe dziecko w kuchni, Dziennik Bałtycki, 2009-10-17 |
Składnia
![]() |
+ | zrywać się | + |
(KIEDY)
|
8. ze szkoły
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
synonimy: | urywać się |
Cytaty
Jedną z pierwszych decyzji nowego właściciela było ogrodzenie stoczni, by uniemożliwić pracownikom zrywanie się z pracy na fuchy w sąsiednich zakładach. źródło: NKJP: Internet |
|
Przegrają ci, którzy będą zrywać się ze szkoły i pójdą pod budkę z piwem [...]. źródło: NKJP: Moralne oblicza życia, Dziennik Polski, 2003-05-13 |
|
O 13 zrywam się do domu, a potem o 14 wyruszam do Morąga. źródło: Internet: airsoftolsztyn.pl |
Składnia
![]() |
+ | zrywać się | + |
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|