Chronologizacja
Pochodzenie
Od wyrażenia przyimkowego po Bogu 'według Boga'; zob. bóg
1. człowiek
Definicja
Noty o użyciu
Używany w nazwach własnych, np. Bolesław Pobożny , Henryk Pobożny , Ludwik Pobożny .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół
Połączenia
- pobożny człowiek, katolik, książę, lud; pobożna kobieta, matka, niewiasta; rodzina; pobożni ludzie; chasydzi, chrześcijanie, muzułmanie, wyznawcy (islamu), Żydzi; mężowie, władcy; parafianie, pielgrzymi; osoba pobożna
- pobożny i bezbożny, pobożny i pracowity; uczony i pobożny
Cytaty
Najgorzej było chodzić do narzeczonej w październiku. Jej ojciec to był pobożny człowiek i w domu z rodziną odmawiał różaniec. źródło: NKJP: I. Koba: Dłużej niż brytyjska para królewska, Tygodnik Ciechanowski, 2008-01-06 |
|
Wojska litewskie przecięły drogę wzdłuż Dźwiny pod Kircholmem. Chodkiewicz, niezwykle pobożny katolik, zarządził 40-godzinne modlitwy i spowiedź powszechną. Wojsko klęczało i modliło się, czekając na nieprzyjaciela. źródło: NKJP: Wielki hetman pod Kircholmem: Dziennik Polski - Magazyn, 2001-03-09 |
|
[...] przeczytała notę poświęconą Teodorze. Była to pobożna kobieta, która w męskim przebraniu wstąpiła do klasztoru. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
Elimelech zmarł 216 lat temu. Już za życia znany był z cudów i uzdrowień. Pobożni chasydzi przybywają do jego grobu co roku. źródło: NKJP: (EWAF): Modlitwy u grobu cadyka, Dziennik Polski - Podkarpacie, 2002-03-06 |
|
Ostatnie dziesięć nocy ramadanu pobożni muzułmanie spędzą na modlitewnych czuwaniach w meczetach. źródło: NKJP: Paweł Siwiec: Post i miłosierdzie, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-11-16 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pobożny |
pobożny |
pobożny |
pobożne |
pobożna |
D. | pobożnego |
pobożnego |
pobożnego |
pobożnego |
pobożnej |
C. | pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnej |
B. | pobożnego |
pobożnego |
pobożny |
pobożne |
pobożną |
N. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożną |
Ms. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnej |
W. | pobożny |
pobożny |
pobożny |
pobożne |
pobożna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pobożni |
pobożni |
pobożne |
pobożne |
D. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
C. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
B. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożne |
N. | pobożnymi |
pobożnymi |
pobożnymi |
pobożnymi |
Ms. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
W. | pobożni |
pobożni |
pobożne |
pobożne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pobożniejszy |
pobożniejszy |
pobożniejszy |
pobożniejsze |
pobożniejsza |
D. | pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszej |
C. | pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszej |
B. | pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszy |
pobożniejsze |
pobożniejszą |
N. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszą |
Ms. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pobożniejsi |
pobożniejsi |
pobożniejsze |
pobożniejsze |
D. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
C. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
B. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejsze |
N. | pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
Ms. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
2. gest
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół
Połączenia
- pobożna lektura; pobożne dzieła, fundacje, intencje; książki, pieśni; praktyki, uczynki; rozmyślania, westchnienia; życie pobożne
Cytaty
Przeżegnała się, ale wydało się jej, że opuściła fragment zamaszystego krzyża, więc powtórzyła pobożny gest. Wieczne odpoczywanie racz mu dać, Panie, ale czy pamiętam jeszcze jego rysy, pomyślała. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987 |
|
[...] ostatnie lata swego życia poświęcił pobożnym fundacjom i niezwykłej szczodrobliwości na rzecz Kościoła. To potomni przypisali mu fundację 77 kościołów, klasztorów i kaplic. źródło: NKJP: Dzieło palatyna Piotra, Dziennik Polski - Pejzaż, 2002-01-19 |
|
Prawie całkowicie zamierało życie towarzyskie - ustawały przyjacielskie wizyty, odwiedziny w karczmach i wspólne zabawy. Zamiast tego brano udział w nabożeństwach, a jeśli się już spotykano, to tylko po to, aby wspólnie odmawiać pacierz, a czasem czytać pobożne książki. źródło: NKJP: (PAP): Polskie posty, Dziennik Polski - Kraj, 1998-03-23 |
|
Władca był fundatorem kościołów, dobrodziejem dla klasztorów, zakładał nowe parafie i lokował miasta. Mógł więc być również fundatorem i donatorem uniwersytetu. Taka fundacja dodawała władzy prestiżu i splendoru, nie mniejszego niż wznoszone budowle czy inne pobożne dzieła. źródło: NKJP: Stanisław Szczur: Papież Urban V i powstanie uniwersytetu w Krakowie w 1364 r., 1999 |
|
Najznakomitszą postacią wśród całej plejady kęczan był święty Jan Kanty. O nim pamiętamy i poprzez przypominanie Jego skromnego i pobożnego życia pokazujemy wartości nieprzemijające. źródło: NKJP: (PIM): List i medal, Dziennik Polski - Oświęcim, 2002-08-10 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pobożny |
pobożny |
pobożny |
pobożne |
pobożna |
D. | pobożnego |
pobożnego |
pobożnego |
pobożnego |
pobożnej |
C. | pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnemu |
pobożnej |
B. | pobożnego |
pobożnego |
pobożny |
pobożne |
pobożną |
N. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożną |
Ms. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnej |
W. | pobożny |
pobożny |
pobożny |
pobożne |
pobożna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pobożni |
pobożni |
pobożne |
pobożne |
D. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
C. | pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
pobożnym |
B. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożne |
N. | pobożnymi |
pobożnymi |
pobożnymi |
pobożnymi |
Ms. | pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
pobożnych |
W. | pobożni |
pobożni |
pobożne |
pobożne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pobożniejszy |
pobożniejszy |
pobożniejszy |
pobożniejsze |
pobożniejsza |
D. | pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszej |
C. | pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszemu |
pobożniejszej |
B. | pobożniejszego |
pobożniejszego |
pobożniejszy |
pobożniejsze |
pobożniejszą |
N. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszą |
Ms. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pobożniejsi |
pobożniejsi |
pobożniejsze |
pobożniejsze |
D. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
C. | pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
pobożniejszym |
B. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejsze |
N. | pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
pobożniejszymi |
Ms. | pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |
pobożniejszych |