UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przymykać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przymykam	przymykamy
2 os.	przymykasz	przymykacie
3 os.	przymyka	przymykają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przymykałem +(e)m przymykał	przymykałam +(e)m przymykała	przymykałom +(e)m przymykało	przymykaliśmy +(e)śmy przymykali	przymykałyśmy +(e)śmy przymykały
2 os.	przymykałeś +(e)ś przymykał	przymykałaś +(e)ś przymykała	przymykałoś +(e)ś przymykało	przymykaliście +(e)ście przymykali	przymykałyście +(e)ście przymykały
3 os.	przymykał	przymykała	przymykało	przymykali	przymykały

bezosobnik: przymykano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przymykał będę przymykać	będę przymykała będę przymykać	będę przymykało będę przymykać	będziemy przymykali będziemy przymykać	będziemy przymykały będziemy przymykać
2 os.	będziesz przymykał będziesz przymykać	będziesz przymykała będziesz przymykać	będziesz przymykało będziesz przymykać	będziecie przymykali będziecie przymykać	będziecie przymykały będziecie przymykać
3 os.	będzie przymykał będzie przymykać	będzie przymykała będzie przymykać	będzie przymykało będzie przymykać	będą przymykali będą przymykać	będą przymykały będą przymykać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przymykajmy
2 os.	przymykaj	przymykajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przymykałbym bym przymykał	przymykałabym bym przymykała	przymykałobym bym przymykało	przymykalibyśmy byśmy przymykali	przymykałybyśmy byśmy przymykały
2 os.	przymykałbyś byś przymykał	przymykałabyś byś przymykała	przymykałobyś byś przymykało	przymykalibyście byście przymykali	przymykałybyście byście przymykały
3 os.	przymykałby by przymykał	przymykałaby by przymykała	przymykałoby by przymykało	przymykaliby by przymykali	przymykałyby by przymykały

bezosobnik: przymykano by

bezokolicznik: przymykać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przymykając

gerundium: przymykanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przymykanie	przymykania
D.	przymykania	przymykań
C.	przymykaniu	przymykaniom
B.	przymykanie	przymykania
N.	przymykaniem	przymykaniami
Ms.	przymykaniu	przymykaniach
W.	przymykanie	przymykania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przymykający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przymykający	przymykający	przymykający	przymykające	przymykająca
D.	przymykającego	przymykającego	przymykającego	przymykającego	przymykającej
C.	przymykającemu	przymykającemu	przymykającemu	przymykającemu	przymykającej
B.	przymykającego	przymykającego	przymykający	przymykające	przymykającą
N.	przymykającym	przymykającym	przymykającym	przymykającym	przymykającą
Ms.	przymykającym	przymykającym	przymykającym	przymykającym	przymykającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przymykający	przymykający	przymykające	przymykające
D.	przymykających	przymykających	przymykających	przymykających
C.	przymykającym	przymykającym	przymykającym	przymykającym
B.	przymykających	przymykających	przymykających	przymykające
N.	przymykającymi	przymykającymi	przymykającymi	przymykającymi
Ms.	przymykających	przymykających	przymykających	przymykających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przymykany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przymykany	przymykany	przymykany	przymykane	przymykana
D.	przymykanego	przymykanego	przymykanego	przymykanego	przymykanej
C.	przymykanemu	przymykanemu	przymykanemu	przymykanemu	przymykanej
B.	przymykanego	przymykanego	przymykany	przymykane	przymykaną
N.	przymykanym	przymykanym	przymykanym	przymykanym	przymykaną
Ms.	przymykanym	przymykanym	przymykanym	przymykanym	przymykanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przymykani	przymykani	przymykane	przymykane
D.	przymykanych	przymykanych	przymykanych	przymykanych
C.	przymykanym	przymykanym	przymykanym	przymykanym
B.	przymykanych	przymykanych	przymykanych	przymykane
N.	przymykanymi	przymykanymi	przymykanymi	przymykanymi
Ms.	przymykanych	przymykanych	przymykanych	przymykanych

odpowiednik aspektowy: przymknąć

Pochodzenie

Zob. mknąć

1. okno

Definicja

powodować, że coś jest prawie zamknięte

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

antonimy:

otwierać, roztwierać, rozwierać

Połączenia

przymykać oczy, powieki, usta; drzwi, okno, przysłonę

Cytaty

	Przymykam drzwi łazienki, zostawiając sporą szparę: niech Jan widzi swój pokój, swoją celę skazańca i niech ci, co może przyjdą, odnajdą naszego starca Zosimę. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Mała apokalipsa, 1979
	W trakcie seansu ciarki chodzą po plecach nieustannie. Co wrażliwsi widzowie wykrzywiają twarze i przymykają oczy. źródło: KWSJP: Katarzyna Sułek: Wirus zatrzymał się w Eboli, Polityka nr 21, 1995
	Przymyka okno i naciąga roletę, choć chłód zdaje się nie płynąć wcale z ogrodu, ciągnie od murów [...]. źródło: KWSJP: Włodzimierz Odojewski: Zasypie wszystko, zawieje..., 1967
	Ewa przymyka ciężkie drzwi i staje na ulicy, nie wiedząc, dokąd pójść. źródło: KWSJP: Magda Leja: Umiejętność krzyku, 1958
	Był w dobrym humorze, szła mu karta, w drewnianym pudełku, które zabobonnie przymykał, gromadziły się sztony żółte, niebieskie, czerwone i cienkie metalowe blaszki o złotym połysku. źródło: KWSJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1936

Składnia

przymykać

2. więźnia

Definicja

pot.

aresztować przestępcę lub kogoś podejrzanego o przestępstwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	aresztować, osadzać, wsadzać, zamykać
	antonimy:	wypuszczać

Cytaty

Żydzi nazbierali chyba dosyć własnych doświadczeń, żeby do podszewki rozumieć Polaków. Od siedmiu, ośmiu pokoleń wolno ich było przepędzać, oszukiwać, przymykać, zmuszać do tysiąca bredni na własną szkodę, wykoślawiać i dusić przez urzędasów.

źródło: KWSJP: Aleksander Ziemny: Opowiadania dawne i nowe, 1984

Kto mu jest niewygodny, to go przymyka.

źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957

A ci też porę znaleźli, w trakcie największych robót ludzi zaczynają przymykać. Aresztowanie Kardasza zaskoczyło wieś.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Składnia

przymykać

KOGO

3. gaz

Definicja

pot.

zmniejszać dopływ czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

przymykać gaz

Cytaty

Oko wytrawnego obserwatora dostrzega, jak przymykają na chwilę gaz, pochylając w lewo motocykle z jednoczesnym oparciem lewej nogi - uzbrojonej w stalową osłonę buta, tzw. „łyżwę” - o tor.

źródło: KWSJP: Jerzy Delijewski: Życie na torze, 1986

Poprawiam na 1400 obrotów. Po chwili wchodzimy nad rżysko po koniczynie i kosynier zdecydowanie przymyka dopływ mieszanki.

źródło: KWSJP: Janusz Meissner: Wiatr w podeszwach, 1976

Teraz nastąpiły opóźnienia z napływem gotówki. To jednak nie jest powód do tego, aby na wirażach przymykać gaz i mieć pretensje do całego świata za brak pieniędzy. Przecież prędzej, czy później zaległości się wyrówna, nic nikomu nie przepadnie.

źródło: NKJP: Niech tłumaczą się żużlowcy, Dziennik Polski, 2000-08-01

Składnia

przymykać

Frazeologizmy

ktoś przymyka oko na coś
ktoś przymyka oczy na coś

Data ostatniej modyfikacji: 22.11.2013