Chronologizacja
Pochodzenie
ogsł. *orz-prošiti sę
Zob. proch , prószyć .
1. o tłumie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozrzucić się | |
| antonimy: | skoncentrować się, skupić się |
Połączenia
- tłum rozproszył się; flota rozproszyła się; stado, wojsko rozproszyło się; demonstranci, ludzie, żołnierze rozproszyli się; ptaki, statki, zwierzęta rozproszyły się
- rozproszyć się na małe grupki; na wszystkie strony
- rozproszyć się po domach, po kraju, po lesie, po mieście, po okolicy, po Polsce, po polu, po świecie
- rozproszyć się w różnych kierunkach; w popłochu
Cytaty
|
Zgrupowane w okolicach miasta wojsko rozproszyło się, ostrzeliwane przez samoloty i tropione przez nadciągające oddziały sowieckie. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989 |
|
|
W latach 40. XX wieku, podczas ostatniej wojny, ostatni właściciele Niedzicy opuścili zamek i swoje dobra. Rodzina rozproszyła się po świecie. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
|
|
Nasi zwiadowcy kłusowali jeszcze chwilę po polu, potem rozproszywszy się błądzili tu i tam bokami ku szosie i wzdłuż zagonów, nie zbliżając się więcej do lasu. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955 |
|
|
Jarząbki, bażanty, cietrzewie, kuropatwy i dzikie gęsi rozproszyły się na wszystkie strony. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
|
Wkrótce dzieci rozproszyły się na plaży. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
|
+ | rozproszyć się | + |
(po CZYM)
|
2. o siłach, środkach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozdrobnić się | |
| antonimy: | skoncentrować się, skupić się |
Połączenia
- kapitał, majątek, spuścizna rozproszyła się; siły, środki
Cytaty
|
Według Toli zawartość domu dziadków rozproszyła się wśród krewnych Tekli, nieżyjącej już drugiej żony dziadka. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
|
Po kasacji zakonu w 1810 r. wiedza o jego obecności w Rudach zaczęła umykać. Rozproszyły się biblioteki, dobra przejęła nowa generacja książąt raciborskich. źródło: NKJP: Teresa Semik: Na szlaku pamięci, Dziennik Zachodni, 2002-02-27 |
|
|
A jeszcze kiedy się wie, że te dzieła drobne i wielkie rozproszyły się, znikły częściowo, gdzieś zginęły albo przechowywane są w tajemnicy, ma się do nich stosunek jeszcze intymniejszy. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Wenecja i inne szkice, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | rozproszyć się | + |
|
3. o uwadze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zdekoncentrować się | |
| antonimy: | ktoś zebrał myśli, scentrować się, skoncentrować się, skupić się |
Połączenia
- uwaga rozproszyła się; myśli rozproszyły się
Cytaty
|
Nie ma sensu, jeśli mu na tej niemej autobiografii naprawdę zależy, tracić czasu na szczegóły. Utonę w nich, zanim będę mógł spojrzeć na całe moje życie u progu śmierci. Rozproszę się w nich, zagubię, co ważne, zginie pod natłokiem tego, co nieważne. źródło: NKJP: Gustaw Herling-Grudziński: Biała noc miłości - opowieść teatralna, 2004 |
|
|
I jeśli Sejm rozproszy się, jeśli chodzi o ten spór, jeśli zgubi się w drobiazgach, to nie udźwigniemy tej odpowiedzialności. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.07.1997 r. |
|
|
Lepiej umieścić na stronie jeden prosty komunikat, który przykuje uwagę, niż pozwolić na to by uwaga użytkownika rozproszyła się w gąszczu treści. źródło: Internet: mambiznes.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
|
|
+ | rozproszyć się | + |
(w CZYM)
|
4. o świetle
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | skoncentrować się, skupić się |
Połączenia
- kurz, pył rozproszył się; światło rozproszyło się
Cytaty
|
Naraz światło latarki rozproszyło się. Perełka wszedł do nisko sklepionej, lecz dość obszernej, podziemnej sali. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962 |
|
|
Pył z ogona komety rozproszył się w atmosferze, wywołując m.in. w Europie iluminacje świetlne na nocnym niebie. źródło: NKJP: Andrzej Hołdys: Syberiada kosmiczna 1908, Polityka, 2008, nr 2660 |
|
|
Ciepło zwykłej świeczki podgrzewa miseczkę z mieszanką olejku [...] i wody [...], co powoduje odparowanie olejku i jego rozproszenie się w pomieszczeniu. źródło: NKJP: (Jed): Olejki - naturalne bogactwo, Express Ilustrowany, 2001-12-03 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | rozproszyć się | + |
(GDZIE)
|
5. o ciemnościach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- mrok rozproszył się; ciemność, mgła rozproszyła się
Cytaty
|
Z rana co prawda była mgła, ale potem rozproszyła się. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania. Kochankowie, 2006 |
|
|
Kiedy kłąb dymu rozproszył się w powietrzu, czkawka przestała męczyć Sebastiana. źródło: NKJP: Stefan Themerson: Wykład profesora Mmaa, 1969 |
|
|
Tego dnia chmury rozproszyły się na niebie i przez otwarte okiennice wpadało słoneczne światło. źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Letni deszcz. Sztylet – fragment 2, Esensja, 2009, nr 09 |
|
|
Dawno rozproszył się turkot pociągu, a wielki hałas wojny, która wznosiła się na najwyższy, finałowy diapazon - tu nie docierał. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | rozproszyć się | + |
|
6. o obawach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- smutek, strach rozproszył się; nuda, senność rozproszyła się; obawy, podejrzenia, smutne myśli, wątpliwości rozproszyły się
Cytaty
|
Matka przystanęła i znieruchomiała na moment. Wydawało się, że jej niepokój nie rozproszył się, ale wzrósł. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958 |
|
|
Niebawem wszelkie rozproszyły się wątpliwości, gdy ujrzeliśmy na polanie przed nami podłużny, ogromny kształt zwierza. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954 |
|
|
Twoje uczucia, plany, potrzeby, wszystko, co tworzyło Twoją osobowość, rozproszyło się, pozostawiając pustkę i ból. źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszę się |
rozproszymy się |
|||
| 2 os. |
rozproszysz się |
rozproszycie się |
|||
| 3 os. |
rozproszy się |
rozproszą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłem się +(e)m się rozproszył |
rozproszyłam się +(e)m się rozproszyła |
rozproszyłom się +(e)m się rozproszyło |
rozproszyliśmy się +(e)śmy się rozproszyli |
rozproszyłyśmy się +(e)śmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłeś się +(e)ś się rozproszył |
rozproszyłaś się +(e)ś się rozproszyła |
rozproszyłoś się +(e)ś się rozproszyło |
rozproszyliście się +(e)ście się rozproszyli |
rozproszyłyście się +(e)ście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszył się |
rozproszyła się |
rozproszyło się |
rozproszyli się |
rozproszyły się |
bezosobnik: rozproszono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozproszmy się |
|
| 2 os. |
rozprosz się |
rozproszcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozproszyłbym się bym się rozproszył |
rozproszyłabym się bym się rozproszyła |
rozproszyłobym się bym się rozproszyło |
rozproszylibyśmy się byśmy się rozproszyli |
rozproszyłybyśmy się byśmy się rozproszyły |
| 2 os. |
rozproszyłbyś się byś się rozproszył |
rozproszyłabyś się byś się rozproszyła |
rozproszyłobyś się byś się rozproszyło |
rozproszylibyście się byście się rozproszyli |
rozproszyłybyście się byście się rozproszyły |
| 3 os. |
rozproszyłby się by się rozproszył |
rozproszyłaby się by się rozproszyła |
rozproszyłoby się by się rozproszyło |
rozproszyliby się by się rozproszyli |
rozproszyłyby się by się rozproszyły |
bezosobnik: rozproszono by się
bezokolicznik: rozproszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozproszywszy się
gerundium: rozproszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| D. | rozproszenia się |
rozproszeń się |
| C. | rozproszeniu się |
rozproszeniom się |
| B. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
| N. | rozproszeniem się |
rozproszeniami się |
| Ms. | rozproszeniu się |
rozproszeniach się |
| W. | rozproszenie się |
rozproszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozpraszać się
Składnia
| Rznieżywotny | + | rozproszyć się | + |
|