UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

schładzać

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	schładzam	schładzamy
2 os.	schładzasz	schładzacie
3 os.	schładza	schładzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	schładzałem +(e)m schładzał	schładzałam +(e)m schładzała	schładzałom +(e)m schładzało	schładzaliśmy +(e)śmy schładzali	schładzałyśmy +(e)śmy schładzały
2 os.	schładzałeś +(e)ś schładzał	schładzałaś +(e)ś schładzała	schładzałoś +(e)ś schładzało	schładzaliście +(e)ście schładzali	schładzałyście +(e)ście schładzały
3 os.	schładzał	schładzała	schładzało	schładzali	schładzały

bezosobnik: schładzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę schładzał będę schładzać	będę schładzała będę schładzać	będę schładzało będę schładzać	będziemy schładzali będziemy schładzać	będziemy schładzały będziemy schładzać
2 os.	będziesz schładzał będziesz schładzać	będziesz schładzała będziesz schładzać	będziesz schładzało będziesz schładzać	będziecie schładzali będziecie schładzać	będziecie schładzały będziecie schładzać
3 os.	będzie schładzał będzie schładzać	będzie schładzała będzie schładzać	będzie schładzało będzie schładzać	będą schładzali będą schładzać	będą schładzały będą schładzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		schładzajmy
2 os.	schładzaj	schładzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	schładzałbym bym schładzał	schładzałabym bym schładzała	schładzałobym bym schładzało	schładzalibyśmy byśmy schładzali	schładzałybyśmy byśmy schładzały
2 os.	schładzałbyś byś schładzał	schładzałabyś byś schładzała	schładzałobyś byś schładzało	schładzalibyście byście schładzali	schładzałybyście byście schładzały
3 os.	schładzałby by schładzał	schładzałaby by schładzała	schładzałoby by schładzało	schładzaliby by schładzali	schładzałyby by schładzały

bezosobnik: schładzano by

bezokolicznik: schładzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: schładzając

gerundium: schładzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	schładzanie	schładzania
D.	schładzania	schładzań
C.	schładzaniu	schładzaniom
B.	schładzanie	schładzania
N.	schładzaniem	schładzaniami
Ms.	schładzaniu	schładzaniach
W.	schładzanie	schładzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: schładzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	schładzający	schładzający	schładzający	schładzające	schładzająca
D.	schładzającego	schładzającego	schładzającego	schładzającego	schładzającej
C.	schładzającemu	schładzającemu	schładzającemu	schładzającemu	schładzającej
B.	schładzającego	schładzającego	schładzający	schładzające	schładzającą
N.	schładzającym	schładzającym	schładzającym	schładzającym	schładzającą
Ms.	schładzającym	schładzającym	schładzającym	schładzającym	schładzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	schładzający	schładzający	schładzające	schładzające
D.	schładzających	schładzających	schładzających	schładzających
C.	schładzającym	schładzającym	schładzającym	schładzającym
B.	schładzających	schładzających	schładzających	schładzające
N.	schładzającymi	schładzającymi	schładzającymi	schładzającymi
Ms.	schładzających	schładzających	schładzających	schładzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: schładzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	schładzany	schładzany	schładzany	schładzane	schładzana
D.	schładzanego	schładzanego	schładzanego	schładzanego	schładzanej
C.	schładzanemu	schładzanemu	schładzanemu	schładzanemu	schładzanej
B.	schładzanego	schładzanego	schładzany	schładzane	schładzaną
N.	schładzanym	schładzanym	schładzanym	schładzanym	schładzaną
Ms.	schładzanym	schładzanym	schładzanym	schładzanym	schładzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	schładzani	schładzani	schładzane	schładzane
D.	schładzanych	schładzanych	schładzanych	schładzanych
C.	schładzanym	schładzanym	schładzanym	schładzanym
B.	schładzanych	schładzanych	schładzanych	schładzane
N.	schładzanymi	schładzanymi	schładzanymi	schładzanymi
Ms.	schładzanych	schładzanych	schładzanych	schładzanych

odpowiednik aspektowy: schłodzić

Pochodzenie

Zob. chłodzić

1. napój

Definicja

obniżać temperaturę czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chłodzić, ochładzać, ostudzać

Połączenia

schładzać powietrze, skórę
schładzać stopniowo

Cytaty

	W chłodziarce (popularnie zwanej lodówką) temperatura wynosi od 4 do 8 st. C; wewnętrzny zamrażalnik (parownik) pozwala schładzać produkty spożywcze do temperatury -6 lub -12 st. C. źródło: NKJP: Kuchenni pomocnicy, Dziennik Polski, 2001-04-04
	Najtańszym i najprostszym rozwiązaniem, jeśli chodzi o klimatyzację, jest przenośny klimatyzator [...]. Urządzenie to nie tylko schładza powietrze, ale również dzięki zamontowanym wewnątrz filtrom oczyszcza je. źródło: NKJP: (JJ): Kiedy dokucza upał, Dziennik Bałtycki, 2000-05-16
	Sąsiedni budynek strażacy schładzali śniegiem, dzięki czemu nie zapalił się. źródło: NKJP: (MAL): Ogień zniszczył dom, Dziennik Zachodni, 2005-03-02
	Udojone mleko jest schładzane do temperatury poniżej 6 stopni Celsjusza w sterowanym elektronicznie zbiorniku i tam przechowywane do momentu odbioru mleka przez mleczarnię. źródło: NKJP: KAS: Produkują mleko w klasie Euro, Gazeta Poznańska, 2002-01-18
	Badając właściwości płynów, zauważył, że niektóre z nich parując, powodują schładzanie otoczenia. źródło: NKJP: Andrzej Fiedoruk: Piecyk do chłodzenia, Polityka, 2006-05-13

Składnia

schładzać

CO + (CZYM)

2. twarz

Definicja

zmniejszać wrażenie gorąca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chłodzić, ochładzać

Połączenia

schładzać ciało, organizm; schładzać wodą

Cytaty

	Lekarze radzą unikać słońca, szukać cienia i schładzać ciało wodą. Nagrzane ulice, mury i żar lejący się z nieba potrafią dokuczyć i zagrozić zdrowiu. źródło: NKJP: Nie podawaj nitrogliceryny!, Dziennik Polski, 2003-08-06
	Oparzenia polewamy obficie zimną wodą, która schładza tkanki. źródło: NKJP: (ami): Do rany przyłóż, Dziennik Łódzki, 2004-06-26
	Każdy właściciel czworonoga może zaobserwować, że jego pupil w czasie upałów wywala na wierzch język. To właśnie przez zionięcie zwierzęta schładzają swój organizm. źródło: NKJP: Andrzej Bodziony: Zwierzaki, Gazeta Krakowska, 2006-06-28
	Osobom zdrowym, młodym i w średnim wieku, które nie mogą pozwolić sobie na przeczekanie najgorętszej pory dnia w domu lub urlopowiczom, którzy pragną korzystać z uroków lata, odpowiedni ubiór, częste schładzanie ciała i duże ilości wypijanych płynów pomogą lepiej znieść upały. źródło: NKJP: (DD): Potrzebna jest sjesta, Dziennik Polski, 2006-06-29
	W upały wskazane jest schładzanie ciała zimną wodą, która ochłodzi, a jednocześnie hartuje. źródło: NKJP: Danuta Pawlicka, Wojciech Kasprzak: Zdrowa środa, Gazeta Poznańska, 2005-08-03

Składnia

schładzać

CO + (CZYM)

3. emocje

Definicja

powodować zmniejszenie intensywności czyichś uczuć lub relacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	chłodzić, ochładzać, ostudzać
	antonimy:	ocieplać

Cytaty

	Złotą zasadą mediatorów jest schładzać emocje - sprowadzać rozmowy do konkretnych postulatów. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Robota przy strajku, Polityka, 2008-02-16
	Potrafimy też schładzać rozgrzane temperamenty, nie mówiąc już o nietrzeźwych amatorach kąpieli. źródło: NKJP: poż: Przyjemna kąpiel na własne ryzyko, Dziennik Łódzki, 2003-07-04
	[...] rolą ministra spraw zagranicznych powinno być schładzanie nastrojów. źródło: NKJP: Bianka Mikołajewska, Agnieszka Zagner: Panie pana prezydenta, Polityka, 2006-07-15
	Relacje między trenerem a najlepszą polską pływaczką, schładzane podczas olimpiady kolejnymi niepowodzeniami, znów chyba się ociepliły. źródło: NKJP: Rozmowy nie o pływaniu, Dziennik Polski, 2008-10-13
	Lekceważenie niemieckiego dorobku krytycznej samoanalizy w minionym półwieczu nie leży w niczyim interesie, również polskim. Dowodem schładzanie stosunków z sąsiadami, jakiego doświadczaliśmy po 2005 r. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Prawicy miecz omszały, Polityka, 2008-06-14

Składnia

schładzać

4. gospodarkę

Definicja

wpływać na zmniejszenie tempa rozwoju gospodarki lub tempa wzrostu jakiegoś wskaźnika gospodarczego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chłodzić, ochładzać

Połączenia

schładzać gospodarkę, koniunkturę

Cytaty

	Wczoraj podczas nocnej debaty usłyszeliśmy sformułowania, że budżet przedstawiony przez rząd jest budżetem zaniechań, jest to budżet pasywny, zachowawczy, wygodny dla rządu, bojaźliwy, jest to budżet, który schładza gospodarkę. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 7. posiedzenia Senatu RP część 2, wersja robocza, 4. kadencja ISSN
	Dla Polski kłodą jest nie tylko wysoka cena ropy, ale i utrzymująca się wysoka stopa procentowa, która dodatkowo schładza koniunkturę. źródło: NKJP: (jm): Info-kiosk, Polityka, 2000-12-16
	Widocznie zaczynają oddziaływać droższe kredyty, które schładzają krajowy popyt na dobra pochodzące spoza granic naszego kraju. źródło: NKJP: Politycy nie zaszkodzili, Dziennik Polski, 2000-06-03
	[...] kolejne rządy, sprzedając Polskę po kawałku, pod nazwami restrukturyzacji, transformacji czy przemian ustrojowych schładzały całą naszą gospodarkę, obniżając je do minimum. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.03.2002
	Jaka jest więc dziś strategia dla Polski? Prosta, ale zarazem trudna: utrzymanie wzrostu produkcji, a schładzanie i zmienianie struktury popytu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.12.1997

Składnia

schładzać

Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2018