Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. tępić
1. agresję
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- Arafat, prezydent Bush, Clinton, Gomułka, Papież; Bagdad, Hamas, Izrael, Watykan; Kościół, sejm; świat potępił coś; Francja, ONZ, Rada Bezpieczeństwa potępiła coś; władze Autonomii potępiły coś
- potępić aborcję, agresję, antysemityzm, komunizm, masakrę, naloty, napad, przemoc, rasizm, stan wojenny, terroryzm, totalitaryzm, wojnę, zbrodnie, zamach; akcję (terrorystów, służb specjalnych...), akty (przemocy, terroryzmu, wandalizmu...), jakiś atak, jakąś decyzję, jakąś działalność, jakieś działania, jakąś interwencję, czyjąś naukę, jakąś politykę, jakiś system; jakiś układ, jakieś władze, jakieś wypowiedzi, jakieś zachowanie; posłów, rząd; Izrael, Rosję, Turcję
- bezwzględnie, jednoznacznie, kategorycznie, stanowczo; jednogłośnie, jednomyślnie, zgodnie; oficjalnie, otwarcie, publicznie; ostro, surowo; wielokrotnie; głośno, wyraźnie, zdecydowanie potępić
- powszechnie potępiony
- głosy, słowa, wyrazy; klimat potępienia
- potępiony przez Kościół, przez papieża, przez Sejm, przez Senat, przez społeczeństwo, przez społeczność, przez synod, przez watykańską Kongregację, przez jakieś władze
Cytaty
Papież potępił klonowanie ludzkich embrionów, niezależnie od tego, jaki jest cel takich działań, i zaapelował, by do celów medycznych używano jedynie komórek dorosłych osób. źródło: NKJP: (PAP): Niemoralny proceder, Dziennik Polski - Świat, 2000-08-30 |
|
Mówi się, że media masowe to czwarta władza kontrolująca w imieniu społeczeństwa trzy pozostałe. Niby tak, ale przypomnijmy sobie sprawę korupcji w policji poznańskiej czy wiele innych afer wytropionych i nieskutecznie potępionych przez polskie media. źródło: NKJP: Karol2 Jakubowicz: Jeśli demokracja u nas gnije, to także dlatego, że zrobiliśmy zbyt mało, by uniezależnić media ..., Gazeta Wyborcza, 1995-01-06 |
|
W 1994 r. Sejm potępił zbrodniczą działalność UB i Informacji Wojskowej, jako odpowiedzialnych za cierpienia i śmierć wielu tysięcy obywateli polskich. źródło: NKJP: (PAP): Wymyślone zbrodnie, Dziennik Polski - Kraj, 2001-03-02 |
|
Rada Ligi, z wyjątkiem Chile, potępiła Rzeszę Niemiecką za pogwałcenie traktatu, ale nie zaleciła ogłoszenia sankcji wobec niej. źródło: NKJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995 |
|
Nigdy nie potępił Chrystus bogactwa jako takiego, ani nie zabraniał posiadania dóbr materialnych i posługiwania się nimi, choć przestrzegał przed przywiązywaniem się nadmiernym do bogactw materialnych, potępiając dążenia do bogactw za wszelką cenę. źródło: NKJP: Gedymin Spychalski: Myśl społeczno-ekonomiczna starożytności i średniowiecza, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
potępię |
potępimy |
|||
2 os. |
potępisz |
potępicie |
|||
3 os. |
potępi |
potępią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiłem +(e)m potępił |
potępiłam +(e)m potępiła |
potępiłom +(e)m potępiło |
potępiliśmy +(e)śmy potępili |
potępiłyśmy +(e)śmy potępiły |
2 os. |
potępiłeś +(e)ś potępił |
potępiłaś +(e)ś potępiła |
potępiłoś +(e)ś potępiło |
potępiliście +(e)ście potępili |
potępiłyście +(e)ście potępiły |
3 os. |
potępił |
potępiła |
potępiło |
potępili |
potępiły |
bezosobnik: potępiono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
potępmy |
|
2 os. |
potęp |
potępcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiłbym bym potępił |
potępiłabym bym potępiła |
potępiłobym bym potępiło |
potępilibyśmy byśmy potępili |
potępiłybyśmy byśmy potępiły |
2 os. |
potępiłbyś byś potępił |
potępiłabyś byś potępiła |
potępiłobyś byś potępiło |
potępilibyście byście potępili |
potępiłybyście byście potępiły |
3 os. |
potępiłby by potępił |
potępiłaby by potępiła |
potępiłoby by potępiło |
potępiliby by potępili |
potępiłyby by potępiły |
bezosobnik: potępiono by
bezokolicznik: potępić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
potępiwszy
gerundium: potępienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | potępienie |
potępienia |
D. | potępienia |
potępień |
C. | potępieniu |
potępieniom |
B. | potępienie |
potępienia |
N. | potępieniem |
potępieniami |
Ms. | potępieniu |
potępieniach |
W. | potępienie |
potępienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potępiony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiony |
potępiony |
potępiony |
potępione |
potępiona |
D. | potępionego |
potępionego |
potępionego |
potępionego |
potępionej |
C. | potępionemu |
potępionemu |
potępionemu |
potępionemu |
potępionej |
B. | potępionego |
potępionego |
potępiony |
potępione |
potępioną |
N. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępioną |
Ms. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępieni |
potępieni |
potępione |
potępione |
D. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępionych |
C. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
B. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępione |
N. | potępionymi |
potępionymi |
potępionymi |
potępionymi |
Ms. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępionych |
odpowiednik aspektowy: potępiać
Składnia
Rz osobowy | + | potępić | + |
KOGO +
(za CO)
|
Rz osobowy | + | potępić | + |
CO
|
2. ukarać
Definicja
Noty o użyciu
Imb używany często w znaczeniu 'człowiek potępiony'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary
Cytaty
[...] tłukł głową o rzeźbiony pulpit stalli, szepcąc przez łzy: „Potęp duszę moją, a tego nie czyń. Odepchnij duszę moją, ale tego nie czyń! Mnie smagaj, ale tych ludzi nie krzywdź! O Jezu! O Jezu!” źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953 |
|
Jezus zmartwychwstał, co w oczach apostołów stanowiło dowód, że Bóg Go nie potępił, ale potwierdza Go w pełni i akceptuje. Tak Jego Ewangelię, jak Jego osobę. źródło: NKJP: Apostołowie (2), Dziennik Polski - Magazyn, 1998-09-11 |
|
Orędzie Jezusa o królestwie Bożym wprowadza nowe spojrzenie na sprawę zbawienia ludzi. O hurtowym potępieniu pogan Jezus nie wspomina ani jednym słowem. Odsuwa także funkcjonujące rozróżnienie na sprawiedliwych i grzeszników, uznając, że wszyscy bez wyjątku są grzeszni i jednakowo wobec zbawienia bezradni [...] źródło: NKJP: Tadeusz Dionizy Łukaszuk OSPPE: Ty jesteś Chrystus, syn Boga żywego. Dogmat chrystologiczny w ujęciu integralnym, 2000 |
|
Chrystus wyraźnie powiada, że potępieni będą ci, którzy nie czynili dobra, pomagając bliźnim potrzebującym pomocy. źródło: NKJP: Jacek Kuroń: Ewangelia czy kodeks karny, Gazeta Wyborcza, 1996-11-04 |
|
Jako dziecko wychowywane w bardzo religijnej rodzinie zastanawiałam się jak to możliwe, żeby miłujący Bóg potępił wszystkich pogan i skazał ich na wieczne piekło tylko dlatego, że urodzili się przed Chrystusem i nie doznali łaski chrztu [...]. źródło: NKJP: Alicja Chrzanowska: Tarot a karma czyli Problemy wcieleń reinkarnacyjnych, 1998 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
potępię |
potępimy |
|||
2 os. |
potępisz |
potępicie |
|||
3 os. |
potępi |
potępią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiłem +(e)m potępił |
potępiłam +(e)m potępiła |
potępiłom +(e)m potępiło |
potępiliśmy +(e)śmy potępili |
potępiłyśmy +(e)śmy potępiły |
2 os. |
potępiłeś +(e)ś potępił |
potępiłaś +(e)ś potępiła |
potępiłoś +(e)ś potępiło |
potępiliście +(e)ście potępili |
potępiłyście +(e)ście potępiły |
3 os. |
potępił |
potępiła |
potępiło |
potępili |
potępiły |
bezosobnik: potępiono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
potępmy |
|
2 os. |
potęp |
potępcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiłbym bym potępił |
potępiłabym bym potępiła |
potępiłobym bym potępiło |
potępilibyśmy byśmy potępili |
potępiłybyśmy byśmy potępiły |
2 os. |
potępiłbyś byś potępił |
potępiłabyś byś potępiła |
potępiłobyś byś potępiło |
potępilibyście byście potępili |
potępiłybyście byście potępiły |
3 os. |
potępiłby by potępił |
potępiłaby by potępiła |
potępiłoby by potępiło |
potępiliby by potępili |
potępiłyby by potępiły |
bezosobnik: potępiono by
bezokolicznik: potępić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
potępiwszy
gerundium: potępienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | potępienie |
potępienia |
D. | potępienia |
potępień |
C. | potępieniu |
potępieniom |
B. | potępienie |
potępienia |
N. | potępieniem |
potępieniami |
Ms. | potępieniu |
potępieniach |
W. | potępienie |
potępienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potępiony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiony |
potępiony |
potępiony |
potępione |
potępiona |
D. | potępionego |
potępionego |
potępionego |
potępionego |
potępionej |
C. | potępionemu |
potępionemu |
potępionemu |
potępionemu |
potępionej |
B. | potępionego |
potępionego |
potępiony |
potępione |
potępioną |
N. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępioną |
Ms. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępieni |
potępieni |
potępione |
potępione |
D. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępionych |
C. | potępionym |
potępionym |
potępionym |
potępionym |
B. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępione |
N. | potępionymi |
potępionymi |
potępionymi |
potępionymi |
Ms. | potępionych |
potępionych |
potępionych |
potępionych |
odpowiednik aspektowy: potępiać
Składnia
Rz osobowy | + | potępić | + |
KOGO
|