Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nieruchomieję |
nieruchomiejemy |
|||
2 os. |
nieruchomiejesz |
nieruchomiejecie |
|||
3 os. |
nieruchomieje |
nieruchomieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nieruchomiałem +(e)m nieruchomiał |
nieruchomiałam +(e)m nieruchomiała |
nieruchomiałom +(e)m nieruchomiało |
nieruchomieliśmy +(e)śmy nieruchomieli |
nieruchomiałyśmy +(e)śmy nieruchomiały |
2 os. |
nieruchomiałeś +(e)ś nieruchomiał |
nieruchomiałaś +(e)ś nieruchomiała |
nieruchomiałoś +(e)ś nieruchomiało |
nieruchomieliście +(e)ście nieruchomieli |
nieruchomiałyście +(e)ście nieruchomiały |
3 os. |
nieruchomiał |
nieruchomiała |
nieruchomiało |
nieruchomieli |
nieruchomiały |
bezosobnik: nieruchomiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę nieruchomiał będę nieruchomieć |
będę nieruchomiała będę nieruchomieć |
będę nieruchomiało będę nieruchomieć |
będziemy nieruchomieli będziemy nieruchomieć |
będziemy nieruchomiały będziemy nieruchomieć |
2 os. |
będziesz nieruchomiał będziesz nieruchomieć |
będziesz nieruchomiała będziesz nieruchomieć |
będziesz nieruchomiało będziesz nieruchomieć |
będziecie nieruchomieli będziecie nieruchomieć |
będziecie nieruchomiały będziecie nieruchomieć |
3 os. |
będzie nieruchomiał będzie nieruchomieć |
będzie nieruchomiała będzie nieruchomieć |
będzie nieruchomiało będzie nieruchomieć |
będą nieruchomieli będą nieruchomieć |
będą nieruchomiały będą nieruchomieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nieruchomiejmy |
|
2 os. |
nieruchomiej |
nieruchomiejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nieruchomiałbym bym nieruchomiał |
nieruchomiałabym bym nieruchomiała |
nieruchomiałobym bym nieruchomiało |
nieruchomielibyśmy byśmy nieruchomieli |
nieruchomiałybyśmy byśmy nieruchomiały |
2 os. |
nieruchomiałbyś byś nieruchomiał |
nieruchomiałabyś byś nieruchomiała |
nieruchomiałobyś byś nieruchomiało |
nieruchomielibyście byście nieruchomieli |
nieruchomiałybyście byście nieruchomiały |
3 os. |
nieruchomiałby by nieruchomiał |
nieruchomiałaby by nieruchomiała |
nieruchomiałoby by nieruchomiało |
nieruchomieliby by nieruchomieli |
nieruchomiałyby by nieruchomiały |
bezosobnik: nieruchomiano by
bezokolicznik: nieruchomieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
nieruchomiejąc
gerundium: nieruchomienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nieruchomienie |
nieruchomienia |
D. | nieruchomienia |
nieruchomień |
C. | nieruchomieniu |
nieruchomieniom |
B. | nieruchomienie |
nieruchomienia |
N. | nieruchomieniem |
nieruchomieniami |
Ms. | nieruchomieniu |
nieruchomieniach |
W. | nieruchomienie |
nieruchomienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: nieruchomiejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nieruchomiejący |
nieruchomiejący |
nieruchomiejący |
nieruchomiejące |
nieruchomiejąca |
D. | nieruchomiejącego |
nieruchomiejącego |
nieruchomiejącego |
nieruchomiejącego |
nieruchomiejącej |
C. | nieruchomiejącemu |
nieruchomiejącemu |
nieruchomiejącemu |
nieruchomiejącemu |
nieruchomiejącej |
B. | nieruchomiejącego |
nieruchomiejącego |
nieruchomiejący |
nieruchomiejące |
nieruchomiejącą |
N. | nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącą |
Ms. | nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nieruchomiejący |
nieruchomiejący |
nieruchomiejące |
nieruchomiejące |
D. | nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
C. | nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
nieruchomiejącym |
B. | nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejące |
N. | nieruchomiejącymi |
nieruchomiejącymi |
nieruchomiejącymi |
nieruchomiejącymi |
Ms. | nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
nieruchomiejących |
odpowiednik aspektowy: znieruchomieć
Pochodzenie
Zob. ruchomy
1. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- ktoś nagle nieruchomieje
- nieruchomieć i zastygać
Cytaty
[...] Zdarzało się, że spłoszyło ją jakieś słowo czy gest. Wtedy zatrzymywała się na chwilkę [...]. Zatrzymawszy się, jak szermierz, którego zdeprymował ruch przeciwnika, zdawała się nieruchomieć. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006 |
|
Stenka na wiadomość o sprzedaży majątku nieruchomieje na długie minuty, a potem pada omdlała na podłogę [...]. źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Wiśniowy sad..., Gazeta Wyborcza, 1997-04-16 |
|
Jej ręce siekające jajko nieruchomieją. Cała nieruchomieje. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Miraż miłości, miraż śmierci, 2001 |
|
Jego ruchliwy pyszczek czasem nieruchomiał, a nozdrza szeroko się rozchylały. źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010 |
|
- A żebym wyłysiał... Co jest...? - wymamrotał Śpiewak pod nosem, na wszelki wypadek nieruchomiejąc jak słup. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie, 2005 |
2. o wodzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
Powierzchnia wody, ponieważ ustaje wiatr, zaczyna nieruchomieć, tężeje, robi się ciemna, przypomina zastygłą lawę. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008 |
|
Jeśli skrzydła względem kadłuba opadają silnie ku tyłowi, taki samolot przez chwilę wzbija się do góry, nieruchomieje, po czym jak kamień spada w dół. źródło: NKJP: Artur Włodarski: Entomologia, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20 |
|
[...] Cyprysy i sosny nieruchomieją , a z portu dolatują krzyki mew. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Istria: klin historii, Polityka, 2000-08-26 |
|
Kiedy chcieliśmy mieć wolną godzinę, zamykaliśmy się w którymś wagonie, za oknem nie przesuwał się krajobraz ani nie nieruchomiał [...]. źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999 |
|
Na domiar złego przeciążona kolej gondolowa często się psuła, wagoniki nieruchomiały, a wąż oczekujących rósł. źródło: NKJP: Mariusz Janicki, Piotr Pytlakowski: Slalomem po kraju, polityka, 2003-11-29 |
3. o narodzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Cytaty
Teraz chłopiec, którego kilka razy dziennie głaskała przez otwór w inkubatorze, siniał i nieruchomiał na jej oczach. źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Biały kolor to koniec, Gazeta Wyborcza, 1996-09-30 |
|
Zabijanie polega na odebraniu prawa do ruchu, życie jest przecież ruchem. Zabijane ciało nieruchomiało. źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996 |
|
Kiedy mają już dosyć władzy, która stała się nieznośna, której dłużej zdecydowanie nie chcą tolerować, wówczas cały kraj nieruchomieje, cały naród znika, jakby zapadł się pod ziemię. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Szachinszach, 2005 |