Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. czepić
1. o błocie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | czepiać się, zaczepiać się | |
| antonimy: | odczepiać się, odszczepiać się | |
| hiperonimy: | przywierać |
Cytaty
|
Niektóre pnącza radzą sobie jeszcze inaczej: glorioza przyczepia się do podpory wydłużonymi końcami liści, nasturcje wykorzystują w tym celu pędy boczne i ogonki liściowe, a bugenwilla „wędruje”, pomagając sobie cierniami. źródło: KWSJP: Łukasz Łuczaj: Podpórki dla pnączy, Kwietnik nr 5, 1995 |
|
|
Wszystkie małpy zaraz po urodzeniu przyczepiają się do brzucha matki i już w pierwszych godzinach trzymają się samodzielnie nie przeszkadzając jej w skokach i przemierzaniu dużych odległości. źródło: KWSJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975 |
|
|
Substancja ta tworzy na powierzchni tradycyjnych materiałów - takich jak jedwab, wełna czy poliester - cieniutką i niezwykle trwałą warstwę ochronną. Dzięki niej do ubrania nie przyczepia się brud i nie przedostaje woda. źródło: KWSJP: Srebrne szaty, Polityka, 2004 |
|
|
Produkowany w Ameryce śnieg nie jest, oczywiście, prawdziwym śniegiem, który w przyrodzie powstaje wysoko w chmurach z kryształków lodu, do których przyczepiają się drobinki wody i natychmiast zamarzają, po czym opadają na ziemię. źródło: KWSJP: Wojciech Markiewicz: Jak się robi śnieg?, Polityka, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiam się |
przyczepiamy się |
|||
| 2 os. |
przyczepiasz się |
przyczepiacie się |
|||
| 3 os. |
przyczepia się |
przyczepiają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałem się +(e)m się przyczepiał |
przyczepiałam się +(e)m się przyczepiała |
przyczepiałom się +(e)m się przyczepiało |
przyczepialiśmy się +(e)śmy się przyczepiali |
przyczepiałyśmy się +(e)śmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałeś się +(e)ś się przyczepiał |
przyczepiałaś się +(e)ś się przyczepiała |
przyczepiałoś się +(e)ś się przyczepiało |
przyczepialiście się +(e)ście się przyczepiali |
przyczepiałyście się +(e)ście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiał się |
przyczepiała się |
przyczepiało się |
przyczepiali się |
przyczepiały się |
bezosobnik: przyczepiano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przyczepiał będę się przyczepiać |
będę się przyczepiała będę się przyczepiać |
będę się przyczepiało będę się przyczepiać |
będziemy się przyczepiali będziemy się przyczepiać |
będziemy się przyczepiały będziemy się przyczepiać |
| 2 os. |
będziesz się przyczepiał będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiała będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiało będziesz się przyczepiać |
będziecie się przyczepiali będziecie się przyczepiać |
będziecie się przyczepiały będziecie się przyczepiać |
| 3 os. |
będzie się przyczepiał będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiała będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiało będzie się przyczepiać |
będą się przyczepiali będą się przyczepiać |
będą się przyczepiały będą się przyczepiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiajmy się |
|
| 2 os. |
przyczepiaj się |
przyczepiajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałbym się bym się przyczepiał |
przyczepiałabym się bym się przyczepiała |
przyczepiałobym się bym się przyczepiało |
przyczepialibyśmy się byśmy się przyczepiali |
przyczepiałybyśmy się byśmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałbyś się byś się przyczepiał |
przyczepiałabyś się byś się przyczepiała |
przyczepiałobyś się byś się przyczepiało |
przyczepialibyście się byście się przyczepiali |
przyczepiałybyście się byście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiałby się by się przyczepiał |
przyczepiałaby się by się przyczepiała |
przyczepiałoby się by się przyczepiało |
przyczepialiby się by się przyczepiali |
przyczepiałyby się by się przyczepiały |
bezosobnik: przyczepiano by się
bezokolicznik: przyczepiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przyczepiając się
gerundium: przyczepianie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| D. | przyczepiania się |
przyczepiań się |
| C. | przyczepianiu się |
przyczepianiom się |
| B. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| N. | przyczepianiem się |
przyczepianiami się |
| Ms. | przyczepianiu się |
przyczepianiach się |
| W. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przyczepiający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiająca się |
| D. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającej się |
| C. | przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającej się |
| B. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiającą się |
| N. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającą się |
| Ms. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiające się |
| D. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
| C. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
| B. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiające się |
| N. | przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
| Ms. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
odpowiednik aspektowy: przyczepić się
Składnia
|
+ | przyczepiać się | + |
do CZEGO
|
2. o natręcie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | doczepiać się | |
| hiperonimy: | narzucać się |
Cytaty
|
Po drodze przyczepia się do nas jakiś młody chłopak, dobrze ubrany i trzyma się cały czas za tylnym kołem Tadzia. Przy podjazdach pod górę wyprzedza nas dzięki przerzutce, ale na równym doganiamy go i znowu siedzi nam na kole. Postanawiamy go zmęczyć i zwiększamy tempo. źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957 |
|
|
Nie chciałam z pozwanym wcale chodzić, bo ile razy go widywałem, to zawsze był pijany i brzydko ubrany, a mimo to przyczepiał się do mnie [...]. źródło: KWSJP: Jerzy Parzyński: Uśmiech z Temidą, 1990 |
|
|
W pizzerii, gdzie spożywamy ostatni posiłek, przyczepia się jakiś kompociarz, oferując analogi po okazyjnych cenach. źródło: KWSJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiam się |
przyczepiamy się |
|||
| 2 os. |
przyczepiasz się |
przyczepiacie się |
|||
| 3 os. |
przyczepia się |
przyczepiają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałem się +(e)m się przyczepiał |
przyczepiałam się +(e)m się przyczepiała |
przyczepiałom się +(e)m się przyczepiało |
przyczepialiśmy się +(e)śmy się przyczepiali |
przyczepiałyśmy się +(e)śmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałeś się +(e)ś się przyczepiał |
przyczepiałaś się +(e)ś się przyczepiała |
przyczepiałoś się +(e)ś się przyczepiało |
przyczepialiście się +(e)ście się przyczepiali |
przyczepiałyście się +(e)ście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiał się |
przyczepiała się |
przyczepiało się |
przyczepiali się |
przyczepiały się |
bezosobnik: przyczepiano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przyczepiał będę się przyczepiać |
będę się przyczepiała będę się przyczepiać |
będę się przyczepiało będę się przyczepiać |
będziemy się przyczepiali będziemy się przyczepiać |
będziemy się przyczepiały będziemy się przyczepiać |
| 2 os. |
będziesz się przyczepiał będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiała będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiało będziesz się przyczepiać |
będziecie się przyczepiali będziecie się przyczepiać |
będziecie się przyczepiały będziecie się przyczepiać |
| 3 os. |
będzie się przyczepiał będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiała będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiało będzie się przyczepiać |
będą się przyczepiali będą się przyczepiać |
będą się przyczepiały będą się przyczepiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiajmy się |
|
| 2 os. |
przyczepiaj się |
przyczepiajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałbym się bym się przyczepiał |
przyczepiałabym się bym się przyczepiała |
przyczepiałobym się bym się przyczepiało |
przyczepialibyśmy się byśmy się przyczepiali |
przyczepiałybyśmy się byśmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałbyś się byś się przyczepiał |
przyczepiałabyś się byś się przyczepiała |
przyczepiałobyś się byś się przyczepiało |
przyczepialibyście się byście się przyczepiali |
przyczepiałybyście się byście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiałby się by się przyczepiał |
przyczepiałaby się by się przyczepiała |
przyczepiałoby się by się przyczepiało |
przyczepialiby się by się przyczepiali |
przyczepiałyby się by się przyczepiały |
bezosobnik: przyczepiano by się
bezokolicznik: przyczepiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przyczepiając się
gerundium: przyczepianie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| D. | przyczepiania się |
przyczepiań się |
| C. | przyczepianiu się |
przyczepianiom się |
| B. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| N. | przyczepianiem się |
przyczepianiami się |
| Ms. | przyczepianiu się |
przyczepianiach się |
| W. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przyczepiający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiająca się |
| D. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającej się |
| C. | przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającej się |
| B. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiającą się |
| N. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającą się |
| Ms. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiające się |
| D. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
| C. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
| B. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiające się |
| N. | przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
| Ms. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
odpowiednik aspektowy: przyczepić się
Składnia
| Rzżywotny | + | przyczepiać się | + |
(do KOGO)
|
3. do podwładnych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | czepiać się, przytykać się, uczepiać się |
Cytaty
|
Przepraszam, że tak sprawdzam, ale ostatnio urzędnicy przyczepiają się do byle głupstewka. źródło: KWSJP: Marian Grześczak: Proza polska, Literatura nr 2, 1984 |
|
|
Pisanie listu nie przedstawiało dla Tomka żadnych trudności. Było przecież o wiele łatwiejsze niż każde z wypracowań, które Tomek też lubił, ale w których nauczyciel przyczepiał się do byle przecinka, nie mówiąc już o „razem czy oddzielnie”. źródło: KWSJP: Hanna Ożogowska: Dziewczyna i chłopak czyli heca na 14 fajerek, 1978 |
|
|
Ferie są jednak brutalnie i systematycznie zniesmaczane przez ustosunkowanych złośliwców z Warszawy. A to przyczepiają się do sinej barwy polskich strojów, a to pytają dlaczego na kostiumach panczenistów nasz orzeł jest czarny (prusko-carski jakiś), dlaczego godło państwowe nasi noszą nie na sercu (jak zawsze bywało) tylko na środku torsu. źródło: KWSJP: Jacek Korczak-Mleczko: Ferie zimowe, Trybuna, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiam się |
przyczepiamy się |
|||
| 2 os. |
przyczepiasz się |
przyczepiacie się |
|||
| 3 os. |
przyczepia się |
przyczepiają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałem się +(e)m się przyczepiał |
przyczepiałam się +(e)m się przyczepiała |
przyczepiałom się +(e)m się przyczepiało |
przyczepialiśmy się +(e)śmy się przyczepiali |
przyczepiałyśmy się +(e)śmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałeś się +(e)ś się przyczepiał |
przyczepiałaś się +(e)ś się przyczepiała |
przyczepiałoś się +(e)ś się przyczepiało |
przyczepialiście się +(e)ście się przyczepiali |
przyczepiałyście się +(e)ście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiał się |
przyczepiała się |
przyczepiało się |
przyczepiali się |
przyczepiały się |
bezosobnik: przyczepiano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się przyczepiał będę się przyczepiać |
będę się przyczepiała będę się przyczepiać |
będę się przyczepiało będę się przyczepiać |
będziemy się przyczepiali będziemy się przyczepiać |
będziemy się przyczepiały będziemy się przyczepiać |
| 2 os. |
będziesz się przyczepiał będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiała będziesz się przyczepiać |
będziesz się przyczepiało będziesz się przyczepiać |
będziecie się przyczepiali będziecie się przyczepiać |
będziecie się przyczepiały będziecie się przyczepiać |
| 3 os. |
będzie się przyczepiał będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiała będzie się przyczepiać |
będzie się przyczepiało będzie się przyczepiać |
będą się przyczepiali będą się przyczepiać |
będą się przyczepiały będą się przyczepiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przyczepiajmy się |
|
| 2 os. |
przyczepiaj się |
przyczepiajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przyczepiałbym się bym się przyczepiał |
przyczepiałabym się bym się przyczepiała |
przyczepiałobym się bym się przyczepiało |
przyczepialibyśmy się byśmy się przyczepiali |
przyczepiałybyśmy się byśmy się przyczepiały |
| 2 os. |
przyczepiałbyś się byś się przyczepiał |
przyczepiałabyś się byś się przyczepiała |
przyczepiałobyś się byś się przyczepiało |
przyczepialibyście się byście się przyczepiali |
przyczepiałybyście się byście się przyczepiały |
| 3 os. |
przyczepiałby się by się przyczepiał |
przyczepiałaby się by się przyczepiała |
przyczepiałoby się by się przyczepiało |
przyczepialiby się by się przyczepiali |
przyczepiałyby się by się przyczepiały |
bezosobnik: przyczepiano by się
bezokolicznik: przyczepiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przyczepiając się
gerundium: przyczepianie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| D. | przyczepiania się |
przyczepiań się |
| C. | przyczepianiu się |
przyczepianiom się |
| B. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
| N. | przyczepianiem się |
przyczepianiami się |
| Ms. | przyczepianiu się |
przyczepianiach się |
| W. | przyczepianie się |
przyczepiania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przyczepiający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiająca się |
| D. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiającej się |
| C. | przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającemu się |
przyczepiającej się |
| B. | przyczepiającego się |
przyczepiającego się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiającą się |
| N. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającą się |
| Ms. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przyczepiający się |
przyczepiający się |
przyczepiające się |
przyczepiające się |
| D. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
| C. | przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
przyczepiającym się |
| B. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiające się |
| N. | przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
przyczepiającymi się |
| Ms. | przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
przyczepiających się |
odpowiednik aspektowy: przyczepić się
Składnia
| Rzosobowy | + | przyczepiać się | + |
do KOGO/CZEGO
|