UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szturm

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szturm
szturmy
D. szturmu
szturmów
C. szturmowi
szturmom
B. szturm
szturmy
N. szturmem
szturmami
Ms. szturmie
szturmach
W. szturmie
szturmy

Pochodzenie

niem. Sturm

1. na twierdzę

Definicja

intensywny atak wojsk, mający na celu zdobycie ściśle określonego obiektu bronionego przez przeciwnika

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  atak

Połączenia

  • bezpośredni, frontalny, zmasowany; kolejny, natychmiastowy, ponowny; krwawy; decydujący, generalny, ostateczny; spodziewany; niemiecki, rosyjski, serbski; nieudany, zwycięski szturm
  • szturm komandosów, krzyżowców; piechoty, wojsk niemieckich, polskich, rosyjskich...; twierdzy; Bastylii, Berlina, Groznego, Warszawy
  • szturm na miasto, na parlament, na stolicę, na szpital, na twierdzę; na Bastylię, na Pałac Zimowy; na Berlin, na Kabul, na Grozny, na Warszawę
  • rozkaz; ofiary szturmu
  • szturm nastąpił
  • dokonać szturmu
  • poprowadzić, przeprowadzić, rozpocząć, szykować; odeprzeć szturm; ponawiać; odpierać szturmy
  • wziąć, zdobyć coś; dowodzić szturmem
  • ruszyć do szturmu

Cytaty

Na początku czerwca rozpoczął się szturm na Sewastopol, ważny punkt strategiczny nad Morzem Czarnym.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Prefekt Petroniusz [...] ścigał Kuszytów aż do Napaty, którą zdobył szturmem.

źródło: NKJP: Internet

Podczas szturmu twierdzy zwalczano nacierających ogniem kartaczowym, prowadzonym wzdłuż rowów fortecznych.

źródło: NKJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997

Szturm nastąpił trzeciego dnia. Rezultat według oficjalnych danych: 333 ofiary śmiertelne, trzydziestu dwóch terrorystów zabitych.

źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007

Gholam, który w Majdan Szahr znał każdy kamień, powstrzymał [...] pierwsze szturmy nieznających terenu Tadżyków.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

Składnia

bez ograniczeń + szturm +
KOGO + na CO
bez ograniczeń + szturm +
CZEGO

2. na sklepy

Definicja

próba znalezienia się w określonym miejscu bądź w pobliżu pewnej osoby, wiążąca się często z użyciem siły wobec tych, którzy bronią przejścia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • gwałtowny, masowy; prawdziwy szturm
  • szturm kibiców, klientów
  • szturm na budynek czegoś, na sklepy, na siedzibę kogoś/czegoś
  • szturm trwa
  • ruszyć szturmem
  • ruszyć do szturmu

Cytaty

Ulga podatkowa i szerząca się wśród inwestorów moda na obligacje jednoroczne sprawiły, że Pekao SA [...] spodziewa się szturmu klientów.

źródło: NKJP: Konrad Sadurski: Obligacje szturmem?, Gazeta Wyborcza, 1994-11-29

Mimo że ogłoszono zamknięcie rezerwacji [...] na otwieraną w maju wystawę impresjonistów francuskich, nadal trwa szturm na muzeum.

źródło: NKJP: (AN): Muzeum Narodowe zaprasza, Dziennik Polski, 2001-02-17

Ośrodki, które mają podpisane kontrakty, szykują się na prawdziwy szturm chorych.

źródło: NKJP: Roman Furciński: Pacjencie, lecz się sam!, Echo Dnia, 2006-01-02

Gdy w końcu 1974 roku cena wolnorynkowa złota wzrosła do 200 dolarów za uncję, rozpoczął się szturm na sklepy jubilerskie.

źródło: NKJP: Krystyna Weiss: Złoty interes, Magazyn Polski, 1979

Kilkutysięczny tłum fanek starał się szturmem dostać w pobliże gwiazdora.

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + szturm +
KOGO + na CO

3. na bramkę

Definicja

energiczna próba pokonania przeciwnika podczas rywalizacji sportowej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  akcja, atak, ofensywa, szarża

Połączenia

  • frontalny szturm
  • szturm gospodarzy, gości; bramki
  • szturm na bramkę
  • przystąpić, ruszyć do szturmu

Cytaty

Szturm gospodarzy przerwał sędzia Andrzej Kobierski, kończąc mecz dwie minuty przed czasem.

źródło: NKJP: Pp: I Liga piłki nożnej. 15 kolejka, Gazeta Wyborcza, 1997-11-10

Prowadząc w finałach 1-0, drugą potyczkę rozpoczęli od frontalnego szturmu, umożliwiając katowiczanom skuteczną grę z kontry.

źródło: NKJP: (zab): To był szok, Dziennik Polski, 2002-03-19

Od 50. minuty nastąpił szturm bramki Woźniaka.

źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Piłka Nożna. Francja - Polska 1:1 (0:1), Gazeta Wyborcza, 1995-08-17

Składnia

bez ograniczeń + szturm +
KOGO + na CO
bez ograniczeń + szturm +
CZEGO

4. na górę

Definicja

sport. 
zorganizowana próba zdobycia góry lub podobnego trudno dostępnego miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

Połączenia

  • szturm na K2, na Mont Everest

Cytaty

Święta wielkanocne spędzimy, tuż przed szturmem na szczyt, na wysokości prawie 6 tys.

źródło: NKJP: (mig): Wyprawa do Tybetu, Dziennik Bałtycki, 1999-02-05

Tej zimy [...] planuje szturm na K2.

źródło: Internet: polakpotrafi.pl

Znając dotychczasowe dokonania Rosjan, można spodziewać się, że przygotowana przez nich ekipa ma duże szanse na końcowy sukces, choć, jak zwykle w przypadku zimowych szturmów na najwyższe szczyty (a szczególnie w Karakorum), ostatnie słowo będzie miała pogoda.

źródło: Internet: wspinanie.pl

Wysiadł na ląd na przeciwległym krańcu Morza Rossa, gdzie przygotowywał się do zimowania i przygotowywał składy żywności do wiosennego szturmu na biegun.

źródło: Lidia Kawecka: Wielki przegrany z krainy lodu, 2011-10-17 (podroze.onet.pl)

Składnia

bez ograniczeń + szturm +
na CO

Frazeologizmy

ktoś przypuszcza atak
ktoś przypuścił atak
szturm modlitewny
szturm do nieba
szturm modlitewny do nieba
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj