Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wygarnę |
wygarniemy |
|||
2 os. |
wygarniesz |
wygarniecie |
|||
3 os. |
wygarnie |
wygarną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wygarnąłem +(e)m wygarnął |
wygarnęłam +(e)m wygarnęła |
wygarnęłom +(e)m wygarnęło |
wygarnęliśmy +(e)śmy wygarnęli |
wygarnęłyśmy +(e)śmy wygarnęły |
2 os. |
wygarnąłeś +(e)ś wygarnął |
wygarnęłaś +(e)ś wygarnęła |
wygarnęłoś +(e)ś wygarnęło |
wygarnęliście +(e)ście wygarnęli |
wygarnęłyście +(e)ście wygarnęły |
3 os. |
wygarnął |
wygarnęła |
wygarnęło |
wygarnęli |
wygarnęły |
bezosobnik: wygarnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wygarnijmy |
|
2 os. |
wygarnij |
wygarnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wygarnąłbym bym wygarnął |
wygarnęłabym bym wygarnęła |
wygarnęłobym bym wygarnęło |
wygarnęlibyśmy byśmy wygarnęli |
wygarnęłybyśmy byśmy wygarnęły |
2 os. |
wygarnąłbyś byś wygarnął |
wygarnęłabyś byś wygarnęła |
wygarnęłobyś byś wygarnęło |
wygarnęlibyście byście wygarnęli |
wygarnęłybyście byście wygarnęły |
3 os. |
wygarnąłby by wygarnął |
wygarnęłaby by wygarnęła |
wygarnęłoby by wygarnęło |
wygarnęliby by wygarnęli |
wygarnęłyby by wygarnęły |
bezosobnik: wygarnięto by
bezokolicznik: wygarnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wygarnąwszy
gerundium: wygarnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wygarnięcie |
wygarnięcia |
D. | wygarnięcia |
wygarnięć |
C. | wygarnięciu |
wygarnięciom |
B. | wygarnięcie |
wygarnięcia |
N. | wygarnięciem |
wygarnięciami |
Ms. | wygarnięciu |
wygarnięciach |
W. | wygarnięcie |
wygarnięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wygarnięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wygarnięty |
wygarnięty |
wygarnięty |
wygarnięte |
wygarnięta |
D. | wygarniętego |
wygarniętego |
wygarniętego |
wygarniętego |
wygarniętej |
C. | wygarniętemu |
wygarniętemu |
wygarniętemu |
wygarniętemu |
wygarniętej |
B. | wygarniętego |
wygarniętego |
wygarnięty |
wygarnięte |
wygarniętą |
N. | wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętą |
Ms. | wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wygarnięci |
wygarnięci |
wygarnięte |
wygarnięte |
D. | wygarniętych |
wygarniętych |
wygarniętych |
wygarniętych |
C. | wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
wygarniętym |
B. | wygarniętych |
wygarniętych |
wygarniętych |
wygarnięte |
N. | wygarniętymi |
wygarniętymi |
wygarniętymi |
wygarniętymi |
Ms. | wygarniętych |
wygarniętych |
wygarniętych |
wygarniętych |
odpowiednik aspektowy: wygarniać
Pochodzenie
Zob. garnąć
1. z pudełka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- wygarnąć popiół, węgiel
- wygarnąć pogrzebaczem
- wygarnąć z kominka, z ogniska, z pieca
Cytaty
Wygarnąłem z ostatniej skrzyni cztery komplety naboi. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
- Pali pan? Pan Bolesław kiwnął głową, wygarnął trzy sztuki i szybkim małpim ruchem schował do kieszeni. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
|
Od nowa zaczynał się obrzęd: z popielnika, z paleniska trzeba było wygarnąć popiół, z piwnicy przynieść kolejne wiadra z węglem, przygotować gazety, połupać na drzazgi smolne drewienka. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007 |
|
Po ciemku mężczyźni znieśli młockarnie i worki z ryżem, kobiety wielkimi miotłami wygarnęły ze spękań ziemi pojedyncze nawet ziarenka. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Chiny, Gazeta Wyborcza, 1998-05-22 |
|
Wrzucił do swego worka oficerskiego cały dobytek, brudny i czysty, wygarnięty z szafy, zawiązał i ścisnął pasami. źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998 |
Składnia
+ | wygarnąć | + |
CO +
(SKĄD) +
(CZYM)
|
2. ludzi z kryjówki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | wyprowadzić |
Połączenia
- wygarnąć ludzi, wszystkich
- wygarnąć z domu, z kryjówki, z mieszkania
Cytaty
Nad ranem przyszli Niemcy. Wygarnęli nas na ulicę. źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009 |
|
Przed dwoma godzinami Niemcy wygarnęli na Targowej cały tramwaj. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
Spośród osób, wygarniętych owej pamiętnej nocy z klubu, w tym samym bloku znalazł się mecenas, który wkrótce, dzięki świetnej znajomości niemieckiego, zdobył sobie wygodną funkcję. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966 |
Składnia
+ | wygarnąć | + |
KOGO/CO +
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
3. prawdę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nawsadzać, wyrąbać | |
hiperonimy: | powiedzieć |
Połączenia
- wygarnąć (całą) prawdę, wszystko
- wygarnąć bez ogródek, bez owijania w bawełnę, prosto z mostu, prosto w oczy, wprost
Cytaty
W domu gadam, co myślę, a potem płaszczę się przed sekretarzem. Pomylę się kiedyś i wygarnę gnojowi. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008 |
|
Myśleli, że zacznie krzyczeć, że wygarnie im wszystkie grzechy z ucieczką i wagarami na czele, ale on tylko powiedział zadyszanym głosem: - Jesteście niepoprawni. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
|
Byłem bliski wygarnięcia mu, że to jego wina, bo to on, nie kto inny, uruchomił fatalny łańcuch przyczyn i skutków. źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997 |
Składnia
+ | wygarnąć | + |
KOMU +
(CO)
|
|
+ | wygarnąć | + |
KOMU +
(że ZDANIE)
|
4. z karabinu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rąbnąć, walnąć | |
hiperonimy: | strzelić, wystrzelić |
Połączenia
- wygarnąć serię
- wygarnąć do partyzantów, do żołnierzy
- wygarnąć z karabinu, z pistoletu
Cytaty
Nagle zerwał się na równe nogi i z bliska wygarnął do Niemców z automatu: „Ra-ta-ta-ta-ta!”. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006 |
|
Podjechał żandarm i tak z rozmachu wygarnął do blacharza trzy razy. źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959 |
|
Kaśka skoczy do okopu, a z baraku nikt do nas nie wygarnie. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
Składnia
+ | wygarnąć | + |
do KOGO +
(z CZEGO)
|