UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zacisnąć

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zacisnę	zaciśniemy
2 os.	zaciśniesz	zaciśniecie
3 os.	zaciśnie	zacisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacisnąłem +(e)m zacisnął	zacisnęłam +(e)m zacisnęła	zacisnęłom +(e)m zacisnęło	zacisnęliśmy +(e)śmy zacisnęli	zacisnęłyśmy +(e)śmy zacisnęły
2 os.	zacisnąłeś +(e)ś zacisnął	zacisnęłaś +(e)ś zacisnęła	zacisnęłoś +(e)ś zacisnęło	zacisnęliście +(e)ście zacisnęli	zacisnęłyście +(e)ście zacisnęły
3 os.	zacisnął	zacisnęła	zacisnęło	zacisnęli	zacisnęły

bezosobnik: zaciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaciśnijmy
2 os.	zaciśnij	zaciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacisnąłbym bym zacisnął	zacisnęłabym bym zacisnęła	zacisnęłobym bym zacisnęło	zacisnęlibyśmy byśmy zacisnęli	zacisnęłybyśmy byśmy zacisnęły
2 os.	zacisnąłbyś byś zacisnął	zacisnęłabyś byś zacisnęła	zacisnęłobyś byś zacisnęło	zacisnęlibyście byście zacisnęli	zacisnęłybyście byście zacisnęły
3 os.	zacisnąłby by zacisnął	zacisnęłaby by zacisnęła	zacisnęłoby by zacisnęło	zacisnęliby by zacisnęli	zacisnęłyby by zacisnęły

bezosobnik: zaciśnięto by

bezokolicznik: zacisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zacisnąwszy

gerundium: zaciśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaciśnięcie	zaciśnięcia
D.	zaciśnięcia	zaciśnięć
C.	zaciśnięciu	zaciśnięciom
B.	zaciśnięcie	zaciśnięcia
N.	zaciśnięciem	zaciśnięciami
Ms.	zaciśnięciu	zaciśnięciach
W.	zaciśnięcie	zaciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaciśnięty	zaciśnięty	zaciśnięty	zaciśnięte	zaciśnięta
D.	zaciśniętego	zaciśniętego	zaciśniętego	zaciśniętego	zaciśniętej
C.	zaciśniętemu	zaciśniętemu	zaciśniętemu	zaciśniętemu	zaciśniętej
B.	zaciśniętego	zaciśniętego	zaciśnięty	zaciśnięte	zaciśniętą
N.	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętą
Ms.	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaciśnięci	zaciśnięci	zaciśnięte	zaciśnięte
D.	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśniętych
C.	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym	zaciśniętym
B.	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśnięte
N.	zaciśniętymi	zaciśniętymi	zaciśniętymi	zaciśniętymi
Ms.	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśniętych	zaciśniętych

odpowiednik aspektowy: zaciskać

Pochodzenie

Zob. ciskać

1. krawat

Definicja

opasać czymś ciasno

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

zacisnąć krawat, lasso, pętlę
zacisnąć na kierownicy, na poręczy, na rękojeści, na rurze, na szyi
zacisnąć wokół belki, wokół szyi
zacisnąć kurczowo, mocno

Cytaty

	Prawą dłoń zacisnął z całej siły na rękojeści. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Ujął znowu łyżeczkę i wplótł ją między palce, aż pobielały, tak mocno je zacisnął na metalu. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	Wyrwał sznur z żelazka, zawiązał na haku wbitym we framugę drzwi, a pętlę zacisnął wokół szyi. źródło: NKJP: Darek Janowski: To był dziwny człowiek, Dziennik Bałtycki, 2006-09-13
	Zaczął padać deszcz tak zimny, że palce zaciśnięte wokół sztachet grabiały i stawały się sine. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Składnia

Rz_osobowy

zacisnąć

CO + (na CZYM | wokół CZEGO)

2. powieki

Definicja

zewrzeć ze sobą mocno

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ścisnąć

Połączenia

zacisnąć gardło, kolana, oczy, pięści, powieki, szczęki, uda, usta, wargi, zęby
zacisnąć z gniewu
zacisnąć gniewnie

Cytaty

	[...] zacisnęła powieki, opierając policzek na karku Suleya. źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Atalaya. Wojownicy, 2005
	Johann spojrzał na nią i zacisnął wargi. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007
	Sam usiadł przy Jenny i zaczął ją karmić, a gdy zacisnęła usta, przestał. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008
	[...] zgrzyta zębami i przez zaciśniętą krtań wypluwa słowa. źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007

Składnia

Rz_osobowy

zacisnąć

3. uścisk

Definicja

spowodować, że coś stało się silniejsze

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

poluzować, poluźnić, rozluźnić

Połączenia

zacisnąć chwyt, uścisk

Cytaty

Uświadomiła sobie, że może zacisnąć chwyt na tętnicy mocniej... I zrezygnowała.

źródło: Internet: forum.gamewalk.pl

Poczuł, jak drzazgi i tępe zardzewiałe gwoździe wbijają mu się w skórę, gdy dłoń zacisnęła chwyt, przezwyciężając jego opór.

źródło: Internet: zooey.xlx.pl

[...] zacisnął uścisk jeszcze mocniej, nie chcąc przegrać tej walki na śmierć i życie.

źródło: Internet: killer.radom.net

Składnia

zacisnąć

Frazeologizmy

ktoś zacisnął pasa
ktoś zacisnął zęby
ktoś/coś zacisnął/zacisnęło pętlę na szyi komuś
pętla zacisnęła się na szyi

Data ostatniej modyfikacji: 04.10.2019