UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

napęd

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. sposób uruchamiania

Definicja

sposób wprawiania w ruch pojazdu lub maszyny

Pochodzenie

Prawdopodobnie kalka niem. Antrieb; rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego napędzać ; zob. pędzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia źródła energii

Połączenia

atomowy, benzynowy, elektryczny, gazowy, hydrauliczny, łańcuchowy, mechaniczny, motorowy, nuklearny, odrzutowy, pneumatyczny, rakietowy, ręczny, spalinowy, sprzęgłowy, śrubowy, żaglowy; przedni, tylny; stały, własny napęd
napęd na cztery koła, na przednie koła, na tylną oś
rodzaj napędu
auto, pojazd, samochód; jednostka pływająca; paralotnia; dźwig; model z jakimś napędem
auto, pojazd, samochód, wózek (inwalidzki); łódź, okręt, statek; samolot o jakimś napędzie

Cytaty

Wyszedł z remizy i ruszył pogrążoną w mroku ulicą w kierunku stacji metra, skąd bezszelestny pociąg z napędem powietrznym powiózł go naoliwionym szybem w ziemi, wysadzając w kłębach gorącego powietrza na kremową podłogę ruchomego chodnika prowadzącego na przedmieścia.

źródło: NKJP: Ray Bradbury, 451° Fahrenheita, Esensja, 2008-06

Lekkimi, dwuosiowymi pojazdami szynowymi, o ręcznym lub spalinowym napędzie, podróżowali niegdyś pracownicy kolei reperujący tory.

źródło: NKJP: Agnieszka Mańka: Spacerem, rowerem i konno, Dziennik Bałtycki, 2004-07-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napęd	napędy
D.	napędu	napędów
C.	napędowi	napędom
B.	napęd	napędy
N.	napędem	napędami
Ms.	napędzie	napędach
W.	napędzie	napędy

2. siła

Definicja

siła służąca do poruszania mechanizmów i pojazdów

Pochodzenie

Prawdopodobnie kalka niem. Antrieb; rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego napędzać ; zob. pędzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia źródła energii

Połączenia

rodzaj, źródło napędu
przeniesienie napędu
przeznaczony, służący, używany, wykorzystywany do napędu

Cytaty

Przeniesienie napędu odbywa się poprzez sekwencyjną skrzynię biegów Porsche Tiptronic, mającą również opcję w pełni automatyczną.

źródło: NKJP: (JUR): Peugeot 407, Dziennik Polski - Motoryzacja, 2003-11-30

Siłą napędową był sam właściciel, przede wszystkim nogi właściciela. [...] Były różne sposoby nadawania napędu i różne sposoby hamowania kółka.

źródło: NKJP: Tadeusz Różewicz: Dwie strony medalu, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napęd	napędy
D.	napędu	napędów
C.	napędowi	napędom
B.	napęd	napędy
N.	napędem	napędami
Ms.	napędzie	napędach
W.	napędzie	napędy

3. urządzenie

Definicja

urządzenie wprawiające w ruch pojazd lub maszynę

Pochodzenie

Prawdopodobnie kalka niem. Antrieb; rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego napędzać ; zob. pędzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Połączenia

napęd przedniej osi, wału sterującego; pojazdów, samochodów, samolotów

Cytaty

Napędy do tych bram składają się z silników, z reguły zintegrowanych z centralką sterującą, oraz szyny napędowej.

źródło: NKJP: Bramy na pilota, Dziennik Polski - Dom, 2003-01-21

Mała naprzód! Napęd elektryczny zamruczał cicho i przyjaźnie, jak wielki, przyczajony gdzieś na rufie okrętu senny tygrys. Radarzyści dokonujący namiarów na żelazne boje poprawili się w swoich fotelach.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napęd	napędy
D.	napędu	napędów
C.	napędowi	napędom
B.	napęd	napędy
N.	napędem	napędami
Ms.	napędzie	napędach
W.	napędzie	napędy

4. do płyt

Definicja

urządzenie elektroniczne w komputerze służące do odczytywania płyt, dysku, dyskietki

Pochodzenie

Prawdopodobnie kalka ang. drive; rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego napędzać ; zob. pędzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

napęd CD-ROM, CD-R, CD-RW, DVD
napęd dyskietek, płyt
instalować, podłączać napęd
wsadzić dyskietkę, płytę w napęd; wyposażony w napęd

Cytaty

Czytnik DVD swym wyglądem zewnętrznym do złudzenia przypomina napęd CD-ROM.

źródło: NKJP: Andrzej Pająk: Kino domowe najtaniej, 2000

Po uruchomieniu program natychmiast automatycznie skanuje napędy komputera, poszukując płyty Audio-CD. Jeżeli jej nie znajdzie, sygnalizuje, że należy taki krążek umieścić w odpowiednim napędzie.

źródło: NKJP: MW: Muzyka z dysku, Enter, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napęd	napędy
D.	napędu	napędów
C.	napędowi	napędom
B.	napęd	napędy
N.	napędem	napędami
Ms.	napędzie	napędach
W.	napędzie	napędy

5. u człowieka

Definicja

siła do działania

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego napędzać ; zob. pędzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

napęd do podejmowania czegoś, do pracy

Cytaty

Człowiek wręcz programowo powinien mieć w sobie odrobinę niedosytu, nawet być nieco rozeźlonym na los i ludzi, że coś mu w życiu umknęło. To daje napęd.

źródło: NKJP: Świeżość uczuć, Dziennik Polski, 2001-11-23

Jesteś w dobrej astrologicznej formie - dynamiczny, uporządkowany, pełen wiary w siebie i swoje możliwości. Grzejesz się w blasku przyjaźni, sympatii otoczenia, miłości i czułości. Zyskujesz napęd do podejmowania nowych inicjatyw zawodowych i wewnętrznego rozwoju.

źródło: NKJP: Jakub Ciećkiewicz: Dziennik Polski, 2002-02-09

- Pojadę do Polski... i po tygodniu tracę napęd. Wrócę tutaj - wyższy bieg sam mi wskakuje! - Ameryka świat zdobywa, bo światu podoba się amerykańskie szczęście!

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napęd	napędy
D.	napędu	napędów
C.	napędowi	napędom
B.	napęd	napędy
N.	napędem	napędami
Ms.	napędzie	napędach
W.	napędzie	napędy

Frazeologizmy

napęd optyczny

Data ostatniej modyfikacji: 22.01.2013