Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *gъnǫti
1. drzewa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | pochylać |
Połączenia
- wiatr giął; porywy wiatru gięły coś
- giąć trzciny, zboże
- giąć do ziemi
- giąć nisko
- giąć i łamać
Cytaty
Coraz silniejszy wiatr giął szczyty sosen, gwizdał w kratownicach wielkiej zjeżdżalni. źródło: KWSJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004 |
|
Aż przyszła woda, brunatnożółta, spieniona, bulgotała tak, jakby się gotowała. Wywracała płoty, gięła krzyże na cmentarzu, wyrywała okna z framug, darła asfalt. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Sławice obywatelskie, Gazeta Wyborcza, 1997-07-19/1997-07-20 |
|
Burza zaczęła tymczasem oddalać się, a tylko silne porywy wichru gięły jeszcze trzciny ku powierzchni wody. źródło: KWSJP: Piotr Korda: Wadera, 1968 |
|
Poryw wiatru giął żelbetowe słupy jak cienki drut. źródło: NKJP: Kilkanaście sekund piekła, Dziennik Polski - Podhale, 2001-05-31 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
gnę |
gniemy |
|||
2 os. |
gniesz |
gniecie |
|||
3 os. |
gnie |
gną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłem +(e)m giął |
gięłam +(e)m gięła |
gięłom +(e)m gięło |
gięliśmy +(e)śmy gięli |
gięłyśmy +(e)śmy gięły |
2 os. |
giąłeś +(e)ś giął |
gięłaś +(e)ś gięła |
gięłoś +(e)ś gięło |
gięliście +(e)ście gięli |
gięłyście +(e)ście gięły |
3 os. |
giął |
gięła |
gięło |
gięli |
gięły |
bezosobnik: gięto
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę giął będę giąć |
będę gięła będę giąć |
będę gięło będę giąć |
będziemy gięli będziemy giąć |
będziemy gięły będziemy giąć |
2 os. |
będziesz giął będziesz giąć |
będziesz gięła będziesz giąć |
będziesz gięło będziesz giąć |
będziecie gięli będziecie giąć |
będziecie gięły będziecie giąć |
3 os. |
będzie giął będzie giąć |
będzie gięła będzie giąć |
będzie gięło będzie giąć |
będą gięli będą giąć |
będą gięły będą giąć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
gnijmy |
|
2 os. |
gnij |
gnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłbym bym giął |
gięłabym bym gięła |
gięłobym bym gięło |
gięlibyśmy byśmy gięli |
gięłybyśmy byśmy gięły |
2 os. |
giąłbyś byś giął |
gięłabyś byś gięła |
gięłobyś byś gięło |
gięlibyście byście gięli |
gięłybyście byście gięły |
3 os. |
giąłby by giął |
gięłaby by gięła |
gięłoby by gięło |
gięliby by gięli |
gięłyby by gięły |
bezosobnik: gięto by
bezokolicznik: giąć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gnąc
gerundium: gięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | gięcie |
gięcia |
D. | gięcia |
gięć |
C. | gięciu |
gięciom |
B. | gięcie |
gięcia |
N. | gięciem |
gięciami |
Ms. | gięciu |
gięciach |
W. | gięcie |
gięcia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gnący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gnący |
gnący |
gnący |
gnące |
gnąca |
D. | gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącej |
C. | gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącej |
B. | gnącego |
gnącego |
gnący |
gnące |
gnącą |
N. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącą |
Ms. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gnący |
gnący |
gnące |
gnące |
D. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
C. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
B. | gnących |
gnących |
gnących |
gnące |
N. | gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
Ms. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gięty |
gięty |
gięty |
gięte |
gięta |
D. | giętego |
giętego |
giętego |
giętego |
giętej |
C. | giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętej |
B. | giętego |
giętego |
gięty |
gięte |
giętą |
N. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętą |
Ms. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gięci |
gięci |
gięte |
gięte |
D. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
C. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
B. | giętych |
giętych |
giętych |
gięte |
N. | giętymi |
giętymi |
giętymi |
giętymi |
Ms. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
odpowiednik aspektowy: zgiąć
Składnia
+ | giąć | + |
CO
|
2. blachę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- giąć blachę, rury
- giąć w palcach, w ręku
- giąć na gorąco, na zimno
- giąć i łamać
- gięty metal; gięta blacha, sklejka, wiklina; gięte drewno, drzewo, szkło, żelazo; gięte pręty, profile
Cytaty
Zbrojarze gięli stalowe pręty na stołach z szorstkich desek. źródło: KWSJP: Romuald Cabaj: Trzebienie lasu, 1967 |
|
W istocie podkładów nie ma wcale, wszystko to ledwie się trzyma na ósemkach ręcznie giętych z grubego drutu, skręconych śrubami. źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Skaza, 2006 |
|
Co było najtrudniejsze? Gięcie dębowych i sosnowych desek na kadłub. źródło: KWSJP: Joanna Forysiak: Popłyną do papieża, 2006, prasa |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
gnę |
gniemy |
|||
2 os. |
gniesz |
gniecie |
|||
3 os. |
gnie |
gną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłem +(e)m giął |
gięłam +(e)m gięła |
gięłom +(e)m gięło |
gięliśmy +(e)śmy gięli |
gięłyśmy +(e)śmy gięły |
2 os. |
giąłeś +(e)ś giął |
gięłaś +(e)ś gięła |
gięłoś +(e)ś gięło |
gięliście +(e)ście gięli |
gięłyście +(e)ście gięły |
3 os. |
giął |
gięła |
gięło |
gięli |
gięły |
bezosobnik: gięto
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę giął będę giąć |
będę gięła będę giąć |
będę gięło będę giąć |
będziemy gięli będziemy giąć |
będziemy gięły będziemy giąć |
2 os. |
będziesz giął będziesz giąć |
będziesz gięła będziesz giąć |
będziesz gięło będziesz giąć |
będziecie gięli będziecie giąć |
będziecie gięły będziecie giąć |
3 os. |
będzie giął będzie giąć |
będzie gięła będzie giąć |
będzie gięło będzie giąć |
będą gięli będą giąć |
będą gięły będą giąć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
gnijmy |
|
2 os. |
gnij |
gnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłbym bym giął |
gięłabym bym gięła |
gięłobym bym gięło |
gięlibyśmy byśmy gięli |
gięłybyśmy byśmy gięły |
2 os. |
giąłbyś byś giął |
gięłabyś byś gięła |
gięłobyś byś gięło |
gięlibyście byście gięli |
gięłybyście byście gięły |
3 os. |
giąłby by giął |
gięłaby by gięła |
gięłoby by gięło |
gięliby by gięli |
gięłyby by gięły |
bezosobnik: gięto by
bezokolicznik: giąć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gnąc
gerundium: gięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | gięcie |
gięcia |
D. | gięcia |
gięć |
C. | gięciu |
gięciom |
B. | gięcie |
gięcia |
N. | gięciem |
gięciami |
Ms. | gięciu |
gięciach |
W. | gięcie |
gięcia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gnący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gnący |
gnący |
gnący |
gnące |
gnąca |
D. | gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącej |
C. | gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącej |
B. | gnącego |
gnącego |
gnący |
gnące |
gnącą |
N. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącą |
Ms. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gnący |
gnący |
gnące |
gnące |
D. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
C. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
B. | gnących |
gnących |
gnących |
gnące |
N. | gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
Ms. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gięty |
gięty |
gięty |
gięte |
gięta |
D. | giętego |
giętego |
giętego |
giętego |
giętej |
C. | giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętej |
B. | giętego |
giętego |
gięty |
gięte |
giętą |
N. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętą |
Ms. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gięci |
gięci |
gięte |
gięte |
D. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
C. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
B. | giętych |
giętych |
giętych |
gięte |
N. | giętymi |
giętymi |
giętymi |
giętymi |
Ms. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
odpowiednik aspektowy: wygiąć
Składnia
+ | giąć | + |
CO
|
3. plecy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zginać |
Połączenia
- giąć kark, plecy
Cytaty
Żyje chłop, dzień i noc gnie kark nad sochą, je tyle, żeby nie umrzeć, wszystko idzie na podatki, dla cara, popa i pana. źródło: NKJP: Br. Wiernik: Rzeka popłynęła w górę, 1950, prasa |
|
Od świtu do nocy bez świąt i dni wolnych gięli plecy miejscowi chłopi na jaśniepańskiej ziemi. źródło: NKJP: Piotr Lipiński: Pociąg przyjaźni do Lenino, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1998-11-13/1998-11-14 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
gnę |
gniemy |
|||
2 os. |
gniesz |
gniecie |
|||
3 os. |
gnie |
gną |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłem +(e)m giął |
gięłam +(e)m gięła |
gięłom +(e)m gięło |
gięliśmy +(e)śmy gięli |
gięłyśmy +(e)śmy gięły |
2 os. |
giąłeś +(e)ś giął |
gięłaś +(e)ś gięła |
gięłoś +(e)ś gięło |
gięliście +(e)ście gięli |
gięłyście +(e)ście gięły |
3 os. |
giął |
gięła |
gięło |
gięli |
gięły |
bezosobnik: gięto
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę giął będę giąć |
będę gięła będę giąć |
będę gięło będę giąć |
będziemy gięli będziemy giąć |
będziemy gięły będziemy giąć |
2 os. |
będziesz giął będziesz giąć |
będziesz gięła będziesz giąć |
będziesz gięło będziesz giąć |
będziecie gięli będziecie giąć |
będziecie gięły będziecie giąć |
3 os. |
będzie giął będzie giąć |
będzie gięła będzie giąć |
będzie gięło będzie giąć |
będą gięli będą giąć |
będą gięły będą giąć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
gnijmy |
|
2 os. |
gnij |
gnijcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
giąłbym bym giął |
gięłabym bym gięła |
gięłobym bym gięło |
gięlibyśmy byśmy gięli |
gięłybyśmy byśmy gięły |
2 os. |
giąłbyś byś giął |
gięłabyś byś gięła |
gięłobyś byś gięło |
gięlibyście byście gięli |
gięłybyście byście gięły |
3 os. |
giąłby by giął |
gięłaby by gięła |
gięłoby by gięło |
gięliby by gięli |
gięłyby by gięły |
bezosobnik: gięto by
bezokolicznik: giąć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gnąc
gerundium: gięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | gięcie |
gięcia |
D. | gięcia |
gięć |
C. | gięciu |
gięciom |
B. | gięcie |
gięcia |
N. | gięciem |
gięciami |
Ms. | gięciu |
gięciach |
W. | gięcie |
gięcia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gnący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gnący |
gnący |
gnący |
gnące |
gnąca |
D. | gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącego |
gnącej |
C. | gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącemu |
gnącej |
B. | gnącego |
gnącego |
gnący |
gnące |
gnącą |
N. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącą |
Ms. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gnący |
gnący |
gnące |
gnące |
D. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
C. | gnącym |
gnącym |
gnącym |
gnącym |
B. | gnących |
gnących |
gnących |
gnące |
N. | gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
gnącymi |
Ms. | gnących |
gnących |
gnących |
gnących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gięty
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | gięty |
gięty |
gięty |
gięte |
gięta |
D. | giętego |
giętego |
giętego |
giętego |
giętej |
C. | giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętemu |
giętej |
B. | giętego |
giętego |
gięty |
gięte |
giętą |
N. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętą |
Ms. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
giętej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | gięci |
gięci |
gięte |
gięte |
D. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
C. | giętym |
giętym |
giętym |
giętym |
B. | giętych |
giętych |
giętych |
gięte |
N. | giętymi |
giętymi |
giętymi |
giętymi |
Ms. | giętych |
giętych |
giętych |
giętych |
Składnia
Rzosobowy | + | giąć | + |
CO
|