UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozluźnić się

Chronologizacja

1894, SJPDor
1912, SJPWar

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozluźnię się	rozluźnimy się
2 os.	rozluźnisz się	rozluźnicie się
3 os.	rozluźni się	rozluźnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozluźniłem się +(e)m się rozluźnił	rozluźniłam się +(e)m się rozluźniła	rozluźniłom się +(e)m się rozluźniło	rozluźniliśmy się +(e)śmy się rozluźnili	rozluźniłyśmy się +(e)śmy się rozluźniły
2 os.	rozluźniłeś się +(e)ś się rozluźnił	rozluźniłaś się +(e)ś się rozluźniła	rozluźniłoś się +(e)ś się rozluźniło	rozluźniliście się +(e)ście się rozluźnili	rozluźniłyście się +(e)ście się rozluźniły
3 os.	rozluźnił się	rozluźniła się	rozluźniło się	rozluźnili się	rozluźniły się

bezosobnik: rozluźniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozluźnijmy się
2 os.	rozluźnij się	rozluźnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozluźniłbym się bym się rozluźnił	rozluźniłabym się bym się rozluźniła	rozluźniłobym się bym się rozluźniło	rozluźnilibyśmy się byśmy się rozluźnili	rozluźniłybyśmy się byśmy się rozluźniły
2 os.	rozluźniłbyś się byś się rozluźnił	rozluźniłabyś się byś się rozluźniła	rozluźniłobyś się byś się rozluźniło	rozluźnilibyście się byście się rozluźnili	rozluźniłybyście się byście się rozluźniły
3 os.	rozluźniłby się by się rozluźnił	rozluźniłaby się by się rozluźniła	rozluźniłoby się by się rozluźniło	rozluźniliby się by się rozluźnili	rozluźniłyby się by się rozluźniły

bezosobnik: rozluźniono by się

bezokolicznik: rozluźnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozluźniwszy się

gerundium: rozluźnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozluźnienie się	rozluźnienia się
D.	rozluźnienia się	rozluźnień się
C.	rozluźnieniu się	rozluźnieniom się
B.	rozluźnienie się	rozluźnienia się
N.	rozluźnieniem się	rozluźnieniami się
Ms.	rozluźnieniu się	rozluźnieniach się
W.	rozluźnienie się	rozluźnienia się

odpowiednik aspektowy: rozluźniać się

Pochodzenie

Od: luz

1. o mięśniach

Definicja

stać się mniej napiętym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	odprężyć się
	antonimy:	napiąć się, naprężyć się

Połączenia

ciało rozluźniło się; mięśnie rozluźniły się

Cytaty

	Mięśnie Karli najpierw rozluźnią się. Potem Karla będzie oszołomiona niczym po narkozie. źródło: NKJP: Kazimierz Sikorski: Zastrzyk śmierci, Super Express, 1998
	Ramiona przestały łomotać o ziemię, całe ciało rozluźniło się. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000
	Napięte do granic wytrzymałości mięśnie rozluźniły się i zwiotczały. źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005
	Twarz miało spokojną, ręce, napięte poprzednio, rozluźniły się i leżały swobodnie wzdłuż ciała. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

2. o krawacie

Definicja

stać się mniej zaciśniętym wokół czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

zacisnąć się

Połączenia

krawat rozluźnił się; opaska, pętla rozluźniła się

Cytaty

Zaczął pękać jego sztywny kostium, rozluźnił się duszący szyję krawat, ulotnił sztuczny sposób mówienia.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992

Pomoc lewej stopy, wolnej od ucisku, którą starałem się wypchnąć zatrzask spod szelki, okazała się skuteczna. Pętla rozluźniła się i runąłem w dół.

źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki-Iranek: Powołanie i przeznaczenie: wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004

3. o uścisku

Definicja

stracić na sile lub na intensywności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

chwyt, uścisk rozluźnił się

Cytaty

Malarz wciąż jeszcze tkwił w miejscu, lecz był tak zaszokowany, że z wolna ucisk jego dłoni na ustach Joli rozluźnił się.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Jego chwyt rozluźnił się, a ręce opadły.

źródło: Internet: libros.am/book/read/id

4. psychicznie

Definicja

zacząć zachowywać się swobodniej niż dotychczas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odprężyć się

Połączenia

rozluźnić się po alkoholu
rozluźnić się psychicznie, wewnętrznie; nieco, trochę
chcieć rozluźnić się; można rozluźnić się
rozluźnić się i odstresować się; odetchnąć i rozluźnić się

Cytaty

	Przepuścić przez siebie ten strumień. Rozluźnić się. Niech odpadną maski, gorsety, pancerze. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976
	Zgromadzeni za stołem ewangelicy rozluźnili się trochę, jęli spoglądać na siebie z uznaniem i uśmiechali się z dumą. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści, 2006
	- Co się z tobą dzieje, rozluźnij się - prosi bezskutecznie. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000
	Kiedy rozluźniliśmy się po dokonaniu służbowych czynności, spytałem pańskiego wuja, czy dobrze znał Halinę Mentiroso. źródło: NKJP: Katarzyna Pisarzewska: Koncert łgarzy, 2009
	Dzieci krzywdzone opisywane są często jako niezdolne do rozluźnienia się, bez poczucia humoru, krnąbrne, przyjmujące postawę zimnego wyczekiwania lub wzmożonej czujności. źródło: NKJP: Krystyna Żuławnik-Rusnak: Agresywne zachowania dzieci – wpływ rodziny, Wychowawca nr 123, 2003

5. o atmosferze

Definicja

pozwolić na bardziej swobodne zachowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

atmosfera, sytuacja rozluźniła się

Cytaty

Atmosfera w obozie rozluźniła się nieco. Gryząc suchary i suszone mięso, żołnierze zbierali się w grupki i pogadywali cicho.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Po kilku minutach sytuacja rozluźniła się, a cytat stał się najbardziej rozpoznawalnym hasłem mimo wszystko spokojnej grupy.

źródło: Internet: pl.my-little-fandom-polska.wikia.com

6. o stosunkach

Definicja

utracić dawną bliskość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

antonimy:

zacieśnić się

Połączenia

kontakty, stosunki, więzi rozluźniły się

Cytaty

	Kontakty z ludźmi, z którymi kiedyś się przyjaźnił, rozluźniły się. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992
	Niektóre z ówczesnych przyjaźni rozluźniły się, niektóre w ogóle znikły, ale zdjęcie z naszego ślubu stanowi nadal czułą pamiątkę. źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001
	Jeśli nie rozluźni się jego związek z matką i siostrą, nie będzie miejsca dla żony. źródło: NKJP: Facet nie do wyjścia, Cosmopolitan nr 07, 2000
	Dodatkową trudnością w młodzieńczych konfliktach uczuciowych jest rozluźnienie się więzi dzieci i rodziców, podziw dla autorytetu rówieśników i zgodny wniosek nastolatków płci męskiej i żeńskiej, że starsi nic nie rozumieją i na niczym się nie znają. źródło: NKJP: Michalina Wisłocka: Sztuka kochania, 2009

7. o normach

Definicja

stać się mniej surowym niż dotychczas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego

Połączenia

dyscyplina, kontrola, polityka rozluźniła się; normy, rygory rozluźniły się

Cytaty

Po powrocie, w latach siedemdziesiątych, rozluźniły się normy.

źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Rozluźniły się jednak pewne przepisy, dlatego postanowiliśmy nie odkładać decyzji o dokonaniu tych organizacyjnych zmian na potem.

źródło: NKJP: Monika Zdobylak: Dla najlepszych, Gazeta Wrocławska, 2003-03-07

8. o pomieszczeniu

Definicja

stać się mniej zatłoczonym niż dotychczas

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

sala rozluźniła się
rozluźniło się na ulicy
rozluźniło się w mieście

Cytaty

Rozluźnią się cele w dotychczasowych więzieniach, damy pracę kadrze wojska skazanej na bezrobocie.

źródło: NKJP: Jarosław Rybak: Więźniowie do koszar, Trybuna Śląska, 2001-05-10

Kiedy w centrum powstaną parkingi wielopoziomowe, z pewnością rozluźni się i na Kiełbaśniczej.

źródło: NKJP: Elżbieta Guzowska: Pod hotele przy ul. Kiełbaśniczej z trudem podjeżdżają autokary, Gazeta Wrocławska nr 28/07, 1999

Zawrócił i przeciskając się przez napierających zewsząd ludzi, powędrował w stronę swojego mieszkania. Za Nowogrodzką rozluźniło się nieco.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003

Składnia

rozluźnić się

GDZIE

Data ostatniej modyfikacji: 22.06.2016