UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uwolnić się

Chronologizacja

SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. wolny

1. z rąk porywaczy

Definicja

odzyskać wolność, będąc przedtem przetrzymywanym pod przymusem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:

oswobodzić się

Połączenia

uwolnić się z niewoli; z rąk oprawców/ porywaczy

Cytaty

	Porywacze nie pojawili się. Detektywowi przekazano informację, że W. uwolnił się z rąk porywaczy. źródło: NKJP: Wydział pościgow, Dziennik Polski, 2001-01-19
	Był agentem Watykanu zanim sam nie został chrześcijaninem i nie uwolnił się z niewoli Rzymu. źródło: NKJP: Internet
	Kobieta, której nie stać na rozwód, nie uwolni się z powodu separacji od męża maltretującego ją i dzieci. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.12.1998
	W tym procesie nie oceniamy, czy Waldemar Chrostowski to przyjaciel księdza Jerzego, który bohatersko uwolnił się z rąk oprawców i wyskoczył z samochodu, czy to cyniczny agent SB w środowisku kapłana, wykorzystany w okrutnej zbrodni. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwolnię się	uwolnimy się
2 os.	uwolnisz się	uwolnicie się
3 os.	uwolni się	uwolnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłem się +(e)m się uwolnił	uwolniłam się +(e)m się uwolniła	uwolniłom się +(e)m się uwolniło	uwolniliśmy się +(e)śmy się uwolnili	uwolniłyśmy się +(e)śmy się uwolniły
2 os.	uwolniłeś się +(e)ś się uwolnił	uwolniłaś się +(e)ś się uwolniła	uwolniłoś się +(e)ś się uwolniło	uwolniliście się +(e)ście się uwolnili	uwolniłyście się +(e)ście się uwolniły
3 os.	uwolnił się	uwolniła się	uwolniło się	uwolnili się	uwolniły się

bezosobnik: uwolniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwolnijmy się
2 os.	uwolnij się	uwolnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłbym się bym się uwolnił	uwolniłabym się bym się uwolniła	uwolniłobym się bym się uwolniło	uwolnilibyśmy się byśmy się uwolnili	uwolniłybyśmy się byśmy się uwolniły
2 os.	uwolniłbyś się byś się uwolnił	uwolniłabyś się byś się uwolniła	uwolniłobyś się byś się uwolniło	uwolnilibyście się byście się uwolnili	uwolniłybyście się byście się uwolniły
3 os.	uwolniłby się by się uwolnił	uwolniłaby się by się uwolniła	uwolniłoby się by się uwolniło	uwolniliby się by się uwolnili	uwolniłyby się by się uwolniły

bezosobnik: uwolniono by się

bezokolicznik: uwolnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy się

gerundium: uwolnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwolnienie się	uwolnienia się
D.	uwolnienia się	uwolnień się
C.	uwolnieniu się	uwolnieniom się
B.	uwolnienie się	uwolnienia się
N.	uwolnieniem się	uwolnieniami się
Ms.	uwolnieniu się	uwolnieniach się
W.	uwolnienie się	uwolnienia się

Składnia

Rz_osobowy

uwolnić się

(z CZEGO)

2. z objęć

Definicja

oswobodzić się z czegoś, co uniemożliwia swobodny ruch

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

oswobodzić się

Połączenia

mężczyzna; ptak (nie) uwolnił się; pokrzywdzona uwolniła się; zwierzę uwolniło się; poszkodowani uwolnili się
uwolnić się z pułapki; z kajdanków, z pasów, z więzów; z obroży; z objęć, z uścisku; z piwniczki, z wieży; z chaszczy

Cytaty

	Zacząłem się szarpać, ale gwóźdź nie puszczał. Rękaw już na dobre odpruł się od koszuli, nie mogłem jednak wyciągnąć ręki z materiału. Dobiegł mnie dźwięk metalu obijającego się o cegłę. Odwróciłem głowę, jednocześnie próbując uwolnić się z pułapki. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008
	Nie puszczała jego dłoni, a on także nie myślał o uwolnieniu się z uścisku drobnych, chłodnych palców. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia: 2008
	[...] będąc u znajomych na osiedlu mieszkaniowym na Starowiejskiej zauważyliśmy uwięzioną jaskółkę między płytami na ścianie jednego z budynków. Ptak ten nie mógł się uwolnić [...]. źródło: NKJP: Ryszard Kondrat: List do Redakcji, Nowiny Raciborskie, 2002-07-31
	Skrępowali pokrzywdzoną poprzez oklejenie rąk i nóg taśmą samoprzylepną. Następnie oddalili się z miejsca przestępstwa. Pokrzywdzonej udało się uwolnić i powiadomić policję. źródło: NKJP: ST: PRZESTĘPCY NIE PRZEBIERAJĄ W ŚRODKACH, Nakielski Czas, 2002-09-25
	Mężczyzna był „trudnym” pacjentem. Do tego stopnia, że musiał zostać przywiązany do łóżka. Niestety, pod nieobecność personelu uwolnił się z pasów i wyskoczył przez okno na trzecim piętrze [...], co skończyło się śmiercią na miejscu. źródło: NKJP: R.Nadaj: Prokuratura wyjaśnia okoliczności śmierci pacjenta, Tygodnik Ciechanowski, 2006-06-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwolnię się	uwolnimy się
2 os.	uwolnisz się	uwolnicie się
3 os.	uwolni się	uwolnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłem się +(e)m się uwolnił	uwolniłam się +(e)m się uwolniła	uwolniłom się +(e)m się uwolniło	uwolniliśmy się +(e)śmy się uwolnili	uwolniłyśmy się +(e)śmy się uwolniły
2 os.	uwolniłeś się +(e)ś się uwolnił	uwolniłaś się +(e)ś się uwolniła	uwolniłoś się +(e)ś się uwolniło	uwolniliście się +(e)ście się uwolnili	uwolniłyście się +(e)ście się uwolniły
3 os.	uwolnił się	uwolniła się	uwolniło się	uwolnili się	uwolniły się

bezosobnik: uwolniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwolnijmy się
2 os.	uwolnij się	uwolnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłbym się bym się uwolnił	uwolniłabym się bym się uwolniła	uwolniłobym się bym się uwolniło	uwolnilibyśmy się byśmy się uwolnili	uwolniłybyśmy się byśmy się uwolniły
2 os.	uwolniłbyś się byś się uwolnił	uwolniłabyś się byś się uwolniła	uwolniłobyś się byś się uwolniło	uwolnilibyście się byście się uwolnili	uwolniłybyście się byście się uwolniły
3 os.	uwolniłby się by się uwolnił	uwolniłaby się by się uwolniła	uwolniłoby się by się uwolniło	uwolniliby się by się uwolnili	uwolniłyby się by się uwolniły

bezosobnik: uwolniono by się

bezokolicznik: uwolnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy się

gerundium: uwolnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwolnienie się	uwolnienia się
D.	uwolnienia się	uwolnień się
C.	uwolnieniu się	uwolnieniom się
B.	uwolnienie się	uwolnienia się
N.	uwolnieniem się	uwolnieniami się
Ms.	uwolnieniu się	uwolnieniach się
W.	uwolnienie się	uwolnienia się

odpowiednik aspektowy: uwalniać się

Składnia

Rz_żywotny

uwolnić się

z CZEGO

3. od nałogu

Definicja

pozbyć się czegoś nieprzyjemnego lub niepożądanego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

uwolnić się od nałogu, od uzależnienia; od przeszłości; od ciężaru historii; od wspomnień; od palenia papierosów; od cierpień; od negatywnych uczuć; od wątpliwości; od obaw, od strachu; od ataków depresji; od stresu; od rutyny; od trosk; od dyskryminacji; od kompleksów; od skrępowania, od wstydu, od zawstydzenia; od oskarżeń, od podejrzeń, od zarzutów

Cytaty

	Musisz uwolnić się od strachu. źródło: NKJP: Remigiusz Grzela: Bądź moim Bogiem, 2007
	Widzisz, dla mnie bardzo ważna była ta książka, pozwoliła mi się uwolnić od poczucia jednostronności, jakie odczuwałam w wyrażaniu siebie na planie filmowym. źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005
	Żydzi przyjmowali nową wiarę, aby uwolnić się od dyskryminacji, móc wykonywać swój zawód, zarabiać pieniądze. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
	Łatwiej uwolnisz się od prokuratorskich niż sąsiedzkich oskarżeń, od wielkich zarzutów niż przydomowych domniemań. źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008
	Uwolniłem się [...] od palenia papierosów. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Wbrew słabości , Nowiny Raciborskie, 2005-07-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwolnię się	uwolnimy się
2 os.	uwolnisz się	uwolnicie się
3 os.	uwolni się	uwolnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłem się +(e)m się uwolnił	uwolniłam się +(e)m się uwolniła	uwolniłom się +(e)m się uwolniło	uwolniliśmy się +(e)śmy się uwolnili	uwolniłyśmy się +(e)śmy się uwolniły
2 os.	uwolniłeś się +(e)ś się uwolnił	uwolniłaś się +(e)ś się uwolniła	uwolniłoś się +(e)ś się uwolniło	uwolniliście się +(e)ście się uwolnili	uwolniłyście się +(e)ście się uwolniły
3 os.	uwolnił się	uwolniła się	uwolniło się	uwolnili się	uwolniły się

bezosobnik: uwolniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwolnijmy się
2 os.	uwolnij się	uwolnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłbym się bym się uwolnił	uwolniłabym się bym się uwolniła	uwolniłobym się bym się uwolniło	uwolnilibyśmy się byśmy się uwolnili	uwolniłybyśmy się byśmy się uwolniły
2 os.	uwolniłbyś się byś się uwolnił	uwolniłabyś się byś się uwolniła	uwolniłobyś się byś się uwolniło	uwolnilibyście się byście się uwolnili	uwolniłybyście się byście się uwolniły
3 os.	uwolniłby się by się uwolnił	uwolniłaby się by się uwolniła	uwolniłoby się by się uwolniło	uwolniliby się by się uwolnili	uwolniłyby się by się uwolniły

bezosobnik: uwolniono by się

bezokolicznik: uwolnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy się

gerundium: uwolnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwolnienie się	uwolnienia się
D.	uwolnienia się	uwolnień się
C.	uwolnieniu się	uwolnieniom się
B.	uwolnienie się	uwolnienia się
N.	uwolnieniem się	uwolnieniami się
Ms.	uwolnieniu się	uwolnieniach się
W.	uwolnienie się	uwolnienia się

odpowiednik aspektowy: uwalniać się

Składnia

Rz_osobowy

uwolnić się

od CZEGO

4. od obowiązków

Definicja

spowodować, że nie dotyczą danej osoby określone obciążenia albo obowiązki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

uwolnić się od obciążeń, od (zawodowych) obowiązków, od odpowiedzialności; od przepisów

Cytaty

	Mój mąż uwolnił się od swoich zawodowych obowiązków, związanych z jakimś przyszłym niemieckim projektem filmowym, i jutro jedziemy do Włoch! źródło: NKJP: Krystyna Janda: www.małpa.pl, 2004
	[...] to świetna okazja, żeby, stosując taką [...] prawną sztuczkę, uwolnić się od przyjętych wcześniej obciążeń. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.03.2000
	Tylko państwo, które uwolni się od załatwiania spraw szczegółowych, które lepiej mogą być rozwiązywane w powiecie i gminie, może skutecznie zarządzać. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.04.1998
	[...] często w budynkach zakładowych mieszkają osoby, które nie są już pracownikami albo nigdy nimi nie były. Stworzenie podstaw prawnych do uwolnienia się zakładów pracy od tych obciążeń, od majątku nieprodukcyjnego, jest nieodzowne. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.08.1994
	W celu uwolnienia się od tej odpowiedzialności dłużnik musi wykazać, że szkoda powstała bez jego winy, czyli wskutek siły wyższej lub przypadku. źródło: NKJP: Wojciech Dajczak, Tomasz Giaro, Franciszek Longchamps de Berier: Prawo rzymskie U podstaw prawa prywatnego, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwolnię się	uwolnimy się
2 os.	uwolnisz się	uwolnicie się
3 os.	uwolni się	uwolnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłem się +(e)m się uwolnił	uwolniłam się +(e)m się uwolniła	uwolniłom się +(e)m się uwolniło	uwolniliśmy się +(e)śmy się uwolnili	uwolniłyśmy się +(e)śmy się uwolniły
2 os.	uwolniłeś się +(e)ś się uwolnił	uwolniłaś się +(e)ś się uwolniła	uwolniłoś się +(e)ś się uwolniło	uwolniliście się +(e)ście się uwolnili	uwolniłyście się +(e)ście się uwolniły
3 os.	uwolnił się	uwolniła się	uwolniło się	uwolnili się	uwolniły się

bezosobnik: uwolniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwolnijmy się
2 os.	uwolnij się	uwolnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłbym się bym się uwolnił	uwolniłabym się bym się uwolniła	uwolniłobym się bym się uwolniło	uwolnilibyśmy się byśmy się uwolnili	uwolniłybyśmy się byśmy się uwolniły
2 os.	uwolniłbyś się byś się uwolnił	uwolniłabyś się byś się uwolniła	uwolniłobyś się byś się uwolniło	uwolnilibyście się byście się uwolnili	uwolniłybyście się byście się uwolniły
3 os.	uwolniłby się by się uwolnił	uwolniłaby się by się uwolniła	uwolniłoby się by się uwolniło	uwolniliby się by się uwolnili	uwolniłyby się by się uwolniły

bezosobnik: uwolniono by się

bezokolicznik: uwolnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy się

gerundium: uwolnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwolnienie się	uwolnienia się
D.	uwolnienia się	uwolnień się
C.	uwolnieniu się	uwolnieniom się
B.	uwolnienie się	uwolnienia się
N.	uwolnieniem się	uwolnieniami się
Ms.	uwolnieniu się	uwolnieniach się
W.	uwolnienie się	uwolnienia się

Składnia

Rz_osobowy

uwolnić się

od CZEGO

5. do atmosfery

Definicja

zacząć niezależnie funkcjonować, wyodrębniając się z jakiejś wcześniej istniejącej całości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

metan; chrom, ołów, cynk uwolnił się; toksyczne substancje; włókna azbestowe; jony wapnia uwolniły się
uwolnić się do atmosfery
uwolnić się w wodzie
uwolnić się ze skał

Cytaty

	Podczas tąpnięcia metan uwolnił się ze skał, wyparł powietrze. źródło: NKJP: Józef Krzyk, Tomasz Tosza, Iwona Dudzik, Marek Dreszer, Ja Jaworska: Ściana numer 303, Gazeta Wyborcza, 1996-12-23
	[...] azbest jest groźny jeśli uwolni się z płyt w postaci pyłu lub włókien mogących być wchłoniętymi przez ludzi. źródło: NKJP: (waw): Cieplej i taniej, Nowiny Raciborskie, 2006-07-05
	Rosja dokonała [...] zniszczenia 20 rakiet międzykontynentalnych. Zostały one odpalone z okrętów podwodnych i spadły do Morza Barentsa. Moskiewski dziennik „Kommersant Daily” obawiał się, że podczas likwidacji rakiet uwolni się wiele ton toksycznych substancji, z których część może dotrzeć nad kraje nordyckie. źródło: NKJP: m.w.: Duma żąda wyjaśnień, prasa, 1997
	[...] wprowadzenie analizowanych kompostów do gleb spowoduje uwolnienie się w pierwszej kolejności chromu, ołowiu, cynku i miedzi, związanych głównie we frakcji wymiennej (I), węglanowej (II) oraz z tlenkami żelaza i manganu (III). źródło: NKJP: Czesława Rosik-Dulewska: Podstawy gospodarki odpadami, 1999
	Szkodliwość azbestu polega na uwalnianiu się jego cząstek do powietrza. W rurach wodociągowych nie stanowi natomiast żadnego zagrożenia, nawet jeśli w wodzie uwolnią się jakieś włókna azbestowe. źródło: NKJP: (mab): Pijmy bez obaw..., Dziennik Polski, 2002-07-31

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwolnię się	uwolnimy się
2 os.	uwolnisz się	uwolnicie się
3 os.	uwolni się	uwolnią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłem się +(e)m się uwolnił	uwolniłam się +(e)m się uwolniła	uwolniłom się +(e)m się uwolniło	uwolniliśmy się +(e)śmy się uwolnili	uwolniłyśmy się +(e)śmy się uwolniły
2 os.	uwolniłeś się +(e)ś się uwolnił	uwolniłaś się +(e)ś się uwolniła	uwolniłoś się +(e)ś się uwolniło	uwolniliście się +(e)ście się uwolnili	uwolniłyście się +(e)ście się uwolniły
3 os.	uwolnił się	uwolniła się	uwolniło się	uwolnili się	uwolniły się

bezosobnik: uwolniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwolnijmy się
2 os.	uwolnij się	uwolnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwolniłbym się bym się uwolnił	uwolniłabym się bym się uwolniła	uwolniłobym się bym się uwolniło	uwolnilibyśmy się byśmy się uwolnili	uwolniłybyśmy się byśmy się uwolniły
2 os.	uwolniłbyś się byś się uwolnił	uwolniłabyś się byś się uwolniła	uwolniłobyś się byś się uwolniło	uwolnilibyście się byście się uwolnili	uwolniłybyście się byście się uwolniły
3 os.	uwolniłby się by się uwolnił	uwolniłaby się by się uwolniła	uwolniłoby się by się uwolniło	uwolniliby się by się uwolnili	uwolniłyby się by się uwolniły

bezosobnik: uwolniono by się

bezokolicznik: uwolnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy się

gerundium: uwolnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwolnienie się	uwolnienia się
D.	uwolnienia się	uwolnień się
C.	uwolnieniu się	uwolnieniom się
B.	uwolnienie się	uwolnienia się
N.	uwolnieniem się	uwolnieniami się
Ms.	uwolnieniu się	uwolnieniach się
W.	uwolnienie się	uwolnienia się

odpowiednik aspektowy: uwalniać się

Data ostatniej modyfikacji: 07.10.2011