Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. przebaczyć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | odpuszczać, wybaczać |
Połączenia
- Bóg, Chrystus, ojciec, matka przebacza
- przebaczać bliźniemu, dziecku, grzesznikowi, mężowi, mordercy, rodzicom, sprawcy, wrogowi, żonie
- przebaczać grzech, przewinienie, winę, zdradę
Cytaty
Florentynka westchnęła głęboko. - Przebaczam mu. I on, i ja jesteśmy starzy, po co mamy się kłócić - powiedziała cicho. źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996 |
|
Melania, dobry samarytanin, poszła na pogrzeb i płakała, przebaczając mu wszystkie winy. źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
Przebaczam moim rodzicom, że mnie tłamsili. źródło: KWSJP: Katarzyna Ostrowska: Jak osiągnąć sukces w świecie ducha i materii, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przebaczam |
przebaczamy |
|||
2 os. |
przebaczasz |
przebaczacie |
|||
3 os. |
przebacza |
przebaczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przebaczałem +(e)m przebaczał |
przebaczałam +(e)m przebaczała |
przebaczałom +(e)m przebaczało |
przebaczaliśmy +(e)śmy przebaczali |
przebaczałyśmy +(e)śmy przebaczały |
2 os. |
przebaczałeś +(e)ś przebaczał |
przebaczałaś +(e)ś przebaczała |
przebaczałoś +(e)ś przebaczało |
przebaczaliście +(e)ście przebaczali |
przebaczałyście +(e)ście przebaczały |
3 os. |
przebaczał |
przebaczała |
przebaczało |
przebaczali |
przebaczały |
bezosobnik: przebaczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przebaczał będę przebaczać |
będę przebaczała będę przebaczać |
będę przebaczało będę przebaczać |
będziemy przebaczali będziemy przebaczać |
będziemy przebaczały będziemy przebaczać |
2 os. |
będziesz przebaczał będziesz przebaczać |
będziesz przebaczała będziesz przebaczać |
będziesz przebaczało będziesz przebaczać |
będziecie przebaczali będziecie przebaczać |
będziecie przebaczały będziecie przebaczać |
3 os. |
będzie przebaczał będzie przebaczać |
będzie przebaczała będzie przebaczać |
będzie przebaczało będzie przebaczać |
będą przebaczali będą przebaczać |
będą przebaczały będą przebaczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przebaczajmy |
|
2 os. |
przebaczaj |
przebaczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przebaczałbym bym przebaczał |
przebaczałabym bym przebaczała |
przebaczałobym bym przebaczało |
przebaczalibyśmy byśmy przebaczali |
przebaczałybyśmy byśmy przebaczały |
2 os. |
przebaczałbyś byś przebaczał |
przebaczałabyś byś przebaczała |
przebaczałobyś byś przebaczało |
przebaczalibyście byście przebaczali |
przebaczałybyście byście przebaczały |
3 os. |
przebaczałby by przebaczał |
przebaczałaby by przebaczała |
przebaczałoby by przebaczało |
przebaczaliby by przebaczali |
przebaczałyby by przebaczały |
bezosobnik: przebaczano by
bezokolicznik: przebaczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przebaczając
gerundium: przebaczanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przebaczanie |
przebaczania |
D. | przebaczania |
przebaczań |
C. | przebaczaniu |
przebaczaniom |
B. | przebaczanie |
przebaczania |
N. | przebaczaniem |
przebaczaniami |
Ms. | przebaczaniu |
przebaczaniach |
W. | przebaczanie |
przebaczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przebaczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przebaczający |
przebaczający |
przebaczający |
przebaczające |
przebaczająca |
D. | przebaczającego |
przebaczającego |
przebaczającego |
przebaczającego |
przebaczającej |
C. | przebaczającemu |
przebaczającemu |
przebaczającemu |
przebaczającemu |
przebaczającej |
B. | przebaczającego |
przebaczającego |
przebaczający |
przebaczające |
przebaczającą |
N. | przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającą |
Ms. | przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przebaczający |
przebaczający |
przebaczające |
przebaczające |
D. | przebaczających |
przebaczających |
przebaczających |
przebaczających |
C. | przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
przebaczającym |
B. | przebaczających |
przebaczających |
przebaczających |
przebaczające |
N. | przebaczającymi |
przebaczającymi |
przebaczającymi |
przebaczającymi |
Ms. | przebaczających |
przebaczających |
przebaczających |
przebaczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przebaczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przebaczany |
przebaczany |
przebaczany |
przebaczane |
przebaczana |
D. | przebaczanego |
przebaczanego |
przebaczanego |
przebaczanego |
przebaczanej |
C. | przebaczanemu |
przebaczanemu |
przebaczanemu |
przebaczanemu |
przebaczanej |
B. | przebaczanego |
przebaczanego |
przebaczany |
przebaczane |
przebaczaną |
N. | przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczaną |
Ms. | przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przebaczani |
przebaczani |
przebaczane |
przebaczane |
D. | przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczanych |
C. | przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
przebaczanym |
B. | przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczane |
N. | przebaczanymi |
przebaczanymi |
przebaczanymi |
przebaczanymi |
Ms. | przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczanych |
przebaczanych |
odpowiednik aspektowy: przebaczyć
Składnia
Rzosobowy | + | przebaczać | + |
KOMU +
(CO)
|
Rzosobowy | + | przebaczać | + |
KOMU +
że ZDANIE
|