UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

upiększać

Chronologizacja

XV w., SStp
W postaci upiękrać

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	upiększam	upiększamy
2 os.	upiększasz	upiększacie
3 os.	upiększa	upiększają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upiększałem +(e)m upiększał	upiększałam +(e)m upiększała	upiększałom +(e)m upiększało	upiększaliśmy +(e)śmy upiększali	upiększałyśmy +(e)śmy upiększały
2 os.	upiększałeś +(e)ś upiększał	upiększałaś +(e)ś upiększała	upiększałoś +(e)ś upiększało	upiększaliście +(e)ście upiększali	upiększałyście +(e)ście upiększały
3 os.	upiększał	upiększała	upiększało	upiększali	upiększały

bezosobnik: upiększano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę upiększał będę upiększać	będę upiększała będę upiększać	będę upiększało będę upiększać	będziemy upiększali będziemy upiększać	będziemy upiększały będziemy upiększać
2 os.	będziesz upiększał będziesz upiększać	będziesz upiększała będziesz upiększać	będziesz upiększało będziesz upiększać	będziecie upiększali będziecie upiększać	będziecie upiększały będziecie upiększać
3 os.	będzie upiększał będzie upiększać	będzie upiększała będzie upiększać	będzie upiększało będzie upiększać	będą upiększali będą upiększać	będą upiększały będą upiększać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		upiększajmy
2 os.	upiększaj	upiększajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upiększałbym bym upiększał	upiększałabym bym upiększała	upiększałobym bym upiększało	upiększalibyśmy byśmy upiększali	upiększałybyśmy byśmy upiększały
2 os.	upiększałbyś byś upiększał	upiększałabyś byś upiększała	upiększałobyś byś upiększało	upiększalibyście byście upiększali	upiększałybyście byście upiększały
3 os.	upiększałby by upiększał	upiększałaby by upiększała	upiększałoby by upiększało	upiększaliby by upiększali	upiększałyby by upiększały

bezosobnik: upiększano by

bezokolicznik: upiększać

imiesłów przysłówkowy współczesny: upiększając

gerundium: upiększanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	upiększanie	upiększania
D.	upiększania	upiększań
C.	upiększaniu	upiększaniom
B.	upiększanie	upiększania
N.	upiększaniem	upiększaniami
Ms.	upiększaniu	upiększaniach
W.	upiększanie	upiększania

imiesłów przymiotnikowy czynny: upiększający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	upiększający	upiększający	upiększający	upiększające	upiększająca
D.	upiększającego	upiększającego	upiększającego	upiększającego	upiększającej
C.	upiększającemu	upiększającemu	upiększającemu	upiększającemu	upiększającej
B.	upiększającego	upiększającego	upiększający	upiększające	upiększającą
N.	upiększającym	upiększającym	upiększającym	upiększającym	upiększającą
Ms.	upiększającym	upiększającym	upiększającym	upiększającym	upiększającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	upiększający	upiększający	upiększające	upiększające
D.	upiększających	upiększających	upiększających	upiększających
C.	upiększającym	upiększającym	upiększającym	upiększającym
B.	upiększających	upiększających	upiększających	upiększające
N.	upiększającymi	upiększającymi	upiększającymi	upiększającymi
Ms.	upiększających	upiększających	upiększających	upiększających

imiesłów przymiotnikowy bierny: upiększany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	upiększany	upiększany	upiększany	upiększane	upiększana
D.	upiększanego	upiększanego	upiększanego	upiększanego	upiększanej
C.	upiększanemu	upiększanemu	upiększanemu	upiększanemu	upiększanej
B.	upiększanego	upiększanego	upiększany	upiększane	upiększaną
N.	upiększanym	upiększanym	upiększanym	upiększanym	upiększaną
Ms.	upiększanym	upiększanym	upiększanym	upiększanym	upiększanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	upiększani	upiększani	upiększane	upiększane
D.	upiększanych	upiększanych	upiększanych	upiększanych
C.	upiększanym	upiększanym	upiększanym	upiększanym
B.	upiększanych	upiększanych	upiększanych	upiększane
N.	upiększanymi	upiększanymi	upiększanymi	upiększanymi
Ms.	upiększanych	upiększanych	upiększanych	upiększanych

odpowiednik aspektowy: upiększyć

Pochodzenie

Zob. piękny

1. twarz

Definicja

powodować, że coś zaczyna sprawiać większą przyjemność, kiedy się na to patrzy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	upiękniać, wypiękniać
	hiperonimy:	ulepszać

Połączenia

upiększać twarz; domy, miasto, jakieś miejsce, otoczenie, świat, teren, wnętrze czegoś; upiększanie ciała; mieszkania
upiększać ozdobami
rozbudowywać i upiększać coś; odmładzający i upiększający, pielęgnacyjny i upiększający; porządkowanie i upiększanie
element upiększający; kosmetyki, operacje, prace, zabiegi upiększające

Cytaty

	Telewizja pokazuje od kuchni proces upiększania kobiet wybranych przez realizatorów stosownych programów i choć zawsze mamy happy end, istotą tych widowisk są sceny z operacji odsysania tłuszczu z nóg i brzuchów, podcinania piersi w celu ich powiększenia lub zmniejszenia, łamania nosów i szczęk. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Zabijanie śliną, Polityka, 2007-06-30
	W Wielkopolsce i na ziemi lubuskiej popularne były [...] piszczałki ze stroikiem umieszczonym w pęcherzu zwierzęcym [...]. Upiększano je nabijanymi ćwiekami mosiężnymi, rogami z kłów kiernoza. źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 1974
	Dziś do dentysty chodzimy nie tylko po to, żeby leczyć zęby, ale także by je upiększać. źródło: NKJP: RED: Piękny uśmiech, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2003-12-06
	Opalenizna nie tylko upiększa, ale podnosi także odporność skóry na infekcje bakteryjne. źródło: NKJP: Małgorzata Lorkowska: Kłopoty z tłustą cerą, Gazeta Wyborcza, 1998-09-11

Składnia

upiększać

KOGO/CO

2. mszę

Definicja

powodować, że coś jest uważane za bardziej wartościowe pod względem estetycznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wypiękniać

Cytaty

Od prawie dziesięciu lat przy parafii w Chotomowie działa dziecięca schola, upiększając śpiewem niedzielne liturgie.

źródło: NKJP: Piotr Nowotny: Śpiewanie jest radością, Mazowieckie To i Owo, 2006-12-11

Całość widowiska upiększał podkład muzyczny z utworami Chopina.

źródło: NKJP: (G.S): Musimy o nich pamiętać, Dziennik Bałtycki, 2000-03-09

Niekiedy [...] indywidualne użycie kodów mitologicznych prowadzi do dekonstrukcji mitu, do odzierania świata z masek i kostiumów antycznych służących upiększaniu poezji.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Mapy duchowe współczesności: co nam zostało z Nowej Ery?, 2009

Składnia

upiększać

3. rzeczywistość

Definicja

przedstawiać coś jako lepsze niż w rzeczywistości, ukrywając negatywne cechy, a podkreślając pozytywne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

czarować, lukrować, upiękniać, wypiękniać

Cytaty

- Ja, panie sędzio, nie jestem żadnym literatem, nie lubię upiększać faktów.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

Krytycy często powtarzają, że analizy ryzyka to nieobiektywne gdybanie, które specjaliści od bicia piany upiększają tak, by sprawiało wrażenie solidnych danych.

źródło: NKJP: David Stipp: Leczenie może być tańsze od profilaktyki, Gazeta Wyborcza, 1994-07-11

Dodatkowo pracownicy agencji upiększali biografię swego byłego szefa - Portera Gossa, a także byłych prezydentów Stanów Zjednoczonych - Ronalda Reagana i Richarda Nixona - usuwając z nich krytyczne wątki.

źródło: NKJP: Rafał Spaleniak: BBC, Watykan, CIA i reszta internetowych manipulatorów, Dziennik Internautów, 2007-08-17

Składnia

upiększać

Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2019