UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

biednieć

Chronologizacja

1807, SL

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. biednieję
biedniejemy
2 os. biedniejesz
biedniejecie
3 os. biednieje
biednieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. biedniałem
+(e)m biedniał
biedniałam
+(e)m biedniała
biedniałom
+(e)m biedniało
biednieliśmy
+(e)śmy biednieli
biedniałyśmy
+(e)śmy biedniały
2 os. biedniałeś
+(e)ś biedniał
biedniałaś
+(e)ś biedniała
biedniałoś
+(e)ś biedniało
biednieliście
+(e)ście biednieli
biedniałyście
+(e)ście biedniały
3 os. biedniał
biedniała
biedniało
biednieli
biedniały

bezosobnik: biedniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę biedniał
będę biednieć
będę biedniała
będę biednieć
będę biedniało
będę biednieć
będziemy biednieli
będziemy biednieć
będziemy biedniały
będziemy biednieć
2 os. będziesz biedniał
będziesz biednieć
będziesz biedniała
będziesz biednieć
będziesz biedniało
będziesz biednieć
będziecie biednieli
będziecie biednieć
będziecie biedniały
będziecie biednieć
3 os. będzie biedniał
będzie biednieć
będzie biedniała
będzie biednieć
będzie biedniało
będzie biednieć
będą biednieli
będą biednieć
będą biedniały
będą biednieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. biedniejmy
2 os. biedniej
biedniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. biedniałbym
bym biedniał
biedniałabym
bym biedniała
biedniałobym
bym biedniało
biednielibyśmy
byśmy biednieli
biedniałybyśmy
byśmy biedniały
2 os. biedniałbyś
byś biedniał
biedniałabyś
byś biedniała
biedniałobyś
byś biedniało
biednielibyście
byście biednieli
biedniałybyście
byście biedniały
3 os. biedniałby
by biedniał
biedniałaby
by biedniała
biedniałoby
by biedniało
biednieliby
by biednieli
biedniałyby
by biedniały

bezosobnik: biedniano by

bezokolicznik: biednieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: biedniejąc

gerundium: biednienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. biednienie
biednienia
D. biednienia
biednień
C. biednieniu
biednieniom
B. biednienie
biednienia
N. biednieniem
biednieniami
Ms. biednieniu
biednieniach
W. biednienie
biednienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: biedniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. biedniejący
biedniejący
biedniejący
biedniejące
biedniejąca
D. biedniejącego
biedniejącego
biedniejącego
biedniejącego
biedniejącej
C. biedniejącemu
biedniejącemu
biedniejącemu
biedniejącemu
biedniejącej
B. biedniejącego
biedniejącego
biedniejący
biedniejące
biedniejącą
N. biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
biedniejącą
Ms. biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
biedniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. biedniejący
biedniejący
biedniejące
biedniejące
D. biedniejących
biedniejących
biedniejących
biedniejących
C. biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
biedniejącym
B. biedniejących
biedniejących
biedniejących
biedniejące
N. biedniejącymi
biedniejącymi
biedniejącymi
biedniejącymi
Ms. biedniejących
biedniejących
biedniejących
biedniejących

odpowiednik aspektowy: zbiednieć

Pochodzenie

Zob. biedny

1. finansowo

Definicja

mieć coraz mniej pieniędzy lub innych dóbr materialnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dziadzieć, ktoś idzie z torbami, ubożeć
antonimy:  bogacić się, dorabiać się, wzbogacać się

Połączenia

  • naród, społeczeństwo; wieś biednieje; ludzie biednieją
  • zacząć/zaczynać biednieć
  • bogacić się i biednieć

Cytaty

W tym momencie województwo biednieje o 10 milionów złotych, które państwo przekazywało co roku na park.

źródło: NKJP: Izabela Jarosz: Park-sierota, Trybuna Śląska, 2002-06-27

Dlaczego mamy biednieć, skoro dzięki technice, edukacji i nauce wydajność pracy wciąż rośnie?

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Nowa rewolucja, nowe średniowiecze, Gazeta Wyborcza, 1997-09-27

Fortuny rosły w ciągu kilku dni, podczas gdy naród biedniał. Ludzie tracili oszczędności całego życia.

źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Urząd Robin Hooda, Polityka, 2002-05-04

Polacy na Wileńszczyźnie już zbiednieli i biednieli coraz bardziej. Wreszcie uzbierano potrzebną sumę i z wielką ostrożnością wręczono, komu należało.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

W kuluarach narzekali na biednienie środowiska: coraz mniejsze budżety służby zdrowia, brak ubezpieczeń zdrowotnych i złą siatkę płac, która nie pozwala lepiej wynagradzać dobrych lekarzy.

źródło: NKJP: Agata Nowakowska: III Krajowy Zjazd Lekarzy, Gazeta Wyborcza, 1993-12-14

2. cieleśnie

Definicja

stawać się słabszym pod względem stanu zdrowia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

Starzał się i biedniał, zaczął chorować.

źródło: Internet: ewamaria030.blox.pl

- Gdy patrzyłem, jak choroba narastała, jak biedniał – widziałem, że odchodził z elegancją najwyższej, człowieczej godności.

źródło: (PAP): „John Wayne polskiej medycyny i polityki”, 2009-03-08 (tvn24.pl)

Ja chudnę, biednieję i ogólnie wyglądam źle i niezdrowo.

źródło: NKJP: Internet

3. duchowo

Definicja

stawać się gorszym pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  bogacić się, ubogacać się, wzbogacać się

Cytaty

[...] Wiele szkół hamuje swoich uczniów, którzy swoim myśleniem wychodzą poza opłotki krajowego szkolnictwa. Mimo wielu zmian na lepsze polska szkoła jest biedna i biednieje nadal. W szkołach pracuje wielu nauczycieli, którzy w swoim rozwoju zawodowym zatrzymali się na latach osiemdziesiątych [...].

źródło: NKJP: (Współpracownik): Równi, równiejsi i..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-01-02

W sensie emocjonalnym gubimy wartości, dla których warto żyć. Bogacimy się, biedniejąc.

źródło: NKJP: (X): Rachunek dla zwycięzców, Dziennik Polski, 2006-11-24

Składnia

bez ograniczeń + biednieć +
(JAK)
Data ostatniej modyfikacji: 11.09.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj