Chronologizacja
W XV w. bezokolicznik miał postać ścięgać ; postać ściągać jest późniejsza, oparta na temacie czasu przeszłego.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ściągam |
ściągamy |
|||
2 os. |
ściągasz |
ściągacie |
|||
3 os. |
ściąga |
ściągają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściągałem +(e)m ściągał |
ściągałam +(e)m ściągała |
ściągałom +(e)m ściągało |
ściągaliśmy +(e)śmy ściągali |
ściągałyśmy +(e)śmy ściągały |
2 os. |
ściągałeś +(e)ś ściągał |
ściągałaś +(e)ś ściągała |
ściągałoś +(e)ś ściągało |
ściągaliście +(e)ście ściągali |
ściągałyście +(e)ście ściągały |
3 os. |
ściągał |
ściągała |
ściągało |
ściągali |
ściągały |
bezosobnik: ściągano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ściągał będę ściągać |
będę ściągała będę ściągać |
będę ściągało będę ściągać |
będziemy ściągali będziemy ściągać |
będziemy ściągały będziemy ściągać |
2 os. |
będziesz ściągał będziesz ściągać |
będziesz ściągała będziesz ściągać |
będziesz ściągało będziesz ściągać |
będziecie ściągali będziecie ściągać |
będziecie ściągały będziecie ściągać |
3 os. |
będzie ściągał będzie ściągać |
będzie ściągała będzie ściągać |
będzie ściągało będzie ściągać |
będą ściągali będą ściągać |
będą ściągały będą ściągać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ściągajmy |
|
2 os. |
ściągaj |
ściągajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ściągałbym bym ściągał |
ściągałabym bym ściągała |
ściągałobym bym ściągało |
ściągalibyśmy byśmy ściągali |
ściągałybyśmy byśmy ściągały |
2 os. |
ściągałbyś byś ściągał |
ściągałabyś byś ściągała |
ściągałobyś byś ściągało |
ściągalibyście byście ściągali |
ściągałybyście byście ściągały |
3 os. |
ściągałby by ściągał |
ściągałaby by ściągała |
ściągałoby by ściągało |
ściągaliby by ściągali |
ściągałyby by ściągały |
bezosobnik: ściągano by
bezokolicznik: ściągać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ściągając
gerundium: ściąganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ściąganie |
ściągania |
D. | ściągania |
ściągań |
C. | ściąganiu |
ściąganiom |
B. | ściąganie |
ściągania |
N. | ściąganiem |
ściąganiami |
Ms. | ściąganiu |
ściąganiach |
W. | ściąganie |
ściągania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ściągający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ściągający |
ściągający |
ściągający |
ściągające |
ściągająca |
D. | ściągającego |
ściągającego |
ściągającego |
ściągającego |
ściągającej |
C. | ściągającemu |
ściągającemu |
ściągającemu |
ściągającemu |
ściągającej |
B. | ściągającego |
ściągającego |
ściągający |
ściągające |
ściągającą |
N. | ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
ściągającą |
Ms. | ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
ściągającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ściągający |
ściągający |
ściągające |
ściągające |
D. | ściągających |
ściągających |
ściągających |
ściągających |
C. | ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
ściągającym |
B. | ściągających |
ściągających |
ściągających |
ściągające |
N. | ściągającymi |
ściągającymi |
ściągającymi |
ściągającymi |
Ms. | ściągających |
ściągających |
ściągających |
ściągających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ściągany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ściągany |
ściągany |
ściągany |
ściągane |
ściągana |
D. | ściąganego |
ściąganego |
ściąganego |
ściąganego |
ściąganej |
C. | ściąganemu |
ściąganemu |
ściąganemu |
ściąganemu |
ściąganej |
B. | ściąganego |
ściąganego |
ściągany |
ściągane |
ściąganą |
N. | ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
ściąganą |
Ms. | ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
ściąganej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ściągani |
ściągani |
ściągane |
ściągane |
D. | ściąganych |
ściąganych |
ściąganych |
ściąganych |
C. | ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
ściąganym |
B. | ściąganych |
ściąganych |
ściąganych |
ściągane |
N. | ściąganymi |
ściąganymi |
ściąganymi |
ściąganymi |
Ms. | ściąganych |
ściąganych |
ściąganych |
ściąganych |
odpowiednik aspektowy: ściągnąć
Pochodzenie
Z przedrostkiem s- (< *sъ) od *tęgati; zob. ciągnąć
1. flagę z masztu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- ściągać banderę, flagę, żagiel... z masztu; bieliznę, pranie.. ze sznurka; obrus, talerz (z zupą)... ze stołu; walizkę z pawlacza, z szafy...
Cytaty
Bez trudu radził sobie z opornym sterem, ściągał żagiel, wiosłował. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
Kto wie, jak długo potrwałoby ściąganie nas ze skalnej ściany. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Składnia
+ | ściągać | + |
KOGO/CO +
(SKĄD)
|
2. buty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- ściągać buty, kurtkę, płaszcz, sweter, ubranie
Cytaty
Chłopiec podnosi się z ziemi. Nie spuszczając z oczu pająka, ściąga koszulę. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975 |
|
Potwornie zaczyna boleć mnie noga, ściągam spodnie i okazuje się, że dostałem plastikową kulą i od uda do kostki mam siniaka. źródło: NKJP: Wojciech Stamm: Czarna matka, 2008 |
|
Podskoczył do mnie i zaczął ściągać mi z ręki bransoletkę. Nasze oczy spotkały się. źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(z CZEGO)
|
3. paskiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Relacje znaczeniowe
synonimy: | opasywać |
Połączenia
- ściągać spodnie, włosy
- ściągać gumką, paskiem, sznurkiem, rzemieniem
- ściągać mocno
Cytaty
- Rzecz w tym, że nie wiem, co będzie dalej - rzuciłam egzystencjalnie, ściągając włosy gumką. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
|
Błękitna szarfa, ściągająca jego bluzę w luźne fałdy, oznaczała, że on także jest magiem, ale na tym kończyły się podobieństwa. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
CZYM
|
4.a lejce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Połączenia
- woźnica, jeździec ściąga
- ściągać cugle, lejce, wodze
Cytaty
Materna umiał ściągać lejce, szarpać wędzidło - czasem nawet batem podcinał naszego konika o gwiaździstych oczach. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981 |
|
- Znam ten herb... - Ja też! - rzekł ostro Szarlej, ściągając wodze. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO[sub]pl[/sub]
|
4.b konia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Połączenia
- woźnica, jeździec ściąga
- ściągać konia
Cytaty
Zdziwiona tak gwałtownym wjazdem córki wyjrzała przez okno i spostrzegła, że Krysia ściąga konia wodzami i jeszcze w biegu zeskakuje z niego. źródło: Internet: Włodzimierz Gruszczyński: Przeminęli, 2013 (basinski.net) |
|
Ale to wygląda, jakby drzewo zsunęło się z wozu przy zjeździe po pochyłym i uderzyło konia, a woźnica chcąc ratować sytuację, ściąga konia na prawo. źródło: Internet: re-volta.pl/forum |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO
|
5. do rowu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- auto, samochód ściąga
- ściągać na lewo, na prawo
Cytaty
Była już prawie po drugiej stronie, kiedy usłyszała suchy trzask i samochód zaczęło ściągać do tyłu. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
|
Zauważyłem dzisiaj, że auto ściąga do prawej strony. W zasadzie przy mniejszych i przy większych prędkościach i z uwzględnieniem nierówności jezdni. źródło: Internet: forum.subaru.pl |
|
Od niedawna jadąc na prostej drodze ściąga mi auto na lewą stronę. źródło: Internet: forum.vwgolf.pl |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(GDZIE)
|
|
Ø | + | ściągać | + |
CO +
(GDZIE)
|
6. brwi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | marszczyć |
Połączenia
- ściągać brwi, usta, rysy, twarz
Cytaty
Odchylał kapelusz poza czoło. To znów nasuwał, ściągając twarz w jakąś tajemniczą minę. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
– Lizette ściąga usta i wypuszcza powietrze przez uszminkowany tunel. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO
|
7. paliwo ze zbiornika
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- ściągać piwo, wino
- ściągać z antałka, z beczki
Cytaty
Codziennie od miesiąca byłam na nogach od piątej rano. Ściąganie mleka, szykowanie się do pracy, poranne korki ledwo pozwalały dotrzeć do biura na ósmą trzydzieści. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO
|
8. kogoś z łóżka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | sprowadzać, wzywać |
Połączenia
- ściągać lekarza, kolegę, policję, pomoc, posiłki
- ściągać kogoś z łóżka, z posłania; z pracy, z urlopu
Cytaty
Ilekroć rankiem ściągano nas z łóżek wyścielonych słomą [...], on już był. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
|
[...] bez wyników badań ci z Rzeszowa nie chcieli ściągać zespołu operacyjnego. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
Składnia
+ | ściągać | + |
KOGO +
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
9.a o turystach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | przybywać |
Połączenia
- ściągać ze wszystkich stron
Cytaty
Młyn będzie jeszcze miesiąc. Trzy kampanie naraz [...]. Na dodatek w takie zwariowane dni ściągają do firmy szaleńcy. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998 |
|
Wrona siwa jest u nas szczególnie liczna w zimie, gdyż ściąga z północy. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego , 1996 |
Składnia
Rzpl | + | ściągać | + |
DOKĄD
|
9.b turystów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- ściągać fanów, turystów
Cytaty
Koncerty ściągały masy ludzi nie tylko dla muzyki. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000 |
|
Pokażemy, że Rojno ściąga ciekawych ludzi. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009 |
Składnia
+ | ściągać | + |
KOGO/CO +
DOKĄD
|
10. sprzęt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- ściągać drewno, materiał, samochody, złom; akta; kapitał
Cytaty
Załoga nakręciła się więc niemało, ściągając paliwo ze wszystkich stron wyspy. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
Tu, gdzie teraz stoi blok przy ulicy Kościuszki, był postój dla furmanów ściągających drewno z gór, wożących węgiel czy… lód. źródło: NKJP: (SOR): Strażnik latarni, Gazeta Krakowska, 2007-05-25 |
|
Kamień był drogi, ściągany z daleka. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
Jednym z celów, jaki sobie postawiono, było podwojenie w ciągu dwóch lat produkcji stali w Chinach. W efekcie tego na co drugim podwórzu chińskiego domu powstały prymitywne dymarki, gdzie był przetapiany zewsząd ściągany złom. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.08.1996 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(SKĄD)
|
11. podatek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | egzekwować |
Połączenia
- fiskus, komornik, państwo ściąga
- ściągać alimenty, czynsz, dług, należność, podatek
Cytaty
Przestałem tam jeździć z towarem, gdyż podatek, jaki ze mnie ściągano, pochłaniał cały zarobek. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
A potem Skarga znika. Ze sporą kasą. Chrząszcz ściąga dług od ojca Skargi, gościa, który jeśli nie będzie miał dwa i pół promila we krwi, to umrze. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(od KOGO)
|
12. nieszczęście
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- ściągać biedę, czyjś gniew, hańbę, klątwę, kłopoty, nieszczęście
Cytaty
Wodzone na pokuszenie, grzesząc, ściągały na świat nieszczęścia i karę. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010 |
|
Chce, żebyśmy nie ściągali na siebie niczyjej złości. źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1993 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(na KOGO/CO)
|
13. wzrok
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | skupiać |
Połączenia
- ściągać czyjeś oczy, spojrzenie, uwagę, wzrok
- ściągać kogoś spojrzeniem, wzrokiem
Cytaty
Nie patrz nikomu w oczy, nie ściągaj na siebie spojrzeń, kiedy idziesz ulicą. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975 |
|
Niedawno miały miejsce okoliczności, które nie pozwalają mi ściągać na siebie uwagi. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO
|
14. wypracowanie
Definicja
Noty o użyciu
Używane najczęściej w odniesieniu do sytuacji związanych ze sprawdzaniem wiedzy ucznia lub studenta.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła
Relacje znaczeniowe
synonimy: | odgapiać, odwalać, przepisywać, zgapiać, zrzynać |
Połączenia
- ściągać pracę domową, rozwiązanie (zadania), wypracowanie; pomysły
- ściągać na egzaminie, na klasówce
- ściągać od kolegi, od koleżanki; od innych
- ściągać z książki, z podręcznika, ze ściągawki, z zeszytu
Cytaty
Łucja zawsze ściągała, w odróżnieniu od Natalii, która jeśli nie umiała, zrywała się albo wymyślała odpowiedzi. źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1965 |
|
Najlepiej się ściąga z zeszytu lub książki (jeżeli oczywiście psor się nie czepia, że coś leży na ławce) a jak się czepia robię ściągę i wsadzam ją do kieszeni i w razie potrzeby po prostu wyciągam. źródło: NKJP: Internet |
|
Filmów coverów ja osobiście nie cenię. Wstyd, aby taki reżyser jak Scorsese ściągał od innych twórców i jeszcze go za to nagradzali Oscarem. źródło: Internet: filmweb.pl |
|
Bo czasem warto ściągać pomysły od innych, nawet tych, z których często się śmiejemy, że nie wiedzą gdzie leży Polska. źródło: Internet: liberte.pl |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(SKĄD)
|
15. plik z internetu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka
Połączenia
- użytkownik ściąga
- ściągać demo, dokument, film, formularz, mp3, nagranie, oprogramowanie, plik, pocztę, program, tapetę, zdjęcia
- ściągać z internetu; na dysk
- ściągać legalnie, nielegalnie
Cytaty
Z tego co wiem, Olympusy chodzą tylko na oryginalnym oprogramowaniu i tylko przez nie można ściągać zdjęcia na komputer. źródło: NKJP: Internet |
|
Wszystkiego nauczyli się sami. Ściągają z Internetu filmiki z pokazami breakdance`a, a potem tak długo powtarzają kolejne figury, aż całość wychodzi bez zgrzytów. źródło: NKJP: (PEKA): Tańczą, że aż strach, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-10-15 |
Składnia
+ | ściągać | + |
CO +
(SKĄD)
|