Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. uderzyć
1. ręką w głowę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Połączenia
- uderzać się dłonią, ręką; młotkiem; biczem
- uderzać się w brzuch, czoło, głowę, kark, kolano, palec, plecy
- uderzać się po karku, nodze, policzkach
Cytaty
Nie wiem z kim cię mogłem pomylić... Łukasz uderza się w głowę dłonią. Ale ze mnie cymbał... źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie, Odcinek 257, 2002 |
|
Koło Piły zaczęła mnie z kolei morzyć senność. Co chwilę z półsnu wyrywał mnie odgłos kół zjeżdżających na pobocze. Zacząłem uderzać się z otwartej pięści po policzkach. Niestety był to półśrodek. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009 |
|
Samochód zwolnił, drogę zagrodził pochód biczowników. Mężczyźni i kobiety, półnadzy i zakrwawieni, z oszalałymi oczami, szli i uderzali się biczami w plecy. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uderzam się |
uderzamy się |
|||
2 os. |
uderzasz się |
uderzacie się |
|||
3 os. |
uderza się |
uderzają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uderzałem się +(e)m się uderzał |
uderzałam się +(e)m się uderzała |
uderzałom się +(e)m się uderzało |
uderzaliśmy się +(e)śmy się uderzali |
uderzałyśmy się +(e)śmy się uderzały |
2 os. |
uderzałeś się +(e)ś się uderzał |
uderzałaś się +(e)ś się uderzała |
uderzałoś się +(e)ś się uderzało |
uderzaliście się +(e)ście się uderzali |
uderzałyście się +(e)ście się uderzały |
3 os. |
uderzał się |
uderzała się |
uderzało się |
uderzali się |
uderzały się |
bezosobnik: uderzano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się uderzał będę się uderzać |
będę się uderzała będę się uderzać |
będę się uderzało będę się uderzać |
będziemy się uderzali będziemy się uderzać |
będziemy się uderzały będziemy się uderzać |
2 os. |
będziesz się uderzał będziesz się uderzać |
będziesz się uderzała będziesz się uderzać |
będziesz się uderzało będziesz się uderzać |
będziecie się uderzali będziecie się uderzać |
będziecie się uderzały będziecie się uderzać |
3 os. |
będzie się uderzał będzie się uderzać |
będzie się uderzała będzie się uderzać |
będzie się uderzało będzie się uderzać |
będą się uderzali będą się uderzać |
będą się uderzały będą się uderzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uderzajmy się |
|
2 os. |
uderzaj się |
uderzajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uderzałbym się bym się uderzał |
uderzałabym się bym się uderzała |
uderzałobym się bym się uderzało |
uderzalibyśmy się byśmy się uderzali |
uderzałybyśmy się byśmy się uderzały |
2 os. |
uderzałbyś się byś się uderzał |
uderzałabyś się byś się uderzała |
uderzałobyś się byś się uderzało |
uderzalibyście się byście się uderzali |
uderzałybyście się byście się uderzały |
3 os. |
uderzałby się by się uderzał |
uderzałaby się by się uderzała |
uderzałoby się by się uderzało |
uderzaliby się by się uderzali |
uderzałyby się by się uderzały |
bezosobnik: uderzano by się
bezokolicznik: uderzać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
uderzając się
gerundium: uderzanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uderzanie się |
uderzania się |
D. | uderzania się |
uderzań się |
C. | uderzaniu się |
uderzaniom się |
B. | uderzanie się |
uderzania się |
N. | uderzaniem się |
uderzaniami się |
Ms. | uderzaniu się |
uderzaniach się |
W. | uderzanie się |
uderzania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: uderzający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uderzający się |
uderzający się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzająca się |
D. | uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającej się |
C. | uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającej się |
B. | uderzającego się |
uderzającego się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzającą się |
N. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającą się |
Ms. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uderzający się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzające się |
D. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
C. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
B. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzające się |
N. | uderzającymi się |
uderzającymi się |
uderzającymi się |
uderzającymi się |
Ms. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
odpowiednik aspektowy: uderzyć się
Składnia
Rz żywotny | + | uderzać się | + |
CZYM +
w CO
|
Rz żywotny | + | uderzać się | + |
CZYM +
po CZYM
|
2. głową o ścianę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Połączenia
- uderzać się głową, ramieniem, ręką o coś
- uderzać się o kamień; biurko, kant czegoś, stół; ścianę; w głowę
Cytaty
Wyobraził sobie, że ostry dźwięk dzwonka podrywa ją z łóżka i sprawia, że [...] uderza się o drewnianą poręcz mebla albo, co gorsza, o kant szklanego stolika. Niewykluczone, że kilka kropel krwi upadnie wówczas na stary manuskrypt - i tak powstanie plama absolutnie nie do usunięcia. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
[...] rzuciła się do drzwi, uderzając się ramieniem o framugę. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1995 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uderzam się |
uderzamy się |
|||
2 os. |
uderzasz się |
uderzacie się |
|||
3 os. |
uderza się |
uderzają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uderzałem się +(e)m się uderzał |
uderzałam się +(e)m się uderzała |
uderzałom się +(e)m się uderzało |
uderzaliśmy się +(e)śmy się uderzali |
uderzałyśmy się +(e)śmy się uderzały |
2 os. |
uderzałeś się +(e)ś się uderzał |
uderzałaś się +(e)ś się uderzała |
uderzałoś się +(e)ś się uderzało |
uderzaliście się +(e)ście się uderzali |
uderzałyście się +(e)ście się uderzały |
3 os. |
uderzał się |
uderzała się |
uderzało się |
uderzali się |
uderzały się |
bezosobnik: uderzano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się uderzał będę się uderzać |
będę się uderzała będę się uderzać |
będę się uderzało będę się uderzać |
będziemy się uderzali będziemy się uderzać |
będziemy się uderzały będziemy się uderzać |
2 os. |
będziesz się uderzał będziesz się uderzać |
będziesz się uderzała będziesz się uderzać |
będziesz się uderzało będziesz się uderzać |
będziecie się uderzali będziecie się uderzać |
będziecie się uderzały będziecie się uderzać |
3 os. |
będzie się uderzał będzie się uderzać |
będzie się uderzała będzie się uderzać |
będzie się uderzało będzie się uderzać |
będą się uderzali będą się uderzać |
będą się uderzały będą się uderzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uderzajmy się |
|
2 os. |
uderzaj się |
uderzajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uderzałbym się bym się uderzał |
uderzałabym się bym się uderzała |
uderzałobym się bym się uderzało |
uderzalibyśmy się byśmy się uderzali |
uderzałybyśmy się byśmy się uderzały |
2 os. |
uderzałbyś się byś się uderzał |
uderzałabyś się byś się uderzała |
uderzałobyś się byś się uderzało |
uderzalibyście się byście się uderzali |
uderzałybyście się byście się uderzały |
3 os. |
uderzałby się by się uderzał |
uderzałaby się by się uderzała |
uderzałoby się by się uderzało |
uderzaliby się by się uderzali |
uderzałyby się by się uderzały |
bezosobnik: uderzano by się
bezokolicznik: uderzać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
uderzając się
gerundium: uderzanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uderzanie się |
uderzania się |
D. | uderzania się |
uderzań się |
C. | uderzaniu się |
uderzaniom się |
B. | uderzanie się |
uderzania się |
N. | uderzaniem się |
uderzaniami się |
Ms. | uderzaniu się |
uderzaniach się |
W. | uderzanie się |
uderzania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: uderzający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uderzający się |
uderzający się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzająca się |
D. | uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającego się |
uderzającej się |
C. | uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającemu się |
uderzającej się |
B. | uderzającego się |
uderzającego się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzającą się |
N. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającą się |
Ms. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uderzający się |
uderzający się |
uderzające się |
uderzające się |
D. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
C. | uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
uderzającym się |
B. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzające się |
N. | uderzającymi się |
uderzającymi się |
uderzającymi się |
uderzającymi się |
Ms. | uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
uderzających się |
odpowiednik aspektowy: uderzyć się
Składnia
Rz żywotny | + | uderzać się | + |
CZYM +
o CO
|
Rz żywotny | + | uderzać się | + |
w CO
|