Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. strzec
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | uprzedzić |
Połączenia
- instynkt, lekarz, policjant, rząd, sędzia ostrzegł; przyjaciele ostrzegli; władze ostrzegły
- ostrzec kolegów, mieszkańców, producentów, rodzinę, społeczeństwo
- ostrzec o niebezpieczeństwie, o zagrożeniu, o zamachu, o zamiarze
- ostrzec przed burzą, przed możliwością czegoś, przed niebezpieczeństwem, przed pułapką, przed skażeniem, przed spiskiem, przed spodziewanym atakiem, przed zasadzką, przed zawaleniem; przed agentami bezpieki, przed donosicielem, przed konkurentem, przed nieuczciwymi pośrednikami, przed przygodnymi znajomościami, przed złodziejem
- ostrzec kogoś telefonicznie; w porę
- usiłować, zdążyć kogoś ostrzec; ktoś powinien ostrzec; trzeba, należy ostrzec
Cytaty
W noc wybuchu powstania, 22 stycznia, Napoleon ostrzeżony przed grożącym mu aresztowaniem ucieka w przebraniu do Wielkopolski, gdzie natychmiast rozpoczyna organizowanie pomocy dla sprawy. źródło: KWSJP: Marek Ruszczyc: Potomkowie generała, 1985 |
|
Próbował go ostrzec sygnałem dźwiękowym, ale pieszy nie zareagował. źródło: KWSJP: Wypadek na torach, Głos Szczeciński, 2006 |
|
- Biskup wrocławski już wie o tobie - ostrzegł Reynevan. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Belgijski ekspert Emmanuel Vanopdenbosch ostrzegł, że około 230 tysięcy Brytyjczyków może zachorować na śmiertelną chorobę Creutzfeldta-Jakoba. źródło: KWSJP: Pacjentka nie była w Anglii..., Dziennik Polski, 1998-02-16 |
|
Coś dziwnego działo się przed tą jej ostatnią podróżą. Jakby los chciał ją ostrzec, żeby tym razem jednak nie jechała. źródło: KWSJP: Dariusz Kucharski: Ada przeczuwała tę katastrofę, Super Express, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ostrzegę |
ostrzeżemy |
|||
2 os. |
ostrzeżesz |
ostrzeżecie |
|||
3 os. |
ostrzeże |
ostrzegą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzegłem +(e)m ostrzegł |
ostrzegłam +(e)m ostrzegła |
ostrzegłom +(e)m ostrzegło |
ostrzegliśmy +(e)śmy ostrzegli |
ostrzegłyśmy +(e)śmy ostrzegły |
2 os. |
ostrzegłeś +(e)ś ostrzegł |
ostrzegłaś +(e)ś ostrzegła |
ostrzegłoś +(e)ś ostrzegło |
ostrzegliście +(e)ście ostrzegli |
ostrzegłyście +(e)ście ostrzegły |
3 os. |
ostrzegł |
ostrzegła |
ostrzegło |
ostrzegli |
ostrzegły |
bezosobnik: ostrzeżono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ostrzeżmy |
|
2 os. |
ostrzeż |
ostrzeżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzegłbym bym ostrzegł |
ostrzegłabym bym ostrzegła |
ostrzegłobym bym ostrzegło |
ostrzeglibyśmy byśmy ostrzegli |
ostrzegłybyśmy byśmy ostrzegły |
2 os. |
ostrzegłbyś byś ostrzegł |
ostrzegłabyś byś ostrzegła |
ostrzegłobyś byś ostrzegło |
ostrzeglibyście byście ostrzegli |
ostrzegłybyście byście ostrzegły |
3 os. |
ostrzegłby by ostrzegł |
ostrzegłaby by ostrzegła |
ostrzegłoby by ostrzegło |
ostrzegliby by ostrzegli |
ostrzegłyby by ostrzegły |
bezosobnik: ostrzeżono by
bezokolicznik: ostrzec
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
ostrzegłszy
gerundium: ostrzeżenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ostrzeżenie |
ostrzeżenia |
D. | ostrzeżenia |
ostrzeżeń |
C. | ostrzeżeniu |
ostrzeżeniom |
B. | ostrzeżenie |
ostrzeżenia |
N. | ostrzeżeniem |
ostrzeżeniami |
Ms. | ostrzeżeniu |
ostrzeżeniach |
W. | ostrzeżenie |
ostrzeżenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzeżony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ostrzeżony |
ostrzeżony |
ostrzeżony |
ostrzeżone |
ostrzeżona |
D. | ostrzeżonego |
ostrzeżonego |
ostrzeżonego |
ostrzeżonego |
ostrzeżonej |
C. | ostrzeżonemu |
ostrzeżonemu |
ostrzeżonemu |
ostrzeżonemu |
ostrzeżonej |
B. | ostrzeżonego |
ostrzeżonego |
ostrzeżony |
ostrzeżone |
ostrzeżoną |
N. | ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżoną |
Ms. | ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ostrzeżeni |
ostrzeżeni |
ostrzeżone |
ostrzeżone |
D. | ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
C. | ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
ostrzeżonym |
B. | ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżone |
N. | ostrzeżonymi |
ostrzeżonymi |
ostrzeżonymi |
ostrzeżonymi |
Ms. | ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
ostrzeżonych |
odpowiednik aspektowy: ostrzegać
Składnia
+ | ostrzec | + |
KOGO +
(przed KIM/CZYM | o CZYM)
|
|
+ | ostrzec | + |
KOGO +
CZYM
|
|
+ | ostrzec | + |
że ZDANIE | żeby ZDANIE
|
|
Rzosobowy | + | ostrzec | + |
MOWA WPROST
|