Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wieczny |
wieczny |
wieczny |
wieczne |
wieczna |
| D. | wiecznego |
wiecznego |
wiecznego |
wiecznego |
wiecznej |
| C. | wiecznemu |
wiecznemu |
wiecznemu |
wiecznemu |
wiecznej |
| B. | wiecznego |
wiecznego |
wieczny |
wieczne |
wieczną |
| N. | wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
wieczną |
| Ms. | wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
wiecznej |
| W. | wieczny |
wieczny |
wieczny |
wieczne |
wieczna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wieczni |
wieczni |
wieczne |
wieczne |
| D. | wiecznych |
wiecznych |
wiecznych |
wiecznych |
| C. | wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
wiecznym |
| B. | wiecznych |
wiecznych |
wiecznych |
wieczne |
| N. | wiecznymi |
wiecznymi |
wiecznymi |
wiecznymi |
| Ms. | wiecznych |
wiecznych |
wiecznych |
wiecznych |
| W. | wieczni |
wieczni |
wieczne |
wieczne |
Pochodzenie
1. nieskończony
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | nieprzemijający, wiekuisty |
Połączenia
- wieczny Bóg; pokój; ruch; wieczna chwała, pamięć, radość, szczęśliwość; kobiecość; przyjaźń; wiosna; zmarzlina; wieczne potępienie, szczęście, zbawienie
- na wieczną pamiątkę
Cytaty
|
Uwielbiamy Cię, Boże Żywy i Prawdziwy! –Ty jesteś wieczny i trwasz na wieki mieszkając w niedostępnej światłości. źródło: NKJP: Tadeusz Loska: Wszystkie moje źródła są w Tobie : nabożeństwa eucharystyczne : godziny święte-spotkania modlitewne, 1999 |
|
|
Z historii wiadomo, że pragnienie sprawiedliwości jest wieczne. Wprawdzie nigdy nie zdołano go zaspokoić, ale też nigdy z niego nie zrezygnowano. źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Zdrada panny S., Gazeta Wyborcza 1992-09-05 |
|
|
Wywołało to w dziecięcym rozumie całkiem dorosłą myśl, że nic nie jest wieczne i bezpieczne, nawet bank. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Rozsądek i okolice: Historia polskiego frajerstwa, Tygodnik Ciechanowski, 2002-09-25 |
|
|
Opuszczony przez sojuszników polski żołnierz w nierównej walce okrył się wieczną sławą. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.05.2001 |
2. nieustanny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | nieustanny, odwieczny |
Połączenia
- wieczny brak, konflikt; pośpiech, smutek, strach; wyrzut sumienia; wieczna kłótnia, troska; wieczne czekanie; wieczne pretensje, problemy, słowa krytyki
Cytaty
|
Przecież ta wojna wykazała, że państwo to głupstwo, bo to tylko powód do wiecznych kłótni, wojen o granice i inne sprawy uprzywilejowanych kast, które rządzą tymi państwami. źródło: NKJP: Ryszard Kincel: Londyńskie pamiętniki Arki Bożka (6), Nowiny Raciborskie, 2002-01-02 |
|
|
Temat zawsze ten sam, właściwie wieczny: jak ulżyć cierpiącym głód w Afryce. źródło: NKJP: Zrywając się w ciemnościach, Gazeta Wyborcza 1994-05-07 |
|
|
Jeśli chodzi o mieszkania, to są one wiecznym problemem każdej wielkiej instytucji. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.04.1999 |
|
|
Pracownicy widzą źródło wiecznych spięć i sporów w osobowości swojej szefowej, jej stylu kierowania. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Mława: Piekło w MOPS-ie, Tygodnik Ciechanowski, 2007-04-08 |
3. niedojrzały
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- wieczny chłopiec, kawaler, student; dysydent; tułacz, uciekinier
Cytaty
|
Wieczna debiutantka. Ciągle zaczynała coś nowego. Im była starsza, tym więcej chciała zrobić, poznać, pokazać. źródło: NKJP: Remigiusz Grzela: Bądź moim Bogiem (?), 2007 |
|
|
I jeszcze kataryniarz parę razy zakręci korbką, kataryniarz, ten wieczny tułacz, co ma kulę ziemską i nieusuwalną gorzkość losu - w małym palcu. źródło: NKJP: Mag własnej ciszy, Dziennik Polski, 2003-05-12 |
|
|
Jak w filmie Formana o Mozarcie, w którym dorosły Amadeus jest wiecznym bachorem, któremu spod palców z absolutną rozrzutnością sypią się jedno za drugim same arcydzieła. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Rady i niepokoje, Gazeta Wyborcza, 1997-09-09 |
|
|
- Kiedyś pracowało się w spółdzielni studenckiej albo dawało korepetycje - wspomina 28-letni Irek, wieczny student prawa Uniwersytetu Warszawskiego. - Teraz znajomi pracują w bankach, kancelariach adwokackich... źródło: NKJP: Wojciech Staszewski, Nowy rok akademicki, Gazeta Wyborcza 1994-10-01 |
Składnia
| Rz | + | wieczny | + |
|
| szyk: tylko prepozycja | ||||