UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

okropny

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Wyraz wyłącznie polski; przymiotnik z przyrostkiem -ny od przedrostkowego czasownika okropić 'spryskać, pokropić', dawniej też 'ochlapać, pochlapać, pobrudzić (błotem, kałem)'; zatem pierwotne znaczenie 'ochlapany (np. błotem, nieczystościami), pobrudzony, bardzo brudny', stąd dalsze 'odrażający, przerażający, budzący grozę (swoim wyglądem)', następnie 'budzący grozę (np. wielkością), ogromny, olbrzymi, bardzo intensywny' (Bor); zob. kropić

1. wypadek

Definicja

budzący strach i odrazę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

potworny, straszliwy, straszny

Połączenia

okropny widok; wypadek; wrzask; sen; okropna choroba; zbrodnia; okropne zdarzenie; okropne sceny

Cytaty

W trzynastowiecznej Kronice wielkopolskiej [...] jako jedynej pojawia się informacja o Bolesławie, pierworodnym synu Mieszka II [...]. Kronika nie jest mu przychylna i wspomina o jego okropnych zbrodniach, za które został skazany na wieczne zapomnienie.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

Patrzę, a z tych kikutów i dziury w brzuchu wychodzą małe, białe robaki, które rozłażą się wokół i ludzie odsuwają się... ktoś nawet zwymiotował... Boże, to był okropny widok!

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Sądzili, że im okropniejsze będą wizje piekielnych zaświatów, tym szybsze i bardziej radykalne będzie również nawrócenie.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna
D.	okropnego	okropnego	okropnego	okropnego	okropnej
C.	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnej
B.	okropnego	okropnego	okropny	okropne	okropną
N.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropną
Ms.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropnej
W.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropni	okropni	okropne	okropne
D.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
C.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym
B.	okropnych	okropnych	okropnych	okropne
N.	okropnymi	okropnymi	okropnymi	okropnymi
Ms.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
W.	okropni	okropni	okropne	okropne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropniejszy	okropniejszy	okropniejszy	okropniejsze	okropniejsza
D.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszej
C.	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszej
B.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszy	okropniejsze	okropniejszą
N.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszą
Ms.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropniejsi	okropniejsi	okropniejsze	okropniejsze
D.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych
C.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym
B.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejsze
N.	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi
Ms.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych

2. człowiek

Definicja

taki, który bardzo nie podoba się mówiącemu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

potworny, straszny

Połączenia

okropny człowiek; dzień; smak, zapach; okropna rzecz; pogoda; okropne słowa; warunki; czasy

Cytaty

	Ale i tak zrobiła się awantura, bo przełożona pielęgniarek, sekretarz partii, złożyła donos na matkę i na doktora. Okropna baba. źródło: NKJP: Andrzej Krzywicki: Diabelski młyn, 2005
	Większość domów została zbudowana stosunkowo niedawno, od lat sześćdziesiątych poczynając. Przeważały wśród nich okropne jednopiętrowe kostki o płaskich dachach. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997
	[...] włoskie słowa wymawiał tak nieskładnie i takim okropnym akcentem, że Janek się wreszcie zirytował. - Przestań wygłupiać się - powiedział. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania (Kochankowie), 2006
	[...] już nie sens się liczy, lecz walka. Nie dowód, ale zarzut. Nie fakty, lecz plotki. Czym okropniejsze i bardziej sensacyjne - tym łatwiej się przebiją. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Śledztwo we własnej sprawie, czyli jak zostałem agentem, Polityka, 2004-11-13
	Tak, czekanie to najokropniejsza rzecz na świecie, pomyślała Marta i zaraz sama skarciła się w myślach za egocentryzm. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna
D.	okropnego	okropnego	okropnego	okropnego	okropnej
C.	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnej
B.	okropnego	okropnego	okropny	okropne	okropną
N.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropną
Ms.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropnej
W.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropni	okropni	okropne	okropne
D.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
C.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym
B.	okropnych	okropnych	okropnych	okropne
N.	okropnymi	okropnymi	okropnymi	okropnymi
Ms.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
W.	okropni	okropni	okropne	okropne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropniejszy	okropniejszy	okropniejszy	okropniejsze	okropniejsza
D.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszej
C.	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszej
B.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszy	okropniejsze	okropniejszą
N.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszą
Ms.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropniejsi	okropniejsi	okropniejsze	okropniejsze
D.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych
C.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym
B.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejsze
N.	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi
Ms.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych

3. ból

Definicja

mający znaczne rozmiary lub znaczną intensywność, co mówiący podkreśla i co uważa za trudne do zniesienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

niemożebny, potworny, straszny

Połączenia

okropny ból, kac, strach; deszcz; bałagan; fetor, smród; okropna awantura; okropne zamieszanie; okropne wyrzuty sumienia

Cytaty

	Mamy dzisiaj przyjęcie z okazji festiwalu - wyjaśniła. Okropne nudy, ale niech mi będzie wolno narazić pana na to nudziarstwo, proszę to zrobić dla mnie. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995
	Nie, nie wiedziałem, jak odbywa się kolektywizacja, no skąd! Zresztą tego okropnego głodu chyba jeszcze wtedy nie było, tylko w parę miesięcy później. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997
	Pomieszczenie pozbawione było okna i panował w nim okropny zaduch. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997
	Odrobina alkoholu może i poprawi na jakiś czas samopoczucie, ale natychmiast wrócą objawy upojenia, a później i tak czeka nas... kac (być może będzie to ten najokropniejszy: kac - gigant!). źródło: NKJP: ELKA: Konsumenckie sprawy, Gazeta Poznańska, 2001-12-29

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna
D.	okropnego	okropnego	okropnego	okropnego	okropnej
C.	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnemu	okropnej
B.	okropnego	okropnego	okropny	okropne	okropną
N.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropną
Ms.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym	okropnej
W.	okropny	okropny	okropny	okropne	okropna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropni	okropni	okropne	okropne
D.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
C.	okropnym	okropnym	okropnym	okropnym
B.	okropnych	okropnych	okropnych	okropne
N.	okropnymi	okropnymi	okropnymi	okropnymi
Ms.	okropnych	okropnych	okropnych	okropnych
W.	okropni	okropni	okropne	okropne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	okropniejszy	okropniejszy	okropniejszy	okropniejsze	okropniejsza
D.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszej
C.	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszemu	okropniejszej
B.	okropniejszego	okropniejszego	okropniejszy	okropniejsze	okropniejszą
N.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszą
Ms.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	okropniejsi	okropniejsi	okropniejsze	okropniejsze
D.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych
C.	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym	okropniejszym
B.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejsze
N.	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi	okropniejszymi
Ms.	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych	okropniejszych

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu z rzeczownikami oznaczającymi zjawiska, emocje pozytywne.

Data ostatniej modyfikacji: 15.04.2013