Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. patrzeć
Definicja
Warianty
Wymowa
[patszyć sie] lub pot. [paczszyć sie]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
synonimy: | patrzyć |
Połączenia
- nauczyciel, tłum patrzy się; ludzie patrzą się
- patrzyć się na dzieci, na facetów, na osoby; na klawiaturę, na komórkę, na zdjęcie, na ziemię
- patrzyć się po ludziach, po twarzach
- patrzyć się przed siebie
- patrzyć się przez okno
- patrzyć się w ciemność, w monitor, w niebo, komuś w oczy, w czyjeś okno, w sufit, w wodę, w ziemię
- patrzyć się z niedowierzaniem, z politowaniem, z zazdrością
- patrzyć się badawczo, tępo; spode łba, z bliska
- lubić patrzyć się
Cytaty
- Patrzysz się na mnie? - nieoczekiwanie spytała, wciąż nie otwierając oczu. - Patrz sobie. Mnie tam wszystko jedno. I tak ci z tego nic nie przyjdzie. źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
|
Osuwała się, opierała o ścianę, mazgaiła. Pozostałe dziewczyny patrzyły się na nią z głębokim politowaniem. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006 |
|
Jest już stary i trudno go przyzwyczaić do pewnych rzeczy, jaki z niego pożytek? leży tylko całymi dniami w kącie i patrzy się w jeden punkt. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Cukier w normie z ekstrabonusem, 2005 |
|
[...] przez wieś przejechał mercedes, wysiadła Kapustowa, za nią Czarny, weszła do gospody, a pies nie tylko został, ale tak patrzył się po ludziach, że tylko popluwali przez lewe ramię. źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Mama wkłada coś do puszki. One wtedy dopiero patrzą się, ile mama da. Zniżają głowy […]. Mama dała całą koronę. źródło: KWSJP: Zygmunt Nowakowski: Przylądek Dobrej Nadziei, 1968 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
patrzę się |
patrzymy się |
|||
2 os. |
patrzysz się |
patrzycie się |
|||
3 os. |
patrzy się |
patrzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
patrzyłem się +(e)m się patrzył |
patrzyłam się +(e)m się patrzyła |
patrzyłom się +(e)m się patrzyło |
patrzyliśmy się +(e)śmy się patrzyli |
patrzyłyśmy się +(e)śmy się patrzyły |
2 os. |
patrzyłeś się +(e)ś się patrzył |
patrzyłaś się +(e)ś się patrzyła |
patrzyłoś się +(e)ś się patrzyło |
patrzyliście się +(e)ście się patrzyli |
patrzyłyście się +(e)ście się patrzyły |
3 os. |
patrzył się |
patrzyła się |
patrzyło się |
patrzyli się |
patrzyły się |
bezosobnik: patrzono się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się patrzył będę się patrzyć |
będę się patrzyła będę się patrzyć |
będę się patrzyło będę się patrzyć |
będziemy się patrzyli będziemy się patrzyć |
będziemy się patrzyły będziemy się patrzyć |
2 os. |
będziesz się patrzył będziesz się patrzyć |
będziesz się patrzyła będziesz się patrzyć |
będziesz się patrzyło będziesz się patrzyć |
będziecie się patrzyli będziecie się patrzyć |
będziecie się patrzyły będziecie się patrzyć |
3 os. |
będzie się patrzył będzie się patrzyć |
będzie się patrzyła będzie się patrzyć |
będzie się patrzyło będzie się patrzyć |
będą się patrzyli będą się patrzyć |
będą się patrzyły będą się patrzyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
patrzmy się |
|
2 os. |
patrz się |
patrzcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
patrzyłbym się bym się patrzył |
patrzyłabym się bym się patrzyła |
patrzyłobym się bym się patrzyło |
patrzylibyśmy się byśmy się patrzyli |
patrzyłybyśmy się byśmy się patrzyły |
2 os. |
patrzyłbyś się byś się patrzył |
patrzyłabyś się byś się patrzyła |
patrzyłobyś się byś się patrzyło |
patrzylibyście się byście się patrzyli |
patrzyłybyście się byście się patrzyły |
3 os. |
patrzyłby się by się patrzył |
patrzyłaby się by się patrzyła |
patrzyłoby się by się patrzyło |
patrzyliby się by się patrzyli |
patrzyłyby się by się patrzyły |
bezosobnik: patrzono by się
bezokolicznik: patrzyć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
patrząc się
gerundium: patrzenie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | patrzenie się |
patrzenia się |
D. | patrzenia się |
patrzeń się |
C. | patrzeniu się |
patrzeniom się |
B. | patrzenie się |
patrzenia się |
N. | patrzeniem się |
patrzeniami się |
Ms. | patrzeniu się |
patrzeniach się |
W. | patrzenie się |
patrzenia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: patrzący się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | patrzący się |
patrzący się |
patrzący się |
patrzące się |
patrząca się |
D. | patrzącego się |
patrzącego się |
patrzącego się |
patrzącego się |
patrzącej się |
C. | patrzącemu się |
patrzącemu się |
patrzącemu się |
patrzącemu się |
patrzącej się |
B. | patrzącego się |
patrzącego się |
patrzący się |
patrzące się |
patrzącą się |
N. | patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącą się |
Ms. | patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | patrzący się |
patrzący się |
patrzące się |
patrzące się |
D. | patrzących się |
patrzących się |
patrzących się |
patrzących się |
C. | patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
patrzącym się |
B. | patrzących się |
patrzących się |
patrzących się |
patrzące się |
N. | patrzącymi się |
patrzącymi się |
patrzącymi się |
patrzącymi się |
Ms. | patrzących się |
patrzących się |
patrzących się |
patrzących się |
Inne uwagi
Wariantywne formy czasu przeszłego: patrzył się , patrzyła się itp., pochodzące od patrzyć się , używane są częściej od form patrzał się , patrzała się itp., pochodzących od patrzeć się
Składnia
Rzżywotny | + | patrzyć się | + |
na KOGO/CO | w CO | po KIM/CZYM
|
Rzżywotny | + | patrzyć się | + |
GDZIE
|
Rzżywotny | + | patrzyć się | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|