UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gromadzić się

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. gromada

1. o widzach

Definicja

przychodząc pojedynczo, tworzyć w jednym miejscu dużą grupę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zbierać się

Połączenia

  • gawiedź, młodzież, tłum gromadzi się; fani, gapie, grupy młodzieży, kibice, ludzie, mieszkańcy, przechodnie, przeciwnicy, tłumy, wierni, zwolennicy gromadzą się
  • gromadzić się na chodniku, na ławkach, na placu, na podwórkach, na rynku, na ulicach, na zebraniach
  • gromadzić się pod pałacem, pod sceną, pod sejmem
  • gromadzić się przed budynkiem, przed pałacem, przed siedzibą, przed stoiskami
  • gromadzić się w jakichś okolicach, w sali
  • gromadzić się wokół stadionu, wokół świątyni
  • gromadzić się wzdłuż drogi, wzdłuż trasy, wzdłuż ulicy

Cytaty

Na obu wybrzeżach gromadziły się tłumy spragnione odetchnięcia po upalnym dniu.

źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Wyczerpać morze, 1972

Goście gromadzili się na pierwszym piętrze, w części należącej do pierwszego sekretarza.

źródło: KWSJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek : życie i narodziny legendy, 2002

W Barcelonie zdławiono bunt w samym zarodku, rozpędzając przy pomocy miejskich pachołków gawiedź, która poczęła się gromadzić w okolicach więzienia Świętego Officium.

źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Ciemności kryją ziemię, 1957

Jedni zdjęli portret głowy państwa z sali, gdzie się gromadzili akademicy, drudzy zażarcie domagali się zawieszenia portretu z powrotem.

źródło: KWSJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956

Hiszpanie zabarykadowali się w pałacu Moctezumy wraz z nim, lecz pozbawieni dowozu żywności znajdowali się w sytuacji nader trudnej, tym bardziej że wokół miasta poczęły się gromadzić uzbrojone oddziały Indian.

źródło: KWSJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gromadzę się
gromadzimy się
2 os. gromadzisz się
gromadzicie się
3 os. gromadzi się
gromadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gromadziłem się
+(e)m się gromadził
gromadziłam się
+(e)m się gromadziła
gromadziłom się
+(e)m się gromadziło
gromadziliśmy się
+(e)śmy się gromadzili
gromadziłyśmy się
+(e)śmy się gromadziły
2 os. gromadziłeś się
+(e)ś się gromadził
gromadziłaś się
+(e)ś się gromadziła
gromadziłoś się
+(e)ś się gromadziło
gromadziliście się
+(e)ście się gromadzili
gromadziłyście się
+(e)ście się gromadziły
3 os. gromadził się
gromadziła się
gromadziło się
gromadzili się
gromadziły się

bezosobnik: gromadzono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się gromadził
będę się gromadzić
będę się gromadziła
będę się gromadzić
będę się gromadziło
będę się gromadzić
będziemy się gromadzili
będziemy się gromadzić
będziemy się gromadziły
będziemy się gromadzić
2 os. będziesz się gromadził
będziesz się gromadzić
będziesz się gromadziła
będziesz się gromadzić
będziesz się gromadziło
będziesz się gromadzić
będziecie się gromadzili
będziecie się gromadzić
będziecie się gromadziły
będziecie się gromadzić
3 os. będzie się gromadził
będzie się gromadzić
będzie się gromadziła
będzie się gromadzić
będzie się gromadziło
będzie się gromadzić
będą się gromadzili
będą się gromadzić
będą się gromadziły
będą się gromadzić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gromadźmy się
2 os. gromadź się
gromadźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gromadziłbym się
bym się gromadził
gromadziłabym się
bym się gromadziła
gromadziłobym się
bym się gromadziło
gromadzilibyśmy się
byśmy się gromadzili
gromadziłybyśmy się
byśmy się gromadziły
2 os. gromadziłbyś się
byś się gromadził
gromadziłabyś się
byś się gromadziła
gromadziłobyś się
byś się gromadziło
gromadzilibyście się
byście się gromadzili
gromadziłybyście się
byście się gromadziły
3 os. gromadziłby się
by się gromadził
gromadziłaby się
by się gromadziła
gromadziłoby się
by się gromadziło
gromadziliby się
by się gromadzili
gromadziłyby się
by się gromadziły

bezosobnik: gromadzono by się

bezokolicznik: gromadzić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: gromadząc się

gerundium: gromadzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gromadzenie się
gromadzenia się
D. gromadzenia się
gromadzeń się
C. gromadzeniu się
gromadzeniom się
B. gromadzenie się
gromadzenia się
N. gromadzeniem się
gromadzeniami się
Ms. gromadzeniu się
gromadzeniach się
W. gromadzenie się
gromadzenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: gromadzący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. gromadzący się
gromadzący się
gromadzący się
gromadzące się
gromadząca się
D. gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącej się
C. gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącej się
B. gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzący się
gromadzące się
gromadzącą się
N. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącą się
Ms. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. gromadzący się
gromadzący się
gromadzące się
gromadzące się
D. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
C. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
B. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzące się
N. gromadzącymi się
gromadzącymi się
gromadzącymi się
gromadzącymi się
Ms. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się

odpowiednik aspektowy: zgromadzić się

Składnia

Rzosobowy + gromadzić się +
GDZIE

2. o pieniądzach

Definicja

przyrastając stopniowo, osiągać coraz większą liczbę lub ilość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • lód, osad, śnieg, zanieczyszczenie gromadzi się; krople potu, łzy, odpady, toksyny gromadzą się
  • gromadzić się na czole, na dnie, na powierzchni czegoś
  • gromadzić się w oczach, w organizmie

Cytaty

Podobnie jest z lądolodami. Śnieg, który gromadzi się na ich powierzchni przechodząc stopniowo w lód, rozpełza się pod własnym ciężarem na boki.

źródło: KWSJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Mnie się gromadziły na czole krople potu, podobnie koszula lepiła się do mnie, powiększało się także moje wyczerpanie tą sytuacją.

źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Okręty, w obawie niemieckich łodzi podwodnych, nie wypływały na morze. W portach amerykańskich zaczęły się gromadzić stosy towarów.

źródło: KWSJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Pod smaganymi wichrem powiekami starościca poczęły się gromadzić łzy.

źródło: KWSJP: Artur Klingen: Kawaler pokutnego krzyża, 1976

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gromadzę się
gromadzimy się
2 os. gromadzisz się
gromadzicie się
3 os. gromadzi się
gromadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gromadziłem się
+(e)m się gromadził
gromadziłam się
+(e)m się gromadziła
gromadziłom się
+(e)m się gromadziło
gromadziliśmy się
+(e)śmy się gromadzili
gromadziłyśmy się
+(e)śmy się gromadziły
2 os. gromadziłeś się
+(e)ś się gromadził
gromadziłaś się
+(e)ś się gromadziła
gromadziłoś się
+(e)ś się gromadziło
gromadziliście się
+(e)ście się gromadzili
gromadziłyście się
+(e)ście się gromadziły
3 os. gromadził się
gromadziła się
gromadziło się
gromadzili się
gromadziły się

bezosobnik: gromadzono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się gromadził
będę się gromadzić
będę się gromadziła
będę się gromadzić
będę się gromadziło
będę się gromadzić
będziemy się gromadzili
będziemy się gromadzić
będziemy się gromadziły
będziemy się gromadzić
2 os. będziesz się gromadził
będziesz się gromadzić
będziesz się gromadziła
będziesz się gromadzić
będziesz się gromadziło
będziesz się gromadzić
będziecie się gromadzili
będziecie się gromadzić
będziecie się gromadziły
będziecie się gromadzić
3 os. będzie się gromadził
będzie się gromadzić
będzie się gromadziła
będzie się gromadzić
będzie się gromadziło
będzie się gromadzić
będą się gromadzili
będą się gromadzić
będą się gromadziły
będą się gromadzić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. gromadźmy się
2 os. gromadź się
gromadźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. gromadziłbym się
bym się gromadził
gromadziłabym się
bym się gromadziła
gromadziłobym się
bym się gromadziło
gromadzilibyśmy się
byśmy się gromadzili
gromadziłybyśmy się
byśmy się gromadziły
2 os. gromadziłbyś się
byś się gromadził
gromadziłabyś się
byś się gromadziła
gromadziłobyś się
byś się gromadziło
gromadzilibyście się
byście się gromadzili
gromadziłybyście się
byście się gromadziły
3 os. gromadziłby się
by się gromadził
gromadziłaby się
by się gromadziła
gromadziłoby się
by się gromadziło
gromadziliby się
by się gromadzili
gromadziłyby się
by się gromadziły

bezosobnik: gromadzono by się

bezokolicznik: gromadzić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: gromadząc się

gerundium: gromadzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gromadzenie się
gromadzenia się
D. gromadzenia się
gromadzeń się
C. gromadzeniu się
gromadzeniom się
B. gromadzenie się
gromadzenia się
N. gromadzeniem się
gromadzeniami się
Ms. gromadzeniu się
gromadzeniach się
W. gromadzenie się
gromadzenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: gromadzący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. gromadzący się
gromadzący się
gromadzący się
gromadzące się
gromadząca się
D. gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzącej się
C. gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącemu się
gromadzącej się
B. gromadzącego się
gromadzącego się
gromadzący się
gromadzące się
gromadzącą się
N. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącą się
Ms. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. gromadzący się
gromadzący się
gromadzące się
gromadzące się
D. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
C. gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
gromadzącym się
B. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzące się
N. gromadzącymi się
gromadzącymi się
gromadzącymi się
gromadzącymi się
Ms. gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się
gromadzących się

odpowiednik aspektowy: zgromadzić się

Składnia

Rznieżywotny + gromadzić się +
GDZIE

Frazeologizmy

czarne chmury gromadzą się
ciemne chmury gromadzą się
Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj