Chronologizacja
Pochodzenie
płn. psł. *rychlъ 'będący w ruchu, poruszający się, ruchliwy', 'taki, który poruszając się wyrasta (np. o cieście), pulchny'
Budowa wskazuje na pierwotny imiesłów hipotetycznego czasownika *rychnǫti, który należy łączyć z psł. *rušiti (zob. ruszyć ).
Już w st.pol. szereg znaczeń wtórnych ‘ruchliwy, szybki' > 'wykonywany w krótkim czasie, bez zwłoki, bez ociągania się’, ‘taki, który ma wkrótce nastąpić, niedaleki’, ‘wczesny’; ‘wykonujący bez zwłoki, chętny, ochotny’, ‘porywczy, popędliwy’.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
synonimy: | szybki |
Połączenia
- rychły finał, koniec, kres, upadek, zgon; powrót; przyjazd, wyjazd; wybuch; termin; rychła akcesja; finalizacja, realizacja, ratyfikacja; beatyfikacja; dymisja; klęska, katastrofa; likwidacja, odbudowa; nowelizacja; obniżka, podwyżka; poprawa; przeprowadzka, wizyta; odpowiedź; zima; śmierć; zmiana; rychłe członkostwo, małżeństwo, zamążpójście; nadejście, spotkanie; przyjęcie, rozpoczęcie, zakończenie; rozwiązanie; uchwalenie; zwycięstwo; rychłe wybory
Cytaty
Drobne wahania koniunktury giełdowej nie zmieniają faktu, że wokół parkietu nie widać sygnałów zapowiadających rychłe i trwałe odwrócenie tendencji na korzyść inwestorów. źródło: NKJP: Popyt w dogrywkach, Dziennik Polski, 1999-11-03 |
|
Panu Stanisławowi Ostachowskiemu, który z czwartku na piątek nabawił się na wierch[u] Bańskiej czterdziestostopniowej gorączki, życzymy serdecznie rychłego powrotu do zdrowia. źródło: NKJP: W Szaflarach i okolicy - Zmagania z zimą, prasa, Tygodnik Podhalański, nr 4, 2000 |
|
Tymczasem część przebywającego w Krzemieńcu korpusu dyplomatycznego coraz natarczywiej żądała możliwie najrychlejszego przemieszczenia się ku granicy rumuńskiej. źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993 |
|
Niestety, optymistyczne dane statystyczne nie gwarantują rychłej poprawy nastrojów społecznych. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2003-08-25 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rychły |
rychły |
rychły |
rychłe |
rychła |
D. | rychłego |
rychłego |
rychłego |
rychłego |
rychłej |
C. | rychłemu |
rychłemu |
rychłemu |
rychłemu |
rychłej |
B. | rychłego |
rychłego |
rychły |
rychłe |
rychłą |
N. | rychłym |
rychłym |
rychłym |
rychłym |
rychłą |
Ms. | rychłym |
rychłym |
rychłym |
rychłym |
rychłej |
W. | rychły |
rychły |
rychły |
rychłe |
rychła |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rychli |
rychli |
rychłe |
rychłe |
D. | rychłych |
rychłych |
rychłych |
rychłych |
C. | rychłym |
rychłym |
rychłym |
rychłym |
B. | rychłych |
rychłych |
rychłych |
rychłe |
N. | rychłymi |
rychłymi |
rychłymi |
rychłymi |
Ms. | rychłych |
rychłych |
rychłych |
rychłych |
W. | rychli |
rychli |
rychłe |
rychłe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rychlejszy |
rychlejszy |
rychlejszy |
rychlejsze |
rychlejsza |
D. | rychlejszego |
rychlejszego |
rychlejszego |
rychlejszego |
rychlejszej |
C. | rychlejszemu |
rychlejszemu |
rychlejszemu |
rychlejszemu |
rychlejszej |
B. | rychlejszego |
rychlejszego |
rychlejszy |
rychlejsze |
rychlejszą |
N. | rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszą |
Ms. | rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rychlejsi |
rychlejsi |
rychlejsze |
rychlejsze |
D. | rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejszych |
C. | rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
rychlejszym |
B. | rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejsze |
N. | rychlejszymi |
rychlejszymi |
rychlejszymi |
rychlejszymi |
Ms. | rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejszych |
rychlejszych |