Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kapuś |
kapusie |
ndepr |
kapusie |
depr | ||
D. | kapusia |
kapusiów |
|
C. | kapusiowi |
kapusiom |
|
B. | kapusia |
kapusiów |
|
N. | kapusiem |
kapusiami |
|
Ms. | kapusiu |
kapusiach |
|
W. | kapusiu |
kapusie |
ndepr |
kapusie |
depr |
Pochodzenie
Wyraz pochodzący z gwary więziennej, pochodny od kapować w zn. 'donosić' (zob.).
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | delator, donosiciel, kabel, kablarz, kablownik, kapownik, kapucha, konfitura, szpieg | |
hiperonimy: | informator |
Połączenia
- komunistyczny; zwykły; cholerny kapuś
- kapuś i donosiciel; kapusie i ubecy
- uznać kogoś za kapusia
Cytaty
W USA czy Holandii obywatel, gdy widzi coś podejrzanego i odbiegającego od normy w swojej okolicy, łapie za telefon i dzwoni po policję. W Polsce taki gagatek zostanie jeszcze dzisiaj uznany za donosiciela i kapusia. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Ziszczona przyszłość, Gazeta Wyborcza, 1997-11-28 |
|
Ksiądz nie chciał przyjąć do wiadomości, że ten, kto najmocniej rzuca na księdza podejrzenia, sam był kapusiem i na księdza donosił. źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007 |
|
Słyszała już o mnie, doszło już do niej, już jej donieśli zausznicy i kapusie o mnie i o tym, co ja wygaduję tu i tam, przeważnie w knajpach, w pijalniach piwa, kiedy dam sobie trochę w czub [...]. źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006 |
|
Restauracje pełne były kapusiów, którzy czekali tylko, by ktoś coś po pijanemu chlapnął. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992 |