UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wysadzić się

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  sadzić 

1. w powietrze

Definicja

zabić się, detonując ładunek wybuchowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zabić się

Połączenia

  • islamista, samobójca, szaleniec, terrorysta, zamachowiec wysadził się
  • wysadzić się dynamitem, granatem
  • wysadzić się w powietrze

Cytaty

Iracki policjant dokonuje oględzin restauracji w centrum Bagdadu, gdzie zamachowiec samobójca wysadził się w niedzielę w powietrze.

źródło: KWSJP: PAP: Irak ma rząd, Nowiny, 2006

Trzech terrorystów wysadziło się w powietrze w tłumie wiernych w jednym z szyickich meczetów.

źródło: KWSJP: GOD: Expressem, Super Express, 2006

Za chwilę znajdą szczątki radiostacji i zmasakrowane ciało. Pomyślą, że radiotelegrafista sam wysadził się granatem.

źródło: KWSJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wysadzę się
 wysadzimy się
2 os. wysadzisz się
 wysadzicie się
3 os. wysadzi się
 wysadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wysadziłem się
+(e)m się wysadził
 wysadziłam się
+(e)m się wysadziła
 wysadziłom się
+(e)m się wysadziło
 wysadziliśmy się
+(e)śmy się wysadzili
 wysadziłyśmy się
+(e)śmy się wysadziły
2 os. wysadziłeś się
+(e)ś się wysadził
 wysadziłaś się
+(e)ś się wysadziła
 wysadziłoś się
+(e)ś się wysadziło
 wysadziliście się
+(e)ście się wysadzili
 wysadziłyście się
+(e)ście się wysadziły
3 os. wysadził się
 wysadziła się
 wysadziło się
 wysadzili się
 wysadziły się

bezosobnik: wysadzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wysadźmy się
2 os. wysadź się
 wysadźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wysadziłbym się
bym się wysadził
 wysadziłabym się
bym się wysadziła
 wysadziłobym się
bym się wysadziło
 wysadzilibyśmy się
byśmy się wysadzili
 wysadziłybyśmy się
byśmy się wysadziły
2 os. wysadziłbyś się
byś się wysadził
 wysadziłabyś się
byś się wysadziła
 wysadziłobyś się
byś się wysadziło
 wysadzilibyście się
byście się wysadzili
 wysadziłybyście się
byście się wysadziły
3 os. wysadziłby się
by się wysadził
 wysadziłaby się
by się wysadziła
 wysadziłoby się
by się wysadziło
 wysadziliby się
by się wysadzili
 wysadziłyby się
by się wysadziły

bezosobnik: wysadzono by się

bezokolicznik: wysadzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysadziwszy się

gerundium: wysadzenie się

odpowiednik aspektowy: wysadzać się

Składnia

Rzosobowy + wysadzić się +
(CZYM)

2. na przyjęcie

Definicja

pot. 
zrobić coś, by zaimponować innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • wysadzić się na przyjęcie

Cytaty

Monika wysadziła się na prawdziwe przyjęcie. Obok nóg Aleksandry, piętrzących się apetycznie obok talerza z wędzonym łososiem, stała salaterka z sałatą i domowej roboty grzybki.

źródło: KWSJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

Sądej uśmiecha się chytrze i zadaje zadanko o statku płynącym z Szanghaju do Europy. W klasie pomruk. Też się wysadził! Znają to zadanie na pamięć!

źródło: KWSJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Niby wokoło cienko, u niektórych zwyczajnie bieda, a tymczasem ludzie się wysadzili, jakby sami bogacze tutaj mieszkali. Pełno było na stołach, u samogoniarzy zabrakło bimbru, choć przygotowali zapas.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wysadzę się
 wysadzimy się
2 os. wysadzisz się
 wysadzicie się
3 os. wysadzi się
 wysadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wysadziłem się
+(e)m się wysadził
 wysadziłam się
+(e)m się wysadziła
 wysadziłom się
+(e)m się wysadziło
 wysadziliśmy się
+(e)śmy się wysadzili
 wysadziłyśmy się
+(e)śmy się wysadziły
2 os. wysadziłeś się
+(e)ś się wysadził
 wysadziłaś się
+(e)ś się wysadziła
 wysadziłoś się
+(e)ś się wysadziło
 wysadziliście się
+(e)ście się wysadzili
 wysadziłyście się
+(e)ście się wysadziły
3 os. wysadził się
 wysadziła się
 wysadziło się
 wysadzili się
 wysadziły się

bezosobnik: wysadzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wysadźmy się
2 os. wysadź się
 wysadźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wysadziłbym się
bym się wysadził
 wysadziłabym się
bym się wysadziła
 wysadziłobym się
bym się wysadziło
 wysadzilibyśmy się
byśmy się wysadzili
 wysadziłybyśmy się
byśmy się wysadziły
2 os. wysadziłbyś się
byś się wysadził
 wysadziłabyś się
byś się wysadziła
 wysadziłobyś się
byś się wysadziło
 wysadzilibyście się
byście się wysadzili
 wysadziłybyście się
byście się wysadziły
3 os. wysadziłby się
by się wysadził
 wysadziłaby się
by się wysadziła
 wysadziłoby się
by się wysadziło
 wysadziliby się
by się wysadzili
 wysadziłyby się
by się wysadziły

bezosobnik: wysadzono by się

bezokolicznik: wysadzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysadziwszy się

gerundium: wysadzenie się

odpowiednik aspektowy: wysadzać się

Składnia

Rzosobowy + wysadzić się +
(na CO)
Data ostatniej modyfikacji: 23.04.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN