Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Pochodzenie
1. gałąź
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rozłamać się |
Połączenia
- dyszel, kij, klucz, słup, sztyft złamał się; deska, gałąź, igła, narta, palma, rączka, rękojeść złamała się; drzewo, ostrze, wiosło złamało się
- złamać się na pół
- złamać się pod ciężarem, pod naporem czegoś
- złamać się w iluś miejscach
- złamać się z chrzęstem, z trzaskiem
- móc złamać się
- złamać się i zawalić
Cytaty
Krzyż złamał się chyba jeszcze przed wojną. Dziś stoi zabezpieczony żelaznymi klamrami, ale wciąż wymaga pilnego wzmocnienia i konserwacji. źródło: NKJP: Sąsiedzi historii, Dziennik Polski, 2006-03-11 |
|
Chłopak wszedł na drzewo, ona dyrygowała z dołu. Gałąź się złamała, Maciek spadł na babcię. źródło: NKJP: Ewa Grocholska: Tajemnice długowieczności, Tygodnik Podhalański 1999, nr 9 |
|
W sobotę 19-letnia dziewczyna, kierująca toyotą corollą, uderzyła w drzewo, które złamało się i przygniotło samochód. źródło: NKJP: (EK): Tragedie na drogach, Dziennik Polski, 2006-06-12 |
|
Spróchniała noga złamała się z trzaskiem, Reynevan zwalił się na deski. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Jeżeli maszt złamie się niżej, możemy starać się sztukować go zapasowymi drzewcami, choćby bosakiem czy wiosełkiem. źródło: KWSJP: Stefan Wysocki: Żeglarstwo śródlądowe, 1969 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
złamię się |
złamiemy się |
|||
2 os. |
złamiesz się |
złamiecie się |
|||
3 os. |
złamie się |
złamią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałem się +(e)m się złamał |
złamałam się +(e)m się złamała |
złamałom się +(e)m się złamało |
złamaliśmy się +(e)śmy się złamali |
złamałyśmy się +(e)śmy się złamały |
2 os. |
złamałeś się +(e)ś się złamał |
złamałaś się +(e)ś się złamała |
złamałoś się +(e)ś się złamało |
złamaliście się +(e)ście się złamali |
złamałyście się +(e)ście się złamały |
3 os. |
złamał się |
złamała się |
złamało się |
złamali się |
złamały się |
bezosobnik: złamano się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
złammy się |
|
2 os. |
złam się |
złamcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałbym się bym się złamał |
złamałabym się bym się złamała |
złamałobym się bym się złamało |
złamalibyśmy się byśmy się złamali |
złamałybyśmy się byśmy się złamały |
2 os. |
złamałbyś się byś się złamał |
złamałabyś się byś się złamała |
złamałobyś się byś się złamało |
złamalibyście się byście się złamali |
złamałybyście się byście się złamały |
3 os. |
złamałby się by się złamał |
złamałaby się by się złamała |
złamałoby się by się złamało |
złamaliby się by się złamali |
złamałyby się by się złamały |
bezosobnik: złamano by się
bezokolicznik: złamać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
złamawszy się
gerundium: złamanie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | złamanie się |
złamania się |
D. | złamania się |
złamań się |
C. | złamaniu się |
złamaniom się |
B. | złamanie się |
złamania się |
N. | złamaniem się |
złamaniami się |
Ms. | złamaniu się |
złamaniach się |
W. | złamanie się |
złamania się |
odpowiednik aspektowy: łamać się
Składnia
Rznieżywotny | + | złamać się | + |
2. kość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | uszkodzić się |
Połączenia
- kość złamała się
Cytaty
Po nodze Andrzeja przejechało koło od traktora i kość złamała się tak, że już pół roku ojciec jest na zwolnieniu. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Zimno bez takiej gromady, Polityka, 2002 |
|
W drugiej rundzie, po ciosie przeciwnika, nos złamał się w tym samym miejscu. źródło: KWSJP: Jan Dziadul: Uparty Tomuś, Polityka, 2005 |
|
Pewnego spokojnego dnia w podchorążówce graliśmy w piłkę. Nagle poczułem straszny ból. Mały palec u ręki wisiał - złamał się. źródło: NKJP: Elwira Kucharska: Siła przyciągania, czyli polskie losy, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
złamię się |
złamiemy się |
|||
2 os. |
złamiesz się |
złamiecie się |
|||
3 os. |
złamie się |
złamią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałem się +(e)m się złamał |
złamałam się +(e)m się złamała |
złamałom się +(e)m się złamało |
złamaliśmy się +(e)śmy się złamali |
złamałyśmy się +(e)śmy się złamały |
2 os. |
złamałeś się +(e)ś się złamał |
złamałaś się +(e)ś się złamała |
złamałoś się +(e)ś się złamało |
złamaliście się +(e)ście się złamali |
złamałyście się +(e)ście się złamały |
3 os. |
złamał się |
złamała się |
złamało się |
złamali się |
złamały się |
bezosobnik: złamano się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
złammy się |
|
2 os. |
złam się |
złamcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałbym się bym się złamał |
złamałabym się bym się złamała |
złamałobym się bym się złamało |
złamalibyśmy się byśmy się złamali |
złamałybyśmy się byśmy się złamały |
2 os. |
złamałbyś się byś się złamał |
złamałabyś się byś się złamała |
złamałobyś się byś się złamało |
złamalibyście się byście się złamali |
złamałybyście się byście się złamały |
3 os. |
złamałby się by się złamał |
złamałaby się by się złamała |
złamałoby się by się złamało |
złamaliby się by się złamali |
złamałyby się by się złamały |
bezosobnik: złamano by się
bezokolicznik: złamać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
złamawszy się
gerundium: złamanie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | złamanie się |
złamania się |
D. | złamania się |
złamań się |
C. | złamaniu się |
złamaniom się |
B. | złamanie się |
złamania się |
N. | złamaniem się |
złamaniami się |
Ms. | złamaniu się |
złamaniach się |
W. | złamanie się |
złamania się |
odpowiednik aspektowy: łamać się
Składnia
Rznieżywotny | + | złamać się | + |
3. pod wpływem nacisków
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | poddać się, ulec |
Połączenia
- złamać się i przyznać do czegoś
Cytaty
Stanąłem przed nim, zadzierając głowę, wpatrując się w niego uparcie. Po kilku minutach złamał się. źródło: KWSJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
Zastanawiam się, czy ten reżyser z filmu po wczorajszej rozmowie złamie się, czy będzie dalej ciągnął sprawę. źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Musiała wystawić siłę woli Gandhiego na tak ciężko próbę, że w końcu złamał się i uległ. źródło: KWSJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
Jeszcze raz mówię — żaden szpital! — Dobrze! — złamał się Adam — dam leki. źródło: KWSJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995 |
|
Jan Lityński (UW) przyznał, że nowelizacja nie rozstrzyga problemu tych osób, które były prześladowane, a potem złamały się i podpisały deklarację współpracy. - To także pokrzywdzeni - powiedział. źródło: NKJP: Instytut Pamięci Narodowej, Gazeta Wyborcza, 1999-03-04 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
złamię się |
złamiemy się |
|||
2 os. |
złamiesz się |
złamiecie się |
|||
3 os. |
złamie się |
złamią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałem się +(e)m się złamał |
złamałam się +(e)m się złamała |
złamałom się +(e)m się złamało |
złamaliśmy się +(e)śmy się złamali |
złamałyśmy się +(e)śmy się złamały |
2 os. |
złamałeś się +(e)ś się złamał |
złamałaś się +(e)ś się złamała |
złamałoś się +(e)ś się złamało |
złamaliście się +(e)ście się złamali |
złamałyście się +(e)ście się złamały |
3 os. |
złamał się |
złamała się |
złamało się |
złamali się |
złamały się |
bezosobnik: złamano się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
złammy się |
|
2 os. |
złam się |
złamcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
złamałbym się bym się złamał |
złamałabym się bym się złamała |
złamałobym się bym się złamało |
złamalibyśmy się byśmy się złamali |
złamałybyśmy się byśmy się złamały |
2 os. |
złamałbyś się byś się złamał |
złamałabyś się byś się złamała |
złamałobyś się byś się złamało |
złamalibyście się byście się złamali |
złamałybyście się byście się złamały |
3 os. |
złamałby się by się złamał |
złamałaby się by się złamała |
złamałoby się by się złamało |
złamaliby się by się złamali |
złamałyby się by się złamały |
bezosobnik: złamano by się
bezokolicznik: złamać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
złamawszy się
gerundium: złamanie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | złamanie się |
złamania się |
D. | złamania się |
złamań się |
C. | złamaniu się |
złamaniom się |
B. | złamanie się |
złamania się |
N. | złamaniem się |
złamaniami się |
Ms. | złamaniu się |
złamaniach się |
W. | złamanie się |
złamania się |
odpowiednik aspektowy: łamać się
Składnia
Rzosobowy | + | złamać się | + |