UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ścinać

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Z przedrostkiem s- od psł. *tinati.
Zob. ciąć

1. drzewo

Definicja

oddzielać od podstawy za pomocą ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  oddzielać

Połączenia

  • ścinać drzewo, mirabelkę, śliwę...; las; gałęzie, konary, łodygę, pędy, pień, trawę, trawnik, zboże
  • ścinać piłą, siekierą
  • ścinać do wazonu
  • ścinać na opał, na zamówienie
  • ścinać przy samej ziemi, tuż nad ziemią
  • ścinać w lecie, w okresie przedświątecznym, zimowym...
  • ścinać całkowicie, niezbyt nisko
  • należy, nie wolno, można, trzeba ścinać

Cytaty

W Maasluis pod Rotterdamem pracowałem u plantatora. Od szóstej rano do dwunastej w południe ścinaliśmy goździki - po 4,5 tysiąca sztuk.

źródło: NKJP: (MARO): Pięć tysięcy goździków, Dziennik Polski - Kraków, 2001-07-09

Ścinający piłą motorową drzewo mężczyzna tak niefortunnie ustawił się koło niego, że to, padając, przygniotło go.

źródło: NKJP:(ZS): Krótko, Dziennik Polski - Brzesko, 2003-02-04

Chłopcy ścinali gałęzie na szałas, on zaś [...] obciosywał paliki, na których miała się wspierać konstrukcja ścian.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
(CZYM) + CO

2. czubek

Definicja

usuwać górną lub wierzchnią część z czegoś przy pomocy ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przycinać
hiperonimy:  skracać

Połączenia

  • ścinać brzegi, czubek, wierzchołek
  • ścinać maczetą, nożem

Cytaty

Okrągłe plastry baraniny przekładane tłuszczem [...] kręcą się nad płomykami gazowymi. Przypieczone brzeżki sprzedawca zręcznie ścina ostrym nożem.

źródło: NKJP: Biblijna manna, Dziennik Polski - Podróże, 2003-02-08

Kabaczki średniej wielkości [...] obieramy ze skóry. Bardzo młode o kolorze seledynowym pozostawiamy ze skórką. Ścinamy czubek.

źródło: NKJP: Kabaczki — uprawa i pielęgnacja, Działkowiec, nr 5, 1970

Teraz nowoczesne maszyny ścinają z kłody drewna warstwę grubości ok. 1 mm, którą następnie przykleja się na drzwi.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak, Urszula Szyperska: Poradnik budowlany: Szklane domy, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
CO + (CZYM) + (z CZEGO)

3. włosy

Definicja

skracać włosy, nadając fryzurze nową formę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obcinać
hiperonimy:  skracać

Połączenia

  • ścinać grzywkę, włosy
  • ścinać krótko; na zapałkę

Cytaty

Sama prezydentowa przyznaje, że „Ola, nawet będąc dzieckiem, była nad wiek poważna i zrównoważona”, gdy jej mama: „włosy ścinała na zapałkę, całymi dniami wisiała na trzepaku, grała w kapsle i potajemnie popalała carmeny”

źródło: NKJP: Jabłko od jabłoni..., Dziennik Polski - Magzyn, 2001-10-05

Sikhowie nie ścinają włosów od urodzenia. Przewodnik ma długie końcówki wąsów i brody schowane razem z resztą włosów pod turbanem.

źródło: NKJP: Max Cegielski: Masala, 2002

Nadia energicznie poczęła mi ścinać pasma włosów, czułam na szyi zimne dotknięcia nożyczek.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
KOGO/CO + (JAK)
Rzosobowy + ścinać +
(KOMU) + CO

4. skazańca

Definicja

zabijać kogoś, odcinając mu głowę, zwykle za karę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  karać, zabijać

Połączenia

  • ścinać dzieci, niewiasty, zbrodniarzy
  • ścinać głowy niewiernym
  • ścinać na gilotynie, na szafocie
  • ścinać bez miłosierdzia, bez pardonu
  • ścinać i brać jasyr, ścinać i zakuwać (w dyby); palić i ścinać, rabować i ścinać, wieszać i ścinać

Cytaty

Wyprawa ta była najzgodniejsza, jaka zdarzyła się w Polsce Sasów. Ścinała bez pardonu wszystkich schwytanych z bronią, jako tych, którzy łamali konstytucję z 1699 r.

źródło: NKJP: W rosyjskich kleszczach, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-02-02

Legenda głosi, że przy kaplicy św. Doroty odbywały się egzekucje, skazanych wyrokiem sądowym, przy czym zazwyczaj głowy ścinał toporem kat, sprowadzany... z Nowego Sącza!

źródło: NKJP: Andrzej Kudasik: Spacerem po Nowym Targu, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
KOGO
Rzosobowy + ścinać +
KOMU + CO + (CZYM)

5. latarnię

Definicja

wpadając na coś, przewracać lub uszkadzać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  niszczyć, przewracać

Połączenia

  • auto ścina coś
  • ścinać latarnię

Cytaty

Cofając się wśród przekleństw Schiracha, ścina latarnię i zderza się z rozpędzonym autobusem, należącym do orkiestry w strojach tyrolskich...

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

bez ograniczeń + ścinać +
CO

6. piłkę

Definicja

silnie uderzając, kierować pionowo w dół

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zbijać
hiperonimy:  odbijać

Połączenia

  • ścinać lotkę, piłkę
  • ścinać nad blokiem

Cytaty

Ktoś powiedział o nim, że ma „windę w nogach”, dzięki czemu z łatwością ścina piłkę nad blokiem rywali.

źródło: NKJP: Tomasz Szeliga: Sentyment do Rzeszowa, Dziennik Polski - Podkarpacie, 2000-09-02

Izabela Rutkowska niedokładnie wystawiła piłkę, a atak Dominiki Sieradzan wylądował na siatce, bo ścinającej koleżance przeszkodziła Ewa Ślusarz.

źródło: NKJP: Kto się nadaje? Dziennik Polski - Sport, 2003-01-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
CO

7. koszty

Definicja

ograniczać wartość lub wielkość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obcinać
hiperonimy:  zmniejszać

Połączenia

  • ścinać dochody, emeryturę, kwotę, świadczenia
  • ścinać do jakiegoś wskaźnika, do (ustawowych) limitów

Cytaty

Doświadczenia krajów, które odniosły sukces gospodarczy, wskazują, że tylko polityka ścinania kosztów pracy i obciążeń podatkowych przynosi efekty.

źródło: KJ PWN: Rzeczpospolita Nr: 03.02/2005

Sęk w tym, że dziś szpitale i przychodnie oszczędzają na wszystkim i wszystkich, i nie ma z czego już ścinać.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.06.2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
CO + (z CZEGO)

8. o mrozie

Definicja

powodować zesztywnienie lub stwardnienie czegoś w niskiej temperaturze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mrozić

Połączenia

  • mróz, przymrozek, wiatr ścina coś
  • ścinać wodę, ziemię
  • ścinać błyskawicznie

Cytaty

Czasami wielki mróz ścinał tryskającą z marmurowej lilii wodę w paradoksalny sopel.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Marta, Jure i ja śpiewaliśmy, żeby zapomnieć o ostrym wietrze, który ścinał nasze twarze i wyciskał z oczu łzy, zamarzające na policzkach.

źródło: NKJP: Dorota Mycielska: Z Kresów do Wielkopolski, Wańkowicze w Jerce, 2002

Jedynie przez południe, przy plusowych temperaturach, jezdnia na krótko odmarza. Ale nocą lód ścina ją znowu.

źródło: NKJP: (ASZ): To już szczyt, Dziennik Polski - Kraj, 1999-12-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rznieżywotny + ścinać +
CO

9. mleko

Definicja

powodować krzepnięcie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • ścinać białko, mleko

Cytaty

Podpuszczka ścina mleko, które wygląda jak kwaśne, a wtedy kroi się je i odcedza serwatkę.

źródło: NKJP: Przymusowo nienaturalne, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-01-05

Po dwóch godzinach [...] wywar cedzimy, dodajemy przyprawy, paprykę i obgotowujemy w nim owe kawałki ryb do stanu, w którym będą konsystencji twardej galarety. Dodajemy kładzione kluseczki, które ścinamy w zupie.

źródło: NKJP: Wasz Sybaryta: Klub srebrnego widelca, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

Składnia

bez ograniczeń + ścinać +
CO

10. o grymasie

Definicja

powodować chwilowe znieruchomienie pod wpływem silnych uczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • grymas ścinał czyjeś usta

Cytaty

Palce ściskały brzegi kołdry z taką siłą, że ich kostki pobielały. Blade usta ścinał grymas.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzniezywotny + ścinać +
KOGO/CO

11. kogoś ścina

Definicja

pot. 
odczuwać nagły odpływ sił lub doznawać zaburzenia świadomości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

No cóż, mój problem polega na tym, że jak wsiadam na egzaminie do autka, to mnie po prostu ścina.

źródło: Internet

Kiedyś mieliśmy w domu koty i co ciekawe mało mnie uczulały,
bardziej uczulają mnie psy - prawie zawsze jak pójdę do kogoś to mnie ścina (astma i katar)

źródło: Internet

Jego głos - to... to po prostu mnie ścina...

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Ø + ścinać +
KOGO

12. na egzaminie

Definicja

pot. 
stawiać komuś negatywną ocenę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oblewać, ulewać

Połączenia

  • ścinać na egzaminie

Cytaty

[...] to jakiś maniak,wszystkich ścina na egzaminie bez powodu.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinam
ścinamy
2 os. ścinasz
ścinacie
3 os. ścina
ścinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałem
+(e)m ścinał
ścinałam
+(e)m ścinała
ścinałom
+(e)m ścinało
ścinaliśmy
+(e)śmy ścinali
ścinałyśmy
+(e)śmy ścinały
2 os. ścinałeś
+(e)ś ścinał
ścinałaś
+(e)ś ścinała
ścinałoś
+(e)ś ścinało
ścinaliście
+(e)ście ścinali
ścinałyście
+(e)ście ścinały
3 os. ścinał
ścinała
ścinało
ścinali
ścinały

bezosobnik: ścinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ścinał
będę ścinać
będę ścinała
będę ścinać
będę ścinało
będę ścinać
będziemy ścinali
będziemy ścinać
będziemy ścinały
będziemy ścinać
2 os. będziesz ścinał
będziesz ścinać
będziesz ścinała
będziesz ścinać
będziesz ścinało
będziesz ścinać
będziecie ścinali
będziecie ścinać
będziecie ścinały
będziecie ścinać
3 os. będzie ścinał
będzie ścinać
będzie ścinała
będzie ścinać
będzie ścinało
będzie ścinać
będą ścinali
będą ścinać
będą ścinały
będą ścinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ścinajmy
2 os. ścinaj
ścinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ścinałbym
bym ścinał
ścinałabym
bym ścinała
ścinałobym
bym ścinało
ścinalibyśmy
byśmy ścinali
ścinałybyśmy
byśmy ścinały
2 os. ścinałbyś
byś ścinał
ścinałabyś
byś ścinała
ścinałobyś
byś ścinało
ścinalibyście
byście ścinali
ścinałybyście
byście ścinały
3 os. ścinałby
by ścinał
ścinałaby
by ścinała
ścinałoby
by ścinało
ścinaliby
by ścinali
ścinałyby
by ścinały

bezosobnik: ścinano by

bezokolicznik: ścinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ścinając

gerundium: ścinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ścinanie
ścinania
D. ścinania
ścinań
C. ścinaniu
ścinaniom
B. ścinanie
ścinania
N. ścinaniem
ścinaniami
Ms. ścinaniu
ścinaniach
W. ścinanie
ścinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ścinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinający
ścinający
ścinający
ścinające
ścinająca
D. ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającego
ścinającej
C. ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającemu
ścinającej
B. ścinającego
ścinającego
ścinający
ścinające
ścinającą
N. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającą
Ms. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinający
ścinający
ścinające
ścinające
D. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających
C. ścinającym
ścinającym
ścinającym
ścinającym
B. ścinających
ścinających
ścinających
ścinające
N. ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
ścinającymi
Ms. ścinających
ścinających
ścinających
ścinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ścinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ścinany
ścinany
ścinany
ścinane
ścinana
D. ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanego
ścinanej
C. ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanemu
ścinanej
B. ścinanego
ścinanego
ścinany
ścinane
ścinaną
N. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinaną
Ms. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ścinani
ścinani
ścinane
ścinane
D. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych
C. ścinanym
ścinanym
ścinanym
ścinanym
B. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinane
N. ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
ścinanymi
Ms. ścinanych
ścinanych
ścinanych
ścinanych

odpowiednik aspektowy: ściąć

Składnia

Rzosobowy + ścinać +
KOGO + (na CZYM)

Frazeologizmy

coś mrozi krew w żyłach
coś ścina krew w żyłach
coś zwala z nóg kogoś
coś ścina z nóg kogoś
ktoś ścina zakręt
Data ostatniej modyfikacji: 25.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj