Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Pochodzenie
Zob. zbić
1. wazon
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | potłuc się, rozbić się, stłuc się |
Połączenia
- szklanka się zbiła; lusterko się zbiło
Cytaty
|
Mówiłem, żeby mnie puścił, ale on pchnął mnie na schody. Pech chciał, że stały tam szklanki. Wszystkie się zbiły. źródło: KWSJP: Wyproszeni, wyrzuceni i zmuszani, Ozon nr 20, 2005 |
|
|
Widziałam takiego baranka, ale z gliny. Na Wielkanoc Jurzyński stawia go na stole, a po świętach owijają go w szmaty i chowają aż do przyszłego roku, żeby się nie zbił. źródło: KWSJP: Elżbieta Niedźwiadek: Słuchajcie, państwo, sygnałów dnia, 1985 |
|
|
No, a jeżeli akwarium się zbije? - spytała Ola. źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zbiję się |
zbijemy się |
|||
| 2 os. |
zbijesz się |
zbijecie się |
|||
| 3 os. |
zbije się |
zbiją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiłem się +(e)m się zbił |
zbiłam się +(e)m się zbiła |
zbiłom się +(e)m się zbiło |
zbiliśmy się +(e)śmy się zbili |
zbiłyśmy się +(e)śmy się zbiły |
| 2 os. |
zbiłeś się +(e)ś się zbił |
zbiłaś się +(e)ś się zbiła |
zbiłoś się +(e)ś się zbiło |
zbiliście się +(e)ście się zbili |
zbiłyście się +(e)ście się zbiły |
| 3 os. |
zbił się |
zbiła się |
zbiło się |
zbili się |
zbiły się |
bezosobnik: zbito się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zbijmy się |
|
| 2 os. |
zbij się |
zbijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiłbym się bym się zbił |
zbiłabym się bym się zbiła |
zbiłobym się bym się zbiło |
zbilibyśmy się byśmy się zbili |
zbiłybyśmy się byśmy się zbiły |
| 2 os. |
zbiłbyś się byś się zbił |
zbiłabyś się byś się zbiła |
zbiłobyś się byś się zbiło |
zbilibyście się byście się zbili |
zbiłybyście się byście się zbiły |
| 3 os. |
zbiłby się by się zbił |
zbiłaby się by się zbiła |
zbiłoby się by się zbiło |
zbiliby się by się zbili |
zbiłyby się by się zbiły |
bezosobnik: zbito by się
bezokolicznik: zbić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zbiwszy się
gerundium: zbicie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zbicie się |
zbicia się |
| D. | zbicia się |
zbić się |
| C. | zbiciu się |
zbiciom się |
| B. | zbicie się |
zbicia się |
| N. | zbiciem się |
zbiciami się |
| Ms. | zbiciu się |
zbiciach się |
| W. | zbicie się |
zbicia się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | zbić się | + |
|
2. zwierzęta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ścisnąć się | |
| hiperonimy: | przysunąć się, zbliżyć się |
Połączenia
- zbić się w gromadę, w grupę, w stado
Cytaty
|
Psy stanęły i zbiły się w gromadę, potępieńczo wyjąc. źródło: KWSJP: Adam Frank: Zew krwi, CKM, nr 03/03, 2000 |
|
|
Tymczasem łanie zbiły się w gromadki i bojaźliwie stały po dwóch stronach areny. źródło: KWSJP: Ada Wińcza: Opowieści z sawanny i buszu, 1981 |
|
|
Żołnierze zbili się w gromadkę koło wrót, patrzyli na chatę, na podwórze, ale dalej czemuś nie szli. źródło: KWSJP: Jewhen Hucało: Domowe ognisko, 1978 |
|
|
Zdjąwszy ubranie, rozmierzwiłem włosy na klacie, aż zbiły się w grube strąki. źródło: KWSJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005 |
|
|
W pierwszych dniach, gdy opowiadał o tym Genowefie, nie pamiętał żadnego konkretnego przypadku, wszyscy żołnierze i wszystkie operacje zbiły się w jedno wspomnienie - tego samego, bez przerwy krojonego ciała. źródło: KWSJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zbiję się |
zbijemy się |
|||
| 2 os. |
zbijesz się |
zbijecie się |
|||
| 3 os. |
zbije się |
zbiją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiłem się +(e)m się zbił |
zbiłam się +(e)m się zbiła |
zbiłom się +(e)m się zbiło |
zbiliśmy się +(e)śmy się zbili |
zbiłyśmy się +(e)śmy się zbiły |
| 2 os. |
zbiłeś się +(e)ś się zbił |
zbiłaś się +(e)ś się zbiła |
zbiłoś się +(e)ś się zbiło |
zbiliście się +(e)ście się zbili |
zbiłyście się +(e)ście się zbiły |
| 3 os. |
zbił się |
zbiła się |
zbiło się |
zbili się |
zbiły się |
bezosobnik: zbito się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zbijmy się |
|
| 2 os. |
zbij się |
zbijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiłbym się bym się zbił |
zbiłabym się bym się zbiła |
zbiłobym się bym się zbiło |
zbilibyśmy się byśmy się zbili |
zbiłybyśmy się byśmy się zbiły |
| 2 os. |
zbiłbyś się byś się zbił |
zbiłabyś się byś się zbiła |
zbiłobyś się byś się zbiło |
zbilibyście się byście się zbili |
zbiłybyście się byście się zbiły |
| 3 os. |
zbiłby się by się zbił |
zbiłaby się by się zbiła |
zbiłoby się by się zbiło |
zbiliby się by się zbili |
zbiłyby się by się zbiły |
bezosobnik: zbito by się
bezokolicznik: zbić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zbiwszy się
gerundium: zbicie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zbicie się |
zbicia się |
| D. | zbicia się |
zbić się |
| C. | zbiciu się |
zbiciom się |
| B. | zbicie się |
zbicia się |
| N. | zbiciem się |
zbiciami się |
| Ms. | zbiciu się |
zbiciach się |
| W. | zbicie się |
zbicia się |
odpowiednik aspektowy: zbijać się
Składnia
|
|
+ | zbić się | + |
w CO
|