Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. kazać
1. gestem lub wzrokiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- wskazać komuś drzwi, fotel, kierunek, krzesło
- wskazać coś dłonią, gestem, głową, kciukiem, kursorem, palcem, ręką, ruchem ręki, wzrokiem
Cytaty
- Niech pan siada - uprzejmym gestem wskazał mi krzesło. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
- Znasz go? - wskazał ruchem głowy na Maleckiego. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001 |
|
Nie potrafił jednak dokładnie wskazać na mapie, gdzie zbudował szałas i zostawił kolegę. źródło: NKJP: Janusz Kapłon: Ze wspomnień ratownika GOPR, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 4 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wskażę |
wskażemy |
|||
2 os. |
wskażesz |
wskażecie |
|||
3 os. |
wskaże |
wskażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałem +(e)m wskazał |
wskazałam +(e)m wskazała |
wskazałom +(e)m wskazało |
wskazaliśmy +(e)śmy wskazali |
wskazałyśmy +(e)śmy wskazały |
2 os. |
wskazałeś +(e)ś wskazał |
wskazałaś +(e)ś wskazała |
wskazałoś +(e)ś wskazało |
wskazaliście +(e)ście wskazali |
wskazałyście +(e)ście wskazały |
3 os. |
wskazał |
wskazała |
wskazało |
wskazali |
wskazały |
bezosobnik: wskazano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wskażmy |
|
2 os. |
wskaż |
wskażcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałbym bym wskazał |
wskazałabym bym wskazała |
wskazałobym bym wskazało |
wskazalibyśmy byśmy wskazali |
wskazałybyśmy byśmy wskazały |
2 os. |
wskazałbyś byś wskazał |
wskazałabyś byś wskazała |
wskazałobyś byś wskazało |
wskazalibyście byście wskazali |
wskazałybyście byście wskazały |
3 os. |
wskazałby by wskazał |
wskazałaby by wskazała |
wskazałoby by wskazało |
wskazaliby by wskazali |
wskazałyby by wskazały |
bezosobnik: wskazano by
bezokolicznik: wskazać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wskazawszy
gerundium: wskazanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wskazanie |
wskazania |
D. | wskazania |
wskazań |
C. | wskazaniu |
wskazaniom |
B. | wskazanie |
wskazania |
N. | wskazaniem |
wskazaniami |
Ms. | wskazaniu |
wskazaniach |
W. | wskazanie |
wskazania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wskazany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wskazany |
wskazany |
wskazany |
wskazane |
wskazana |
D. | wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanej |
C. | wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanej |
B. | wskazanego |
wskazanego |
wskazany |
wskazane |
wskazaną |
N. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazaną |
Ms. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wskazani |
wskazani |
wskazane |
wskazane |
D. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
C. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
B. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazane |
N. | wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
Ms. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
odpowiednik aspektowy: wskazywać
Składnia
Rzosobowy | + | wskazać | + |
(KOMU) +
(CZYM) +
KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | wskazać | + |
(KOMU) +
(CZYM) +
na KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | wskazać | + |
(KOMU) +
(CZYM) +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. słowami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- wskazać kandydata, jakąś osobę, sprawcę, winnych, winowajcę, zwycięzcę; komuś adres, cel, drogę, kierunek, miejsce, obiekt, przyczyny, źródło czegoś
- wskazać coś jasno, jednoznacznie, precyzyjnie, wyraźnie; wskazane wyżej (okoliczności, przesłanki)
- wskazany termin, wskazane okoliczności
Cytaty
W takim przypadku trudno wskazać winnego, bo każda ze stron obwiniać będzie przeciwnika. źródło: NKJP: Dwie strony bałaganu, Dziennik Polski, 2008-09-18 |
|
Zapytał o drogę do dworca i ruszył we wskazanym kierunku. źródło: NKJP: Andrzej Gojke: Jak z „Archwium X”, Dziennik Bałtycki, 2000-06-07 |
|
Sąd wyraźnie wskazał na związek pomiędzy kondycją finansową towarzystwa a kondycją zarządzanego przez nie funduszu emerytalnego. źródło: NKJP: Małgorzata Dygas: Trzeba zapobiegać szkodom, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-07-05 |
|
Obey wskazał, że takie opóźnienie jest absolutnie bezprecedensowe. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Czy Stany abdykują?, Gazeta Wyborcza, 1993-05-31 |
|
[...] przy ubieganiu się o pomoce dydaktyczne musieliśmy dokładnie wskazać, co chcemy kupić. źródło: NKJP: Joanna Kielas: Sprzęt za prawie 800 tys. zł, Dziennik Bałtycki, 2006-06-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wskażę |
wskażemy |
|||
2 os. |
wskażesz |
wskażecie |
|||
3 os. |
wskaże |
wskażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałem +(e)m wskazał |
wskazałam +(e)m wskazała |
wskazałom +(e)m wskazało |
wskazaliśmy +(e)śmy wskazali |
wskazałyśmy +(e)śmy wskazały |
2 os. |
wskazałeś +(e)ś wskazał |
wskazałaś +(e)ś wskazała |
wskazałoś +(e)ś wskazało |
wskazaliście +(e)ście wskazali |
wskazałyście +(e)ście wskazały |
3 os. |
wskazał |
wskazała |
wskazało |
wskazali |
wskazały |
bezosobnik: wskazano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wskażmy |
|
2 os. |
wskaż |
wskażcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałbym bym wskazał |
wskazałabym bym wskazała |
wskazałobym bym wskazało |
wskazalibyśmy byśmy wskazali |
wskazałybyśmy byśmy wskazały |
2 os. |
wskazałbyś byś wskazał |
wskazałabyś byś wskazała |
wskazałobyś byś wskazało |
wskazalibyście byście wskazali |
wskazałybyście byście wskazały |
3 os. |
wskazałby by wskazał |
wskazałaby by wskazała |
wskazałoby by wskazało |
wskazaliby by wskazali |
wskazałyby by wskazały |
bezosobnik: wskazano by
bezokolicznik: wskazać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wskazawszy
gerundium: wskazanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wskazanie |
wskazania |
D. | wskazania |
wskazań |
C. | wskazaniu |
wskazaniom |
B. | wskazanie |
wskazania |
N. | wskazaniem |
wskazaniami |
Ms. | wskazaniu |
wskazaniach |
W. | wskazanie |
wskazania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wskazany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wskazany |
wskazany |
wskazany |
wskazane |
wskazana |
D. | wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanej |
C. | wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanej |
B. | wskazanego |
wskazanego |
wskazany |
wskazane |
wskazaną |
N. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazaną |
Ms. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wskazani |
wskazani |
wskazane |
wskazane |
D. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
C. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
B. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazane |
N. | wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
Ms. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
odpowiednik aspektowy: wskazywać
Składnia
Rzosobowy | + | wskazać | + |
(KOMU) +
KOGO/CO
|
Rzosobowy | + | wskazać | + |
na CO
|
Rzosobowy | + | wskazać | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
3. o badaniach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zaimplikować |
Połączenia
- badania, dane, dokumenty, okoliczności, ślady, wyniki wskazały na coś
Cytaty
Przyczynę śmierci mężczyzny wskażą wyniki sekcji zwłok. źródło: NKJP: magwal: Zwłoki mężczyzny w podinowrocławskim lesie, Gazeta Pomorska, 2009-12-04 |
|
– Wyniki badań epidemiologicznych są niejednoznaczne – mówi. – Jedne badania wskazały na jałowość nici, inne nie. źródło: NKJP: Violetta Gradek: Szpitalne choroby, Dziennik Zachodni, 2001-11-28 |
|
Ankieta wskazała, że młodzież najchętniej czyta literaturę współczesną. źródło: NKJP: Alicja Leśniak: Zainteresowania czytelnicze, Akant, 2008-04 |
|
Bardzo żmudne badania genetyczne wskażą dopiero, kto może być dawcą szpiku. źródło: NKJP: (rob): Pobierają szpik, Gazeta Krakowska, 2004-04-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wskażę |
wskażemy |
|||
2 os. |
wskażesz |
wskażecie |
|||
3 os. |
wskaże |
wskażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałem +(e)m wskazał |
wskazałam +(e)m wskazała |
wskazałom +(e)m wskazało |
wskazaliśmy +(e)śmy wskazali |
wskazałyśmy +(e)śmy wskazały |
2 os. |
wskazałeś +(e)ś wskazał |
wskazałaś +(e)ś wskazała |
wskazałoś +(e)ś wskazało |
wskazaliście +(e)ście wskazali |
wskazałyście +(e)ście wskazały |
3 os. |
wskazał |
wskazała |
wskazało |
wskazali |
wskazały |
bezosobnik: wskazano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wskażmy |
|
2 os. |
wskaż |
wskażcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałbym bym wskazał |
wskazałabym bym wskazała |
wskazałobym bym wskazało |
wskazalibyśmy byśmy wskazali |
wskazałybyśmy byśmy wskazały |
2 os. |
wskazałbyś byś wskazał |
wskazałabyś byś wskazała |
wskazałobyś byś wskazało |
wskazalibyście byście wskazali |
wskazałybyście byście wskazały |
3 os. |
wskazałby by wskazał |
wskazałaby by wskazała |
wskazałoby by wskazało |
wskazaliby by wskazali |
wskazałyby by wskazały |
bezosobnik: wskazano by
bezokolicznik: wskazać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wskazawszy
gerundium: wskazanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wskazanie |
wskazania |
D. | wskazania |
wskazań |
C. | wskazaniu |
wskazaniom |
B. | wskazanie |
wskazania |
N. | wskazaniem |
wskazaniami |
Ms. | wskazaniu |
wskazaniach |
W. | wskazanie |
wskazania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wskazany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wskazany |
wskazany |
wskazany |
wskazane |
wskazana |
D. | wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanej |
C. | wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanej |
B. | wskazanego |
wskazanego |
wskazany |
wskazane |
wskazaną |
N. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazaną |
Ms. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wskazani |
wskazani |
wskazane |
wskazane |
D. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
C. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
B. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazane |
N. | wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
Ms. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
odpowiednik aspektowy: wskazywać
Składnia
Rznieżywotny | + | wskazać | + |
CO
|
Rznieżywotny | + | wskazać | + |
na CO
|
Rznieżywotny | + | wskazać | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
4. o przyrządach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Połączenia
- alkomat, kompas, licznik, przyrząd, zegar wskazał coś
Cytaty
W kulminacyjnym momencie pościgu licznik radiowozu wskazał 191 km/h. źródło: NKJP: Cezary Klimaszewski: Z kroniki 997, Głos Siemiatycz, 2009-05-22 |
|
Zniecierpliwiony tłum falował. [...] Zanim zegary wskazały północ, czyli godzinę otwarcia sklepów, w obu marketach klienci wyrwali drzwi. źródło: NKJP: Tomasz Jabłoński: Czy powinni tego zabronić?, Express Ilustrowany, 2004-01-10 |
|
W Polsce pozwalają one kierowcy na skręcenie w kierunku wskazanym strzałką mimo czerwonego sygnału. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Zielona strzałka nie zniknie, Wieczór Wybrzeża, 1999-06-30 |
|
Waga wskazała, że łania waży 30 kg. źródło: NKJP: Nuria Selva Fernandez, Adam Wajrak: Wajrak w lesie, Gazeta Wyborcza, 1998-05-08 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wskażę |
wskażemy |
|||
2 os. |
wskażesz |
wskażecie |
|||
3 os. |
wskaże |
wskażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałem +(e)m wskazał |
wskazałam +(e)m wskazała |
wskazałom +(e)m wskazało |
wskazaliśmy +(e)śmy wskazali |
wskazałyśmy +(e)śmy wskazały |
2 os. |
wskazałeś +(e)ś wskazał |
wskazałaś +(e)ś wskazała |
wskazałoś +(e)ś wskazało |
wskazaliście +(e)ście wskazali |
wskazałyście +(e)ście wskazały |
3 os. |
wskazał |
wskazała |
wskazało |
wskazali |
wskazały |
bezosobnik: wskazano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wskażmy |
|
2 os. |
wskaż |
wskażcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wskazałbym bym wskazał |
wskazałabym bym wskazała |
wskazałobym bym wskazało |
wskazalibyśmy byśmy wskazali |
wskazałybyśmy byśmy wskazały |
2 os. |
wskazałbyś byś wskazał |
wskazałabyś byś wskazała |
wskazałobyś byś wskazało |
wskazalibyście byście wskazali |
wskazałybyście byście wskazały |
3 os. |
wskazałby by wskazał |
wskazałaby by wskazała |
wskazałoby by wskazało |
wskazaliby by wskazali |
wskazałyby by wskazały |
bezosobnik: wskazano by
bezokolicznik: wskazać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wskazawszy
gerundium: wskazanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wskazanie |
wskazania |
D. | wskazania |
wskazań |
C. | wskazaniu |
wskazaniom |
B. | wskazanie |
wskazania |
N. | wskazaniem |
wskazaniami |
Ms. | wskazaniu |
wskazaniach |
W. | wskazanie |
wskazania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wskazany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wskazany |
wskazany |
wskazany |
wskazane |
wskazana |
D. | wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanego |
wskazanej |
C. | wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanemu |
wskazanej |
B. | wskazanego |
wskazanego |
wskazany |
wskazane |
wskazaną |
N. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazaną |
Ms. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wskazani |
wskazani |
wskazane |
wskazane |
D. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
C. | wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
wskazanym |
B. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazane |
N. | wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
wskazanymi |
Ms. | wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
wskazanych |
odpowiednik aspektowy: wskazywać
Składnia
Rznieżywotny | + | wskazać | + |
CO
|
Rznieżywotny | + | wskazać | + |
że ZDANIE
|