Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *pomogti
Zob. móc
1. w nauce
Definicja
Noty o użyciu
W ostatnim schemacie składniowym na pozycji celownika prawie zawsze występuje zaimek sobie.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś podał pomocną dłoń komuś | |
| antonimy: | przeszkodzić |
Połączenia
- lekarz, sąsiad pomógł; fundacja, instytucja, organizacja pomogła; ludzie pomogli
- pomóc bezdomnym, bratu, chorym, dzieciom, matce, niepełnosprawnym, ofiarom, ojcu, pacjentom, poszkodowanym, potrzebującym, rodzicom, rodzinie, sąsiadom, siostrze, sobie wzajemnie, ubogim, uchodźcom, więźniom
- pomóc radą; (sobie) ręką, nogą, kalkulatorem, narzędziem
- pomóc przy budowie, przy dziecku, przy gotowaniu, przy porodzie, przy pracy, przy remoncie, przy sianokosach, przy sprzątaniu, przy załatwianiu, przy żniwach
- pomóc w akcji, w codziennym życiu, w gospodarstwie, w karierze, w nauce, w obowiązkach, w polu, w pracy, w przeprowadzce, w przygotowaniach, w rozwiązywaniu problemów, w uporządkowaniu, w ustaleniu, w wyborze
- pomóc charytatywnie, finansowo, materialnie; chętnie
- pomóc napisać, odbudować, odnieść sukces, pakować się, posprzątać, rozwiązać problem, wejść, załatwić coś, zdobyć pieniądze, znaleźć mieszkanie, wstać
- być w stanie, chcieć, móc, usiłować pomóc; komuś trzeba, warto pomóc
- pomóc i doradzić
Cytaty
|
Nie myśleliście chyba, że wam pomogę w ucieczce. źródło: KWSJP: Juliusz Machulski: Seksmisja, 1983 |
|
|
Nie będę nawet miała czasu i możliwości pomóc matce w porządkach. źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978 |
|
|
Będzie mi pan musiał pomóc przy rozładunku. źródło: KWSJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995 |
|
|
Stangret pomógł jej wejść do powozu. źródło: KWSJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
|
Henry dwa razy pomógł sobie ręką, zatrzymując uciekającą poza boisko pikę. źródło: KWSJP: Tomasz Froehlke: Rok 2009 w sporcie skandalami pisany, Gazeta Pomorska, 2009-12-31 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
pomogę |
pomożemy |
|||
| 2 os. |
pomożesz |
pomożecie |
|||
| 3 os. |
pomoże |
pomogą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomogłem +(e)m pomógł |
pomogłam +(e)m pomogła |
pomogłom +(e)m pomogło |
pomogliśmy +(e)śmy pomogli |
pomogłyśmy +(e)śmy pomogły |
| 2 os. |
pomogłeś +(e)ś pomógł |
pomogłaś +(e)ś pomogła |
pomogłoś +(e)ś pomogło |
pomogliście +(e)ście pomogli |
pomogłyście +(e)ście pomogły |
| 3 os. |
pomógł |
pomogła |
pomogło |
pomogli |
pomogły |
bezosobnik: pomożono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
pomóżmy |
|
| 2 os. |
pomóż |
pomóżcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomógłbym bym pomógł |
pomogłabym bym pomogła |
pomogłobym bym pomogło |
pomoglibyśmy byśmy pomogli |
pomogłybyśmy byśmy pomogły |
| 2 os. |
pomógłbyś byś pomógł |
pomogłabyś byś pomogła |
pomogłobyś byś pomogło |
pomoglibyście byście pomogli |
pomogłybyście byście pomogły |
| 3 os. |
pomógłby by pomógł |
pomogłaby by pomogła |
pomogłoby by pomogło |
pomogliby by pomogli |
pomogłyby by pomogły |
bezosobnik: pomożono by
bezokolicznik: pomóc
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pomógłszy
gerundium: pomożenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | pomożenie |
pomożenia |
| D. | pomożenia |
pomożeń |
| C. | pomożeniu |
pomożeniom |
| B. | pomożenie |
pomożenia |
| N. | pomożeniem |
pomożeniami |
| Ms. | pomożeniu |
pomożeniach |
| W. | pomożenie |
pomożenia |
odpowiednik aspektowy: pomagać
Składnia
| Rzżywotny | + | pomóc | + |
KOMU +
w CZYM | przy CZYM
|
| Rzżywotny | + | pomóc | + |
BEZOKOLICZNIK +
(KOMU)
|
| Rzżywotny | + | pomóc | + |
KOMU +
CZYM
|
2. na ból głowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- antybiotyk, lek, masaż, słownik pomógł; gimnastyka, łapówka, maść, modlitwa, rada, reforma, rozmowa, terapia, spowiedź, wiara, znajomość prawa pomogła; ćwiczenia, dotacje, pieniądze, zioła pomogły
- pomóc na bezsenność, na ból, na dolegliwości, na łupież, na płodność, na reumatyzm, na trawienie, na trądzik, na wrzody, na złe samopoczucie, na żołądek
- pomóc w chorobach, w eliminowaniu czegoś, w gojeniu ran, w leczeniu, w rozwoju, w wyciszeniu, w zapobieganiu chorobom, w zwalczaniu wirusów
- pomóc ograniczyć bezrobocie, schudnąć, uśmierzyć ból
- coś może, musi pomóc
- coś nie pomoże i nie zaszkodzi
Cytaty
|
Odkrycie to może pomóc w leczeniu łysienia. źródło: KWSJP: Eureka, Polityka, 2004 |
|
|
Poszła nawet do babki w Orli, która miała swoje sposoby i rady na wszelkie dolegliwości duszy i ciała. Nie pomogło. źródło: KWSJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004 |
|
|
Tamtej chłodnej i mokrej wiosny nawet Nieborów nie pomógł na jego kiepskie psychiczne samopoczucie. źródło: KWSJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, czyli Pożegnanie z Mazurami,1998 |
|
|
Etiopczycy […] czczą to miejsce jak święte. Przybywają tu z najodleglejszych zakątków kraju w nadziei, że święta woda pomoże im odzyskać zdrowie. źródło: KWSJP: Anna Liwyj: U źródeł Nilu Błękitnego, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003, nr 8 |
|
|
Sukces znajomych [...] sprawia, że czujemy się gorsze, bezwartościowe. Jednak biadolenie i użalanie się nad sobą nic tu nie pomoże. źródło: KWSJP: Skazana na zazdrość, Cosmopolitan, 1999, nr 12 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
pomogę |
pomożemy |
|||
| 2 os. |
pomożesz |
pomożecie |
|||
| 3 os. |
pomoże |
pomogą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomogłem +(e)m pomógł |
pomogłam +(e)m pomogła |
pomogłom +(e)m pomogło |
pomogliśmy +(e)śmy pomogli |
pomogłyśmy +(e)śmy pomogły |
| 2 os. |
pomogłeś +(e)ś pomógł |
pomogłaś +(e)ś pomogła |
pomogłoś +(e)ś pomogło |
pomogliście +(e)ście pomogli |
pomogłyście +(e)ście pomogły |
| 3 os. |
pomógł |
pomogła |
pomogło |
pomogli |
pomogły |
bezosobnik: pomożono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
pomóżmy |
|
| 2 os. |
pomóż |
pomóżcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomógłbym bym pomógł |
pomogłabym bym pomogła |
pomogłobym bym pomogło |
pomoglibyśmy byśmy pomogli |
pomogłybyśmy byśmy pomogły |
| 2 os. |
pomógłbyś byś pomógł |
pomogłabyś byś pomogła |
pomogłobyś byś pomogło |
pomoglibyście byście pomogli |
pomogłybyście byście pomogły |
| 3 os. |
pomógłby by pomógł |
pomogłaby by pomogła |
pomogłoby by pomogło |
pomogliby by pomogli |
pomogłyby by pomogły |
bezosobnik: pomożono by
bezokolicznik: pomóc
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pomógłszy
gerundium: pomożenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | pomożenie |
pomożenia |
| D. | pomożenia |
pomożeń |
| C. | pomożeniu |
pomożeniom |
| B. | pomożenie |
pomożenia |
| N. | pomożeniem |
pomożeniami |
| Ms. | pomożeniu |
pomożeniach |
| W. | pomożenie |
pomożenia |
odpowiednik aspektowy: pomagać
Składnia
| Rznieżywotny | + | pomóc | + |
na CO | w CZYM +
(KOMU)
|
| Rznieżywotny | + | pomóc | + |
BEZOKOLICZNIK +
(KOMU)
|